Koniec z bezterminowymi prawami jazdy, obowiązkowe badania lekarskie i możliwość prowadzenia aut już przez 17-latków – to zmiany wynikające z nowej dyrektywy Komisji Europejskiej. Przynajmniej wprost, niewiele jednak zmieni ona w życiu polskich kierowców. Prace legislacyjne w Polsce trwają już od dłuższego czasu, a część proponowanych przez Komisję Europejską zmian już dawno weszła w życie.
W nowej dyrektywie Komisji Europejskiej znalazły się m.in. przepisy dotyczące obowiązkowych badań lekarskich, ale nie będą one dotyczyły jedynie kierowców po 70. roku życia, co zapowiadano już przed dwoma laty.
Badania będą musieli przechodzić wszyscy kierowcy wymieniający prawa jazdy. Te z kolei będą mogły być wydawane maksymalnie na 15 lat. Decyzję o wydaniu dokumentu z krótszym terminem ważności będą jednak podejmować nie urzędnicy, a lekarze. Jeśli lekarz uzna, że z przyczyn zdrowotnych danemu kierowcy „należy się” prawo jazdy na krótszy czas, będzie mógł wydać taką decyzję.
Dla polskich kierowców to jednak żadna nowość. Prawa jazdy nad Wisłą nie są już bowiem wydawane bezterminowo. Co więcej, wszystkie wydane wcześniej bezterminowo dokumenty będą musiały być wymienione najpóźniej do 2033 r. Po wymianie nowe dokumenty będą obowiązywały przez 15 lat. Co istotne, podczas tej przymusowej wymiany kierowcy nie będą musieli przechodzić dodatkowych badań lekarskich.
Seniorzy niebezpieczni? Nie bardziej niż młodzi kierowcy
Czy starsi kierowcy wymieniający swoje bezterminowe prawa jazdy będą musieli przechodzić dodatkowe badania? Tego dyrektywa nie reguluje, dając państwom członkowskim swobodę działania. Niewykluczone zatem, że w ciągu najbliższych trzech lat (wymiana bezterminowych praw jazdy ruszy w 2028 r.) na seniorów spadnie obowiązek uzyskania odpowiedniego kwitu od lekarza.
Co jednak istotne, zgodnie z danymi polskiej policji za 2024 r., najstarsi kierowcy najrzadziej powodują wypadki. Współczynnik liczby wypadków na 10 tys. osób, w przypadku kierowców po 60. roku życia wyniósł 3,89. Dla kierowców pomiędzy 40 a 59 rokiem życia było to 5,55, w przypadku kierowców mających od 25 do 39 lat – 7,22. Najczęściej wypadki powodowali najmłodsi kierowcy pomiędzy 18 a 24 rokiem życia. W ich przypadku współczynnik wyniósł 11,79.
17-latkowie za kierownicę, ale ostrożnie
Dyrektywa wprowadzi również możliwość uzyskiwania uprawnień do kierowania pojazdami przez 17-latków, tak jak miało to miejsce w Polsce do 2002 r. Ten przepis jest już procedowany w Polsce, a zmiany mogą wejść w życie jeszcze latem. Rykoszetem zmiana dotknie również pełnoletnich nowicjuszy za „kółkiem”.
Po zmianach, dla osób, które po raz pierwszy uzyskały prawo jazdy kategorii B, okres próbny potrwa dwa lata, a w przypadku nieletnich od otrzymania prawa jazdy do ukończenia 20. roku życia, maksymalnie do trzech lat.
W okresie próbnym wszyscy kierujący będą objęci surowszymi regulacjami - zakazem spożywania alkoholu lub środków działających podobnie do alkoholu, jazdy szybszej niż 50 km/h w obszarze zabudowanym i 80 km/h poza nim oraz 100 km/h na autostradach i drogach ekspresowych. W okresie próbnym nie będzie też można pracować przy przewozie osób - zarówno jako taksówkarz jak i w ramach przewozów okazjonalnych.
Nieletni kierowcy nie będą też mogli samodzielnie brać innego nieletniego pasażera - będzie im musiał towarzyszyć dorosły doświadczony kierowca.
MKZ
