

Przyszłe matki, które założą firmę i przynajmniej przez jeden miesiąc opłacą najwyższą składkę na ubezpieczenie społeczne, będą mogły cieszyć się zasiłkiem macierzyńskim w wysokości prawie 6,5 tys. zł miesięcznie. Do tego celu wykorzystują lukę w prawie, którą jeszcze nie zajął się rząd.

Źródło: Thinkstock
Urlopy i zasiłki macierzyńskie to gorące tematy ostatnich miesięcy. Główną przyczyną są zmiany w przepisach, które wejdą w życie od września tego roku, a które mówią przede wszystkim o wydłużeniu urlopu macierzyńskiego. Do redakcji trafia wiele pytań związanych z zasiłkami.
Jedna z naszych czytelniczek pyta: – Jestem osobą bezrobotną w piątym miesiącu ciąży i na dniach zamierzam otworzyć firmę. Chciałam zapłacić większą składkę na ubezpieczenie społeczne, aby otrzymać większy zasiłek, ale nie wiem, ile mam zapłacić i ile otrzymam później zasiłku. W internecie znalazłam wzmianki o zmianach przepisów dotyczących okresu opłacanych składek i wysokości zasiłku, ale nie wiem, czy to tylko projekt ustawy, czy przepisy już weszły w życie. W ZUS-ie nie chcą udzielić mi takiej informacji...
Zasiłek po opłaceniu wszystkich składek
Kobiecie, która prowadzi własną działalność gospodarczą, zasiłek macierzyński przysługuje pod pewnymi warunkami. Oprócz podlegania obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu oraz wypadkowemu musi dodatkowo złożyć wniosek w ZUS-ie o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, stanowiącym podstawę wypłaty zasiłku macierzyńskiego.
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe określa i determinuje podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe. – Oznacza to, że jeśli czytelniczka zadeklaruje wysoką kwotę, od której chciałaby opłacać ubezpieczenie chorobowe, to będzie musiała opłacać pozostałe składki wyliczane procentowo od tej samej kwoty – wyjaśniają nam eksperci z Kancelarii FOCUS. Nie można bowiem płacić wysokiej składki na ubezpieczenie chorobowe, a niskiej na pozostałe ubezpieczenia społeczne (rentowe, emerytalne i wypadkowe). Wszystkie płaci się od tej samej zadeklarowanej podstawy.
Wybór nie zależy od przychodów
![]() |
» Zasiłek macierzyński: komu i w jakiej wysokości przysługuje? |
Obecnie (maj 2013) podstawa wymiaru składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe nie może przekraczać miesięcznie kwoty 9225,75 zł, czyli 250% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w czwartym kwartale 2012 r. W dodatku wybór podstawy wymiaru składek zależy wyłącznie od deklaracji osoby ubezpieczonej (w tym wypadku naszej czytelniczki) i nie jest uzależniony od faktycznie uzyskiwanych przychodów.
– Kobiecie prowadzącej działalność gospodarczą, objętej ubezpieczeniem chorobowym, która w okresie tego ubezpieczenia urodzi dziecko, przysługuje zasiłek macierzyński w wysokości miesięcznie 100% podstawy wymiaru zasiłku, czyli kwoty zadeklarowanej jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% podstawy wymiaru składki na to ubezpieczenie – wyjaśniają nasi eksperci.
Ile dostanę zasiłku macierzyńskiego
Co do zasady podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego, przysługującego ubezpieczonemu niebędącemu pracownikiem, stanowi przychód za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Jeżeli natomiast okres ubezpieczenia jest krótszy, podstawę oblicza się, uwzględniając ten krótszy okres. Jeżeli więc nasza czytelniczka będzie podlegała ubezpieczeniu chorobowemu przez okres 2 miesięcy przed porodem, to podstawa zostanie wyliczona z tych dwóch miesięcy (średnia).
Przykład 1: zadeklarowana podstawa wymiaru składki – 3000 zł
![]() |
» Wychowanie dzieci powinno być uwzględniane przy wysokości emerytury |
składki na ubezpieczenie społeczne do zapłaty za 1 miesiąc: 957 zł, w tym:
emerytalna (19,52%)– 585,60 zł
rentowa (8%) – 240 zł
chorobowa (2,45%) – 73,50 zł
wypadkowa ( przyjmując przeciętną 1,93%) – 57,90 zł
Wysokość zasiłku do wypłaty za każdy miesiąc przez cały okres urlopu macierzyńskiego wynosi 2122,73 zł (3000 – (3000 x 13.71%) = 2588,70 zł brutto, minus kwota podatku dochodowego).
Przykład 2: zadeklarowana podstawa wymiaru składki – 9225,75 zł, czyli kwota maksymalna w maju 2013
składki na ubezpieczenie społeczne do zapłaty za 1 miesiąc: 2943,02 zł, w tym:
emerytalna (19,52%) – 1800,87 zł
rentowa (8%) – 738,06 zł
chorobowa (2,45%) – 226,03 zł
wypadkowa ( przyjmując przeciętną 1,93%) – 178,06 zł
Wysokość zasiłku do wypłaty za każdy miesiąc przez cały okres urlopu macierzyńskiego wynosi 6527,94 zł (9225,75 – (9225,75 x 13,71%) = 7960,90 zł brutto, minus kwota podatku dochodowego).
![]() |
» W którym kraju opłaca się mieć dzieci? |
W obu przypadkach należy jednak jeszcze pamiętać o tym, że przedsiębiorca opłaca również składkę na ubezpieczenie zdrowotne (min. 261,73 zł miesięcznie w 2013 r.) oraz składkę na Fundusz Pracy w wysokości równej kwocie składek na ubezpieczenie chorobowe (tj. 2,45% od podstawy wymiaru składek).
Jeden miesiąc wyższych składek
W praktyce dla naszej czytelniczki oznacza to, że wystarczy, aby opłaciła wyższe składki tylko przez jeden miesiąc i wówczas nabędzie prawo do wyższego świadczenia. Ogólna zasada wyliczania kwoty zasiłku macierzyńskiego jest bowiem prosta – im wyższa składka, tym wyższe świadczenie.
Ministerstwo Pracy zapowiedziało, że chce uszczelnić prawo i zlikwidować ową lukę w przepisach. Proponuje, aby w przypadku opłacania przez „biznesmatkę” składki na ubezpieczenie chorobowe przez okres krótszy niż 12 miesięcy podstawę wymiaru zasiłku stanowiła najniższa podstawa wymiaru składki powiększona o różnicę pomiędzy zadeklarowanym przychodem w miesiącach ubezpieczenia a najniższą podstawą wymiaru, podzieloną przez 12 miesięcy. Na razie jednak nie ma ostatecznej decyzji w tej sprawie.
Barbara Sielicka
Bankier.pl
b.sielicka@bankier.pl