Lubelski wydział Prokuratury Krajowej skierował pierwszy akt oskarżenia w śledztwie dotyczącym tzw. afery wizowej. 6 osób oskarżono o przestępstwa dotyczące płatnej protekcji - przekazanie lub obiecanie Edgarowi K. pieniędzy w zamian za pośrednictwo w załatwieniu wiz w polskich placówkach konsularnych.
O skierowaniu aktu oskarżenia do Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia poinformowała w czwartek prok. Katarzyna Calów-Jaszewska z działu prasowego Prokuratury Krajowej. Śledczy oskarżyli o popełnienie przestępstw dotyczących płatnej protekcji sześć osób: Beatę W., Saikata B., Anzhalikę R., Filipa P., Monikę R. i Mariusza G.
Wszyscy oskarżeni, poza Mariuszem G., przyznali się do popłnienia zarzucanych im przestępstw. Beata K. oraz Saikat B. zawnioskowali o dobrowolne poddanie się karze, tj. 10 miesięcy więzienia i wpłacenie grzywny. Oskarżonym grozi do 8 lat więzienia.
Zarzuty wobec oskarżonych mają związek – jak podano w komunikacie - z jednym z wątków śledztwa dotyczącego działalności Edgara K., który „w zamian za korzyści majątkowe lub obietnice ich uzyskania, pośredniczył w uzyskaniu wiz dla cudzoziemców”, powołując się na wpływy w Ministerstwie Spraw Zagranicznych oraz w polskich placówkach dyplomatycznych, przy wykorzystaniu faktycznych znajomości z ówczesnym wiceministrem spraw zagranicznych Piotrem W.
Prokuratura zarzuciła oskarżonym popełnienie w sumie 14 przestępstw dotyczących płatnej protekcji od marca 2022 r. do 26 kwietnia 2023 r. polegających na przekazaniu lub obiecaniu Edgarowi K. korzyści majątkowych w zamian za pośrednictwo w załatwieniu spraw wizowych w polskich placówkach konsularnych. Jak ustalono, chodzi o kwoty od dwóch do kilkunastu tysięcy złotych za każdą uzyskaną wizę.
Podano, że czyny oskarżonych dotyczą przekazania danych 364 cudzoziemców za pośrednictwem Piotra W. i podlegającego mu Departamentu Konsularnego Ministerstwa Spraw Zagranicznych do polskich placówek dyplomatycznych, znajdujących się z 13 krajach, głównie w Azji.
„Interwencje Ministerstwa Spraw Zagranicznych w sprawie cudzoziemców, podejmowane z inicjatywy Edgara K., dotyczyły z reguły przyspieszenia procedur rozpoznawania wniosków wizowych poprzez umożliwienie złożenia poza kolejnością aplikacji wizowych, w części przypadków miały one również wpływ na sposób rozpoznania przez konsulów wniosków wizowych” – podano w komunikacie.
Prokuratura dodała, że wobec pięciu podejrzanych, w tym Edgara K. i Piotra W., śledztwo jest kontynuowane.
Tzw. afera wizowa wybuchła latem 2023 r. W sierpniu 2023 r. Piotr Wawrzyk, który odpowiadał wówczas za sprawy konsularne, w tym za system wydawania wiz, został odwołany z funkcji sekretarza stanu w MSZ. Jako powód podano „brak satysfakcjonującej współpracy”. Kilka dni później ówczesny premier Mateusz Morawiecki przyznał, że dymisja Wawrzyka związana jest z działaniami CBA.
W kolejnych dniach media zaczęły ujawniać nieprawidłowości przy wydawaniu wiz. Opisano m.in. sprawę imigrantów udających ekipy filmowe z Bollywood, którzy za pieniądze mieli otrzymać polskie wizy. Pojawiły się też wówczas informacje o tym, że w kwietniu 2023 r. został zatrzymany współpracownik Wawrzyka, Edgar K. Prokuratura ustaliła, że K. otrzymał łapówki za wizy od 607 osób.
W styczniu 2024 r. Wawrzyk został zatrzymany przez funkcjonariuszy lubelskiej delegatury CBA w śledztwie dotyczącym płatnej protekcji w związku z przyspieszaniem procedur wizowych.
W lipcu br. ówczesny minister sprawiedliwości i Prokurator Generalny Adam Bodnar podsumował, że w związku z tzw. aferą wizową prokurator postawił zarzuty trzem funkcjonariuszom publicznym z MSZ: P. Wawrzykowi, Marcinowi J. oraz Beacie B., a także ośmiu osobom powołującym się na wpływy w MSZ (w tym Edgarowi K.) lub przekazującym korzyści majątkowe w zamian za pośrednictwo w uzyskiwaniu wiz dla cudzoziemców.
Sprawą tzw. afery wizowej zajmowała się też powołana w grudniu 2023 r. sejmowa komisja śledcza. W grudniu 2024 r. komisja przedstawiła raport końcowy ze swych prac, którego główne tezy to m.in. brak nadzoru w MSZ nad procesem przyznawania wiz sprzyjający korupcji, rozszczelnienie systemu wydawania wiz, brak kontroli nad napływem imigrantów, brak polityki migracyjnej. Komisja śledcza zdecydowała też wówczas o zawiadomieniu prokuratury o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez 11 osób, m.in. przez b. szefa MSZ Zbigniewa Raua i b. premiera Mateusza Morawieckiego. PiS zgłosił zdanie odrębne do raportu. (PAP)
gab/ pin/ mok/
