Dzięki temu, że małżonkowie składają razem deklarację PIT, mogą obniżyć stopę podatkową z 32 proc. do 18 proc., ale mogą również zyskać korzystniejsze odliczenie kwoty zmniejszającej podatek. Warunkiem jest jednak znacząca różnica w zarobkach jednego z nich.


To, ile można zaoszczędzić poprzez wybór wspólnego rozliczenia, zależy w dużej mierze od faktycznych zarobków małżonków. Można jednak ustalić kilka podstawowych zasad obliczeniowych, które pomogą małżonkom podjąć decyzję.
W porównaniu z latami wcześniejszymi w rozliczeniu podatkowym za rok 2017 małżonkowie odnoszą dodatkową korzyść ze względu na stosowanie kwoty zmniejszającej podatek uzależnionej od wysokości podstawy opodatkowania. U rozliczających się wspólnie podstawę opodatkowania ustala się w połowie łącznych zarobków po odjęciu u każdego z małżonków przysługujących mu ulg podatkowych. W efekcie małżonkowie o zarobkach, których wysokość znacząco różni się od siebie, zastosować mogą wyższą kwotę zmniejszającą, niż gdyby rozliczali się oni osobno.
Jeden z małżonków bez wynagrodzenia przez cały rok
Oszczędności wynikają z wykorzystania do całości zarobków małżonka zarabiającego preferencji podatkowych przysługujących również zarobkom, które mógłby uzyskać drugi z nich (drugi małżonek nie zarabia, więc jeśli rozliczaliby się samodzielnie – nie skorzystałby z żadnych preferencji podatkowych).
W efekcie rozliczenia wspólnego małżonkowi niezarabiającemu przypisuje się część przychodów małżonka zarabiającego, ograniczając jednocześnie niejednokrotnie wyższą stopę podatkową (zamiast 32 proc. - 18 proc.), a także umożliwiając korzystanie z podwójnej kwoty zmniejszającej podatek. Ze względu na podzielenie zarobków na dwójkę małżonków, kwota zmniejszająca może być zastosowana w wyższej wysokości w porównaniu z przypadkami, w których dotyczyłaby wyłącznie jednego małżonka.
Zarobki roczne netto małżonków* |
Na czym oszczędzamy? |
Bez wspólnego rozliczenia |
Wspólne rozliczenie – zysk |
|
Nr 1 |
Nr 2 |
|||
Ponad 171 056 |
0 zł |
Na kwocie zmniejszającej podatek oraz na zmianie stopy podatkowej |
0 zł kwoty zmniejszającej podatek; wartość podatku liczona od nadwyżki ponad 85 528 zł według stopy 32 proc. (zarobek do 85.528 zł opodatkowany 18 proc. podatkiem, a nadwyżka – 32 proc.) |
Wystąpić może kwota zmniejszająca podatek – łącznie dwukrotność kwoty od 1 zł do 556,02 zł (w zależności od wysokości zarobku); dodatkowe 85 528 zł opodatkowane 18-proc. podatkiem zamiast według stopy 32 proc. (zarobek do 171 056 zł opodatkowany 18-proc. podatkiem) |
171 056 – 85 528 zł |
0 zł |
Na kwocie zmniejszającej podatek oraz na zmianie stopy podatkowej |
Do wysokości zarobku 127 000 zł wystąpiłaby niewielka kwota zmniejszająca podatek (maksymalnie 556,02 zł), ponad tę wartość – kwota nie wystąpi, wartość podatku liczona od nadwyżki ponad 85 528 zł według stopy 32 proc. |
Kwota zmniejszająca zawsze = 2 x 556,02 zł = 1112,04 zł oraz cały zarobek opodatkowany 18-proc. podatkiem |
127 000 - 85 528 zł |
0 zł |
Na kwocie zmniejszającej podatek oraz na zmianie stopy podatkowej |
Dla całego zarobku wystąpi niewielka kwota zmniejszająca podatek (maksymalnie 556,02 zł), wartość podatku liczona od nadwyżki ponad 85 528 zł według stopy 32 proc. |
Kwota zmniejszająca zawsze = 2 x 556,02 zł = 1112,04 zł oraz cały zarobek opodatkowany 18-proc. podatkiem |
22 000 – 85 528 zł |
0 zł |
Na kwocie wolnej |
556,02 zł |
Kwota zmniejszająca podatek wyniesie 2x556,02 zł = 1112,04 |
11 999 zł – 11 000 zł |
0 zł |
Na kwocie wolnej |
Do 556,02 zł do 1188 zł (w zależności od wysokości zarobku) |
Kwota zmniejszająca podatek wyniesie 2x1188 zł = 2376 zł |
Do 10 999 zł |
0 zł |
Na kwocie wolnej |
1188 zł |
Kwota zmniejszająca podatek wyniesie 2x1188 zł = 2376 zł |
*Zarobki roczne netto równe są kwocie podstawy opodatkowania, na którą składa się przychód po odjęciu podatkowych kosztów uzyskania oraz tych ulg podatkowych, które odliczane są od dochodu. |
Jeden z małżonków z wysokim wynagrodzeniem, a drugi z niskim
Zasadą ogólną pozostaje, że im wyższa jest dysproporcja w zarobkach małżonków, tym wyższe korzyści podatkowe odniosą oni z rozliczenia wspólnego. Szczególnie istotne korzyści powstają, gdy:
1) jeden z małżonków zarabia ponad 127 000 zł rocznie (a drugi mniej); u osoby o takich zarobkach rozliczającej się samodzielnie nie ma w 2017 r. możliwości stosowania kwoty zmniejszającej podatek, a wynagrodzenie przewyższające 85 528 zł opodatkowane jest według stopy 32 proc.; wspólne rozliczenie może spowodować, że część wynagrodzenia będzie opodatkowane 18-proc. stopą podatku, a małżonkowie będą mogli oboje stosować kwotę zmniejszającą podatek (tym wyższą, im niższy jest zarobek drugiego z nich),
2) jeden z małżonków zarabia ponad 85 528 zł rocznie (a drugi mniej); samodzielne rozliczenie przewyższające 85 528 zł opodatkowane jest według stopy 32 proc., a kwota zmniejszająca podatek jest niższa niż 556,02 zł; wspólne rozliczenie pozwala stosować u podatnika 556,02 zł kwoty zmniejszającej oraz obniżenie stopy podatkowej od nadwyżki wynagrodzenia ponad 85 528 zł z 32 proc. do 18 proc.,
3) jeden z małżonków zarabia ponad 11 000 zł rocznie (a drugi mniej); samodzielne rozliczenie pozwala w takim przypadku na zastosowanie u jednego z małżonków jedynie 556,02 zł kwoty zmniejszającej podatek; rozliczając się wspólnie, kwota ta może zostać podwyższona, a w sytuacji najkorzystniejszej – zbliży się do 1188 zł; należy jednak dokładnie prześledzić rozliczenie podatkowe, w którym jeden z małżonków zarabia ok. 6600 zł (kwota zmniejszająca, która mu przysługuje, to 1188 zł), a drugi małżonek – więcej niż 15 000 zł, lecz nie więcej niż 85 528 zł. Podzielenie na pół sumy ich wynagrodzeń spowoduje bowiem w tym przedziale, że u każdego podstawa opodatkowania da niższą kwotę wolną od podatku, niż w przypadku rozliczeń indywidualnych.
4) jeden z małżonków zarabia ponad 6600 zł rocznie nie więcej niż 11 000 zł (a drugi z małżonków mniej) – przy samodzielnym rozliczeniu podatkowym kwota zmniejszająca podatek wynosi od 556,02 zł do 1188 zł; rozliczenie łączne pozwala na podwyższenie tej kwoty nawet do dwukrotności kwoty 1188 zł.
Podobne zarobki obojga małżonków – niski zysk ze wspólnego rozliczenia
W przypadku, gdy zarobki małżonków są do siebie zbliżone, małżonkowie uzyskają najmniejszą korzyść ze wspólnego rozliczenia. Tym niemniej jednak również w takim przypadku dochodzi do oszczędności podatkowych – warto więc również i w tym przypadku uzyskać o kilka-kilkaset złotych więcej dzięki rozliczeniu wspólnemu.
Zarobki roczne małżonków netto* |
Bez wspólnego rozliczenia |
Na czym oszczędzamy |
Wspólne rozliczenie |
|
Nr 1 |
Nr 2 |
|||
Ponad 85 528 zł |
Ponad 85 528 zł |
Zastosowana stopa 32 proc. oraz niska kwota zmniejszająca podatek |
Na kwocie zmniejszającej podatek (korzyść tym wyższa, im większa jest różnica zarobków małżonków) |
Zastosowana stopa 32 proc. oraz niska kwota zmniejszająca podatek |
85 528-11 001 |
85 528-11 001 |
18-proc. stopa podatkowa oraz kwota zmniejszająca podatek 556,02 zł |
Brak oszczędności |
18-proc. stopa podatkowa oraz kwota zmniejszająca podatek po 556,02 zł u każdego z małżonków |
11 000 – 6601 zł |
11 000 - 6601 zł |
18-proc. stopa podatkowa oraz kwota zmniejszająca podatek od 556,02 do 1188 zł |
Na kwocie zmniejszającej podatek (korzyść tym wyższa, im większa jest różnica zarobków małżonków) |
18-proc. stopa podatkowa oraz kwota zmniejszająca |
6600 - 0 |
6600 - 0 |
18-proc. stopa podatkowa oraz kwota zmniejszająca podatek po 1188 zł |
Brak oszczędności |
18-proc. stopa podatkowa oraz kwota zmniejszająca podatek po 1188 zł u obu małżonków |
*Zarobki roczne netto równe są kwocie podstawy opodatkowania, na którą składa się przychód po odjęciu podatkowych kosztów uzyskania oraz tych ulg podatkowych, które odliczane są od dochodu. |
Korzyści w tej grupie rozliczeń wynikają głównie z sytuacji, gdy jeden z małżonków zarabia ponad 85 528 zł, a drugi mniej lub jeden z nich posiada prawo do wyższej od drugiego kwoty zmniejszającej podatek. W pierwszym przypadku dochodzi do rozliczenia części zarobków według niższej stopy podatkowej, w drugim – do skorzystania z podwyższonych kwot zmniejszających podatek roczny obojga małżonków.
Adwokat Łukasz Wieszczeczyński, www.adwokaci-twz.pl
Przydatne skróty: jak rozliczyć PIT