Afryka Północna stała się areną wyścigu zbrojeń między dużymi sąsiadującymi krajami. Na zachodzie rywalizują ze sobą Algieria i Maroko, na wschodzie Egipt z Etiopią. Wszystkie kraje za miliardy dolarów budują swoje arsenały i szukają sojuszników w Stanach Zjednoczonych, Francji, Rosji i Chinach.
W Afryce najwięcej pieniędzy na obronę wydaje Algieria. Według agencji Bloomberg w 2025 r. wydatki te mogą wzrosnąć do rekordowego poziomu 25,1 mld dolarów. To niemal jedna piąta całkowitego tegorocznego budżetu tego kraju.
Zwiększenie wydatków na armię wywołało niepokoje wśród Algierczyków, którzy zmagają się z wysoką inflacją i bezrobociem, które według Banku Światowego tylko wśród młodej populacji osiągnęło 12,3 proc. w 2023 r.
Przez dekady Algieria polegała na rosyjskiej technologii wojskowej, ale od kilku miesięcy kraj zmienia dostawców i Rosję zastępuje Chinami, których korwety typu 056 będzie budowała we własnych stoczniach. W styczniu Algier podpisał też memorandum o współpracy obronnej ze Stanami Zjednoczonymi, które jest wyraźnym odejściem od prorosyjskiej polityki i otwiera drogę do zakupu amerykańskiego uzbrojenia.
Według Federalnego Ministerstwa Gospodarki i Ochrony Środowiska Niemiec Algieria znalazła się też na szczycie listy krajów afrykańskich kupujących broń od Berlina. W ubiegłym roku wydała na nią 559 mln euro.
W tym czasie skonfliktowane z Algierią Maroko również zwiększyło budżet obronny, który w bieżącym roku przekroczy 13 mld dolarów. Z tej puli Rabat przeznaczył już 170 mln dolarów na zakup amerykańskich bomb i pocisków artyleryjskich. Maroko zacieśnia też współpracę wojskową z Francją, Izraelem i Turcją. Ta ostatnia dostarczyła w środę temu północnoafrykańskiemu krajowi swoje najnowocześniejsze drony Akinci. Maroko ma ambicje samodzielnie produkować te bezzałogowe maszyny i zaprosiło tureckie przedsiębiorstwo Baykar, producenta Akinci i sprawdzonych przez wojska Ukrainy Bayraktar TB2 do uruchomienia fabryki w Rabacie.
Kolejnym krajem Afryki Północnej z potężnym budżetem wojskowym jest Egipt. W ostatnim miesiącu urzędowania prezydenta Joe Bidena USA autoryzowały sprzedaż do Kairu sprzętu wojskowego o wartości ponad 5 mld dolarów. Departament Stanu poinformował wówczas Kongres, że zatwierdził sprzedaż Egiptowi czołgów, pocisków i amunicji. W mijającym tygodniu nowa administracja w Waszyngtonie zgodziła się na sprzedaż sprzętu wojskowego do Egiptu o wartości kolejnego miliarda dolarów. Ta umowa obejmuje pakiet modernizacyjny dla egipskiej floty szybkich okrętów rakietowych Ambassador IV o wartości 625 mln dolarów oraz sprzedaż systemów radarowych dalekiego zasięgu AN/TPS-78 o wartości 304 mln dolarów.
Skonfliktowana z Egiptem Etiopia postawiła na Chiny, od których kupiła nowatorskie drony wykonane w technologii stealth Ch-7, nazywane ze względu na kształt, latającym skrzydłem.
Etiopia kupuje też uzbrojenie od Izraela, ale posiada również zaawansowane ukraińskie systemy radarowe ST-68U.
Według raportu Międzynarodowego Instytutu Studiów Strategicznych (IISS) na temat bilansu wojskowego Etiopii z 2024 r. budżet obronny tego kraju wynosił 1,54 mld dolarów.
Tadeusz Brzozowski (PAP)
tebe/ jm/
