Wynagrodzenia i emerytury rosną, podstawowe produkty drożeją, społeczeństwo się starzeje, powstają setki kilometrów dróg i autostrad, pojawia się coraz więcej samochodów - GUS pokazał, jak zmienia się Polska w ostatnich dekadach.


1. Demograficzna katastrofa?
W 2018 r. osoby niepełnoletnie stanowiły zaledwie 18 proc. społeczeństwa i ich udział był mniejszy niż osób w wieku emerytalnym (21,4 proc.). Jeszcze w 1990 r. proporcje były zupełnie inne - ludność w wieku przedprodukcyjnym stanowiła 29 proc., a poprodukcyjnym - niecałe 13 proc.


2. A ma być jeszcze gorzej
W 2050 r. na 100 osób w wieku produkcyjnym ma przypadać już ponad 50 osób w obecnym wieku poprodukcyjnym i niecałe 30 osób w wieku przedprodukcyjnym.


3. Żyjemy coraz dłużej
Od 1990 r. przeciętna długość życia mężczyzny wzrosła o blisko 8 lat, a kobiety - o 6,5 roku. Mężczyzna żyje prawie 74 lata, a kobieta - o 8 lat dłużej.


4. Polka rodzi coraz później
W porównaniu do 1990 r. przeciętna Polka rodzi coraz mniej dzieci. W momencie urodzenia pierwszego dziecka ma już blisko 28 lat, podczas gdy trzy dekady wcześniej było to niespełna 23 lata.


5. Pensje prawie o jedną trzecią w górę
Przeciętne wynagrodzenie wyniosło w 2018 r. 4585,03 zł brutto wobec 3224,13 zł brutto w 2010 r. Przy uwzględnieniu zmiany cen średnia pensja zwiększyła się o 28 proc. O blisko jedną piątą wzrosły emerytury z ZUS-u - średnie świadczenie w 2018 r. przekroczyło 2200 zł.


6. Ile kosztuje chleb, a ile piwo?
GUS porównał również ceny najpopularniejszych towarów - chleb podrożał o niecałą złotówkę. Nieznacznie więcej niż w 2010 r. trzeba zapłacić także za mleko i benzynę. W górę poszły także ceny jabłek, kawy i zimnej wody. Potaniało za to piwo, które kosztuje niecałe 6 zł za litr.


7. Mieszkanie dla singla
Już ponad jedną piątą gospodarstw domowych stanowią gospodarstwa jednoosobowe. Wyraźnie wzrosła również liczba gospodarstw dwuosobowych. Coraz rzadziej spotykane są za to gospodarstwa bardziej liczebne.


8. Co jemy?
W porównaniu do 2010 r. jemy coraz mniej pieczywa i produktów zbożowych, mięsa, ryb i owoców morza, mleka, serów i twarogu, jaj, olejów i tłuszczów oraz warzyw. Wzrosło za to spożycie owoców oraz wód mineralnych i źródlanych.


9. Coraz mniej pielęgniarek
Społeczeństwo się starzeje, a liczba pielęgniarek spada. Na 1000 mieszkańców przypada już zaledwie 5 pielęgniarek.


10. Częściej do kina, rzadziej do biblioteki
Rośnie liczba widzów w kinach i teatrach oraz uczestników imprez masowych. Spada natomiast liczba czytelników bibliotek publicznych.


11. Abonament RTV dominuje wydatki na kulturę
Opłata abonamentu RTV stanowi ponad jedną czwartą wydatków na kulturę Polaków.


12. Turystyka w Polsce
W 2018 r. blisko 34 mln turystów w Polsce skorzystały z noclegu. Zagraniczni turyści stanowili jedną piątą z nich.


13. 2 na 3 Polaków regularnie korzysta z komputera i internetu
Dynamicznie rośnie liczba Polaków w wieku 16-74 korzystających z komputera i internetu. W 2018 r. było to już ponad 20 mln osób, podczas gdy 10 lat wcześniej - o ok. 5 mln mniej.


14. Internet? Na smartfonie
Blisko 90 proc. osób w wieku 16-24 korzysta z internetu na smartfonie, a na laptopie i notebooku - niespełna 30 proc. Smartfony dominują też wśród osób w wieku 16-74.


15. Produkcja samochodów w Polsce spadła, zmywarek - wzrosła
W 2010 r. w Polsce wyprodukowano blisko 800 tys. samochodów, w 2018 r. - już tylko 452 tys. Spadła również produkcja telewizorów - z 26,3 mln do 20,9 mln. Zwiększyła się za to produkcja zmywarek do naczyń - z 2,8 mln do 4,4 mln oraz opon - z 40,8 mln do 49,2 mln.


16. Drogi ekspresowe i autostrady
Jeszcze w 2010 r. w Polsce było niecałe 700 km dróg ekspresowych i blisko 900 km autostrad. W kilka lat udało się te liczby podwoić - w 2016 r. było to już odpowiednio 1534 i 1637 km. W 2017 r. nie oddano już do użytku ani kilometra autostrady - wynika z zestawienia przygotowanego przez GUS.


17. Polacy mają coraz więcej samochodów
Już niemal 6 na 10 mieszkańców Polski posiada auto osobowe - w 2005 r. było to zaledwie 3 na 10 osób.


18. Eksport i import Polski rośnie jak na drożdżach
Od początku dekady eksport Polski wzrósł o ponad 60 proc., do blisko biliona złotych rocznie. Podobny, choć nieco mniejszy wzrost i nieco większą skalę sprzedaży zanotowano w imporcie. W 2018 r. Polska odnotowała deficyt w handlu w zagranicznym na poziomie 21,4 mld zł.


19. Polski złoty (PLN) - polska waluta słabsza niż w 2005 r.
Od 2005 r. złoty wyraźnie osłabił się wobec głównych światowych walut - dolara amerykańskiego i franka szwajcarskiego, które kosztują ok. 3,8 zł. Kurs euro przez ostatnie 3 lata pozostaje bardzo stabilny, oscylując w przedziale 4,25-4,50 zł.


20. Warszawski Indeks Giełdowy (WIG) - indeks szerokiego rynku z GPW
Indeks szerokiego rynku giełdy z Warszawy zakończył 2018 r. na poziomie niecałych 58 000 punktów, o niemal 10 proc. niżej niż rok wcześniej. Kapitalizacja spółek krajowych spadła poniżej 600 mln zł, ale była wyższa niż spółek zagranicznych. W ostatniej dekadzie na odwrót było tylko w 2017 r.


MK