Rynek magazynowy w Polsce rozwija się w bardzo szybkim tempie, na co wpływ mają także wzrosty odnotowywane przez sektor logistyczny i branżę e-commerce. Paradoksalnie: gospodarcze konsekwencje pandemii koronawirusa okazały się dla tych branż pozytywne, jednak również one mogą ucierpieć w związku ze spadkiem koniunktury.
Branża magazynowa zalicza kolejne wzrosty
Wysoka aktywność firm spedycyjnych i logistycznych, a zwłaszcza branży handlu w internecie przekłada się na bardzo duże zapotrzebowanie na powierzchnie magazynowe. Jak wskazuje raport JLL podsumowujący kondycję rynku po pierwszym półroczu 2022 roku, popyt netto na powierzchnie magazynowe wzrósł w ujęciu rok do roku o 2%. Zasoby powiększyły się natomiast o 22%, a współczynnik pustostanów zmalał o 70 bps. Łącznie wskaźnik powierzchni niewynajętej w europejskich państwach plasuje się na poziomie poniżej 4%.
Jednocześnie popyt przewyższa podaż i w pierwszej połowie 2022 roku wyniósł 2,4 mln mkw. Na ogólnokrajowym rynku pozostaje 1,2 mln mkw. wolnej przestrzeni magazynowej, co może przekładać się na spore problemy z jej pozyskaniem. W tym samym okresie w fazie budowy pozostawało prawie 4,5 mln mkw., rozpoczęto także nowe inwestycje na 900 000 mkw. O kształcie branży w znacznym stopniu decyduje natomiast Wielka Piątka, odpowiedzialna za niemal trzy czwarte popytu netto. Na pierwszym miejscu znajduje się Górny Śląsk, kolejne miejsca zajmuje region warszawski, Poznań, Wrocław oraz polska centralna. Znakomicie radzą sobie również Trójmiasto oraz województwo lubuskie.
Logistyka i e-commerce napędzają rynek
Popyt w największym stopniu kształtuje branża logistyczna, która zgłosiła zapotrzebowanie na ponad milion metrów kwadratowych powierzchni. Nic w tym dziwnego: połączone branże transportowa i logistyczna generują 6% PKB i charakteryzują się wysoką konkurencyjnością nie tylko w skali kraju, ale również na wspólnym europejskim rynku.
Drugie miejsce pod względem zapotrzebowania zgłosiła natomiast branża e-commerce (745 000 mkw). Świadczy to również o pewnym wyhamowaniu do tej pory niezwykle intensywnego wzrostu. Na trzecim miejscu znajduje się branża produkcyjna z popytem 500 tys. mkw.
Polski rynek magazynowy tym samym zalicza się do grona najbardziej konkurencyjnych i intensywnie rozwijających się w całej Europie. Raport JLL wskazuje, że łączne zasoby magazynowe wynoszą 26,5 mln mkw., co sprawia, że Polska zajmuje piąte miejsce w zestawieniu europejskich państw. Polski rynek w pierwszej połowie 2022 roku odpowiadał za niemal jedną trzecią dostarczanej powierzchni magazynowej w Europie. Pod względem realizowanych aktualnie projektów budowlanych znajduje się natomiast na drugiej pozycji.
Magazynier: praca dostępna od zaraz
Rosnąca powierzchnia magazynowa oraz dobre perspektywy dla branży przekładają się na duże zapotrzebowanie i coraz bardziej dogodne warunki, z jakimi wiąże się praca. Magazynier realizuje przy tym zróżnicowane obowiązki. Do jego zadań zwykle należy:
- kompleksowe zarządzanie powierzchnią magazynową;
- przyjmowanie dostaw towaru i kontrola jego jakości;
- planowanie zagospodarowania przestrzeni magazynowej;
- rozkładanie towaru, jego oznaczanie, katalogowanie;
- przeprowadzanie inwentaryzacji;
- kompletowanie zamówień, przygotowywanie ich do wysyłki i załadunek.
To natomiast wymaga nie tylko siły fizycznej, ale również określonych umiejętności. W nowoczesnych magazynach wykorzystuje się dodatkowy sprzęt, w tym wózki widłowe wymagające określonych uprawnień. Bardzo często magazynierzy muszą korzystać również z oprogramowania komputerowego, w tym modułów WMS (warehouse management system). Coraz ważniejszą rolę pełni automatyzacja i robotyzacja.
Praca magazyniera jest często wybierana ze względu na szeroką dostępność, zwłaszcza w ramach dużych centrów logistycznych powstających w wielu regionach kraju. Najłatwiej o nią bez wątpienia w miejscowościach Wielkiej Piątki, gdzie branża logistyczna rozwija się w najszybszym tempie. Coraz więcej inwestycji przekładających się na oferty pracy powstaje jednak również w Trójmieście, województwie lubuskim, Krakowie, na Kujawach, Lubelszczyźnie oraz Pomorzu Zachodnim.
Na jakie zarobki mogą liczyć magazynierzy?
Wiele zależy przede wszystkim od regionu, profilu działania firmy, a także doświadczenia i kompetencji samego kandydata. Podstawowe wynagrodzenie wynosi przeciętnie 3500–4000 zł brutto. Na wyższą pensję mogą liczyć magazynierzy posiadający uprawnienia do kierowania wózkiem widłowym. W takim przypadku pensja może wynosić 4500–6000 zł brutto. Wiele firm, zwłaszcza w dużych centrach logistycznych, proponuje jednak swoim pracownikom atrakcyjne bonusy do umowy o pracę oraz dodatki pozwalające na uzyskanie wyższego wynagrodzenia.
Nie tylko stagnacja: geopolityczne zagrożenia dla branży
Ostatnie lata to intensywny rozwój całego rynku. Olbrzymi wpływ miały na to przede wszystkim bardzo dobre nastroje w gronie zarówno krajowych, jak i międzynarodowych inwestorów. Pandemia, która doświadczyła zasadniczo wszystkie branże, w minimalnym stopniu dotknęła sektora magazynowego, dała mu także nowe bodźce do rozwoju.
Jak wskazuje analiza sektorowa przeprowadzona przez BOŚ Bank po pierwszym roku pandemii, rynek powierzchni magazynowych został dotknięty w najmniejszym stopniu negatywnymi skutkami pandemii w stosunku do innych segmentów rynku nieruchomości. W tym okresie zaobserwowano spadek przyrostu powierzchni magazynowych (2 mln mkw. w 2020 roku w stosunku do 2,8 mln mkw. w roku 2019). Pod koniec pierwszego kwartału 2021 roku w budowie pozostawało natomiast 2,5 mln mkw. W tym samym okresie popyt netto przekroczył natomiast barierę 1 mln mkw., co było jednym z najlepszych wyników w historii rynku. W trakcie pandemii jednym z najważniejszych motorów napędowych dla branży magazynowej był rozwijający się w rekordowym tempie sektor e-commerce.
Przygotowany przez 7R i Colliers raport „Polska branża logistyczno-przemysłowa. Kierunki rozwoju z perspektywy 2022 roku” wskazuje na kilka czynników wpływających na kondycję branży i jej perspektywy na przyszłość. Przede wszystkim zalicza się do nich szok podażowy związany z potencjalnym niedoborem surowców energetycznych lub zwyżki ich cen. Sporym problemem jest również osłabienie złotego, a także podwyższenie stóp procentowych przez RPP. Bardzo ważnym czynnikiem jest konflikt zbrojny na Ukrainie, który utrudnia funkcjonowanie biznesu i wpływa na przepływ towarów. Na całym rynku pracy brakuje również pracowników, co jest szczególnie trudne dla intensywnie rozwijającej się branży magazynowej.
Na kondycję rynku bez wątpienia wpływ będzie miał również potencjalny rozwój pandemii koronawirusa. Według danych zapotrzebowanie na powierzchnie magazynowe sektora e-commerce wzrosło w 2021 roku o 100% w porównaniu do okresu poprzedzającego pandemię. Obecnie natomiast ulega pewnemu wyhamowaniu. Kolejne fale zachorowań mogłyby jednak przełożyć się na dalsze wzrosty udziału sprzedaży online, co wpłynęłoby na odwrócenie tego trendu.
Automatyzacja pracy magazyniera
Sektor logistyczny tworzą nie tylko magazynierzy. Wykazuje się również wysokim zapotrzebowaniem na specjalistów innych obszarów, w tym przede wszystkim logistyków, spedytorów czy inżynierów zajmujących się zarządzaniem jakością. Coraz większy wpływ na branżę mają również najnowsze technologie, co przekłada się na duże zapotrzebowanie na kandydatów specjalizujących się w automatyzacji procesów oraz analityce danych.
Jak wynika z raportu „Logistyka w Polsce” przygotowanego przez ManpowerGroup i Instytut Logistyki i Magazynowania Łukasiewicz, powyżej jednej trzeciej przedsiębiorstw tego sektora ocenia brak wykwalifikowanej kadry za kluczowy problem. Większym wyzwaniem jest jedynie brak odpowiedniego wsparcia procesów logistycznych przez systemy IT (takiej odpowiedzi udzieliło 38% respondentów). Kierunek zmian całej branży wytyczają przy tym nowe technologie. Trzy czwarte specjalistów biorących udział w badaniu wskazuje, że do rozwoju sektora przyczyni się przede wszystkim automatyzacja i robotyzacja w magazynie, 63% przedsiębiorców jest natomiast zdecydowanych na inwestycje w ten obszar. Niemal co czwarty (24%) chce implementować autonomiczne wózki AGV, a taki sam odsetek planuje nakłady na Big Data Analytics. Nie brakuje także zainteresowania najbardziej innowacyjnymi technologiami, które jeszcze jakiś czas temu kojarzyłyby się głównie z fantastyką naukową. 15% respondentów chce inwestować w sztuczną inteligencję, 11% w autonomiczne pojazdy w dystrybucji, a co setny myśli o wykorzystaniu dronów. Wciąż najważniejszą inwestycją w branży logistycznej i magazynowej pozostaje jednak pozyskanie nowych pracowników – na ten krok zdecydowanych jest 54% respondentów.
Już 6 na 10 firm planuje inwestycje w automatyzację procesów. Jednocześnie najwięcej z nich (56%) zamierza automatyzować prace magazynu. Zdecydowanie mniej podmiotów chce skupić się natomiast na działaniach transportowych (17%), produkcyjnych (16%) czy sprzedażowych (11%). Wdrożenie tych zmian w znaczący sposób wpłynie na pracę magazynierów i w jeszcze większym stopniu powiąże ją ze światem nowych technologii.
