Tak jak przy każdej większej ofercie publicznej, tak i tym razem brokerzy giełdowi przygotowali dla inwestorów atrakcyjne oferty kredytów, które mogą wspomóc zdolność nabywczą inwestorów przy składaniu zleceń zakupu na akcje PGNiG. Z oferty na ofertę brokerzy starają się swoje propozycje poprawiać. Tym razem proponują jeszcze niższe oprocentowanie kredytów i całkiem rozsądne prowizje za kredyty, pozostające w większości przypadków na poziomie 0,2 - 0,25%. Brokerzy coraz bardziej konkurują ze sobą wielkością lewara oferowanego inwestorom. Tym razem tylko jeden broker zaoferował lewar niższy niż 15x, a większość ofert zawiera lewary wynoszące 20-krotność środków własnych inwestora. Najwyraźniej wyróżnia się jednak oferta Beskidzkiego Domu Maklerskiego, który oferuje linie kredytowe trzech banków, w tym w ofercie Genin Banku możliwy jest lewar o wielkości 90-krotności środków własnych. Takiej oferty na polskim rynku dotychczas nie było. Przy takim lewarze redukcja zleceń musiałaby być bardzo duża, żeby w ogóle nie wykorzystać kredytu na zakup akcji.
Aby wybrać najlepszy kredyt na zakup akcji PGNiG warto sprawdzić, jaka jest konstrukcja opłat i prowizji wpływających na koszt całkowity takiego kredytu. Tylko wtedy mamy bowiem szanse odrzucić już na początku nieatrakcyjne oferty i skupić się na tych najlepszych. Zaciągając kredyt musimy liczyć się z następującymi wielkościami, które będą stanowiły koszt inwestora:
- odsetki od kredytu
- prowizja przygotowawcza
- prowizja za uruchomienie
Odsetki od kredytu
Przygotowana przez polskich brokerów oferta kredytowa na akcje PGNiG jest najbardziej zróżnicowana pod względem odsetek pobieranych przy kredytach. Najniżej oprocentowany kredy oferują instytucje związane z BRE Bankiem czyli Dom Inwestycyjny BRE Banku, mBank (usługa eMakler) i MultiBank. W tym przypadku oprocentowanie kredytu jest równe jednomiesięcznej stopie WIBOR, która wynosi około 4,68%. Najmniej atrakcyjne oprocentowanie kredytu oferuje Biuro Maklerskie BGŻ - inwestor będzie musiał zapłacić odsetki na poziomie ponad dwa razy wyższym, niż w przypadku Grupy BRE Banku - bo aż 11,5%.
Jednak odsetki od kredytu nie muszą być istotnym kosztem dla inwestora. Wszystko zależy od tego, w którym dniu zaczną być naliczane. W najbardziej atrakcyjnej ofercie inwestor nie musi w ogóle zapłacić ani grosza odsetek, jeśli tylko sprzeda akcje PGNiG przed dniem 1 października. BDM oferuje bowiem linię kredytową Banku Polskiej Spółdzielczości, który naliczanie odsetek zacznie dopiero 1 października. To jednak rodzynek, w innych przypadkach odsetki będą naliczane albo od dnia przydziału akcji (19 września) albo od chwili przyznania kredytu (przeważnie 7 września dla pierwszego terminu zapisów). I tak naprawdę warto skorzystać z oferty kredytowej tylko tych brokerów, którzy rozpoczną naliczanie odsetek nie wcześniej, niż w dniu przydziału akcji. Wtedy bowiem wartość zapłaconych odsetek wyniesie kilka - kilkanaście złotych. Natomiast przy ofercie kredytowej, gdzie odsetki będą naliczane od 7 września, wartość zapłaconych odsetek wzrośnie do kilku - kilku tysięcy złotych. Dzieje się tak dlatego, że przy szybszym rozpoczęciu naliczania odsetek, będą one naliczane od kwoty wnioskowanego kredytu, a przeważnie będą to kwoty olbrzymie. Przy odsetkach naliczanych od dnia przydziału akcji, zakładając redukcję zapisów na poziomie 90 i więcej procent - kwota wykorzystanego kredytu będzie niewielka i zapłacone odsetki także małe.
Prowizje
Wszyscy brokerzy pobierają prowizje za uruchomienie kredytu dla inwestora. I to jest najistotniejsza część kosztów kredytu, na które inwestor musi zwrócić uwagę. We wszystkich przypadkach z wyjątkiem jednego jest pobierana tylko jedna prowizja, przeważnie w przedziale 0,2 - 0,3%. Tylko Bank BISE będzie pobierał od inwestorów dwie prowizje: przygotowawczą i za uruchomienie kredytu. Obie równe są 0,25%. W optymistycznym wariancie inwestor, który z powodu dużej redukcji, w ogóle nie skorzysta z kredytu, zapłaci tylko 0,25%. W najgorszym przypadku, jeśli kredyt zostanie uruchomiony w całości, będzie musiał zapłacić 0,5% prowizji. Jednak przy dużej redukcji, np. 90 i więcej procent, inwestor biorący kredyt w BM BISE zapłaci około 0,25 - 0,26% prowizji, czyli będzie to dość rozsądny poziom, nie odbiegający znacznie In minus od oferty innych brokerów. Inwestorzy z mniej zasobnym portfelem powinni natomiast unikać oferty kredytowej przygotowanej przez ING Securities (przy kredytach do 100 tys. zł 0,5%), Biura Maklerskiego Banku BPH (do 100 tys. zł 399 zł prowizji) i, o dziwo, Domu Maklerskiego BOŚ (0,4% prowizji dla kredytów od 100 do 300 tys. zł.). Warto po prostu zapamiętać, że nie opłaca się zapłacić prowizji wyższej, niż 0,25%.
Prowizja maklerska
Prowizja maklerska pobierana przy zakupie i sprzedaży akcji PGNiG nie jest wprawdzie elementem kosztotwórczym kredytu, ale wpływa na koszty całej inwestycji w akcje gazowej spółki. Dlatego warto przypomnieć, że taki koszt także istnieje i inwestorzy będą musieli go ponieść. W tym przypadku brokerzy stosują przeważnie swoje standardowe tabele opłat, używane od zawierania transakcji na GPW na co dzień. Wyjątkiem jest tutaj oferta instytucji finansowych z Grupy BRE Banku, które nie będą pobierały prowizji maklerskiej przy zakupie akcji PGNiG oraz oferta DM BOŚ, która ustalił prowizję przy zakupie na poziomie 0,25%, niezależnie od wartości transakcji. Biorąc pod uwagę koszty prowizji maklerskiej można zauważyć, że stanowi ona drugi pod względem wielkości koszt całej transkacji (przy założeniu niskich kosztów odsetek). Aby zapłacić niższą prowizję warto więc skorzystać z możliwości złożenia internetowego zapisu na akcje PGNiG, który oferowany jest przez kilku brokerów (np. DM BOŚ, DM BZ WBK) i zapłaceniu niskiej prowizji od transakcji.
Który kredyt najlepszy
Aby dokonać wyboru najlepszego kredytu przygotowaliśmy dwie przykładowe sytuacje, dwóch inwestorów dysponujących różną wartością środków własnych, którzy chcą dokonać zapisu na akcje PGNiG.
Przykład 1.
Inwestor A dysponuje 7,5 tys. zł wkładu własnego i chce skorzystać z lewara w wysokości 15-krotności środków własnych. W założeniach przyjęliśmy także, że od dnia zaciągnięcia kredytu do dnia przydziału akcji mija 12 dni, a inwestor sprzedaje akcje od razu w dniu debiutu z zyskiem w wysokości 10% w stosunku do ceny emisyjnej.
W poniższej tabeli prezentujemy koszty transakcji (odsetki, prowizje od kredytu i prowizje maklerskie) oraz zyski możliwe do osiągnięcia przez inwestora przy redukcjach zapisów o 90, 95 i 98%. Zarówno koszty transakcji, jak i zyski liczone są w stosunku do środków własnych, które na początku musiał wyłożyć inwestor, jako zabezpieczenie kredytu.
| Instytucja | redukcja 90% | redukcja 95% | redukcja 98% | |||
| koszt | zysk | koszt | zysk | koszt | zysk | |
| Grupa BRE | 7,46% | 8,54% | 7,12% | 0,71% | 6,93% | -11,65% |
| ING Sec., ING BSK | 7,66% | 6,76% | 6,80% | 0,97% | 6,32% | -12,08% |
| BM BPH | 11,78% | 3,42% | 10,70% | -3,36% | 9,86% | -20,80% |
| BM BGŻ | 5,17% | 8,77% | 4,42% | 2,90% | 4,02% | -2,55% |
| DM BZ WBK | 4,31% | 9,47% | 3,63% | 3,55% | 3,25% | -0,14% |
| Bossa | 7,09% | 7,22% | 6,52% | 1,20% | 6,21% | -9,39% |
| DB Sec. | 8,25% | 6,28% | 7,01% | 0,80% | 6,29% | -9,64% |
| DM Polonia NET | 7,85% | 6,60% | 6,81% | 0,97% | 6,21% | -9,39% |
| DM Amerbrokers | 6,97% | 7,32% | 6,37% | 1,32% | 6,03% | -8,84% |
| IDM.PL S.A. | 7,82% | 6,63% | 6,43% | 1,27% | 6,06% | -8,92% |
| DM Penetrator | 6,65% | 7,58% | 6,21% | 1,45% | 5,97% | -8,64% |
| Millennium DM | 4,30% | 9,48% | 3,64% | 3,53% | 3,26% | -0,16% |
| IDM KB | 5,66% | 8,38% | 4,98% | 2,45% | 4,60% | -4,36% |
| BDM PKO BP | 12,10% | 3,16% | 10,56% | -3,19% | 9,59% | -19,94% |
| BM BISE | 6,78% | 7,47% | 5,23% | 2,24% | 4,34% | -3,56% |
| BDM - DB PBC | 7,10% | 7,21% | 6,43% | 1,27% | 6,06% | -8,92% |
| BDM - Getin | 4,91% | 8,98% | 4,23% | 3,06% | 3,85% | -2,02% |
| BDM - PBS | 4,85% | 9,03% | 4,23% | 3,06% | 3,85% | -2,02% |
Jak wynika z tabelki, najatrakcyjniejszymi ofertami dla Inwestora A są linie kredytowe Millennium DM oraz DM BZ WBK, dla których koszty całej transakcji przekraczają niewiele ponad 4%, a możliwe do osiągnięcia zyski przekraczają 9%. Niewiele gorszą ofertę dla Inwestora A posiada Beskidzki Dom Maklerski (kredyty Genin Banku i PBS). Zdecydowanie In minus wypadają oferty Biura Maklerskiego Banku BPH oraz BDM PKO BP, gdzie koszty kredytu wahają się wokół 12%. W przypadku BM Banku BPH związane jest to z wysoką prowizją pobieraną przy kredytach poniżej 200 tys. zł, a w przypadku BDM PKO BP winny jest sposób pobierania odsetek, naliczanych już od 7 września.
Jak wynika z tabelki przy redukcji zleceń rzędu 95% te dwie oferty przyniosą już Inwestorowi A straty. Warto także zauważyć, że redukcja rzędu 98% spowoduje, że inwestorzy posiłkujący się kredytami nie będą mieli szans na zarobek.
Rozpatrzmy teraz przykład Inwestora B, który dysponuje zasobniejszym portfelem o wartości 25 tys. zł i także chce skorzystać z lewara 15-krotnego, a akcje PGNiG także debiutują z 10-procentową przebitką.
| Instytucja | redukcja 90% | redukcja 95% | redukcja 98% | |||
| koszt | zysk | koszt | zysk | koszt | zysk | |
| Grupa BRE | 5,96% | 8,13% | 5,62% | 1,93% | 5,43% | -6,97% |
| ING Sec., ING BSK | 6,43% | 7,75% | 5,58% | 1,96% | 5,10% | -5,93% |
| BM BPH | 6,01% | 8,10% | 4,84% | 2,56% | 4,29% | -3,38% |
| BM BGŻ | 5,17% | 8,77% | 4,42% | 2,90% | 4,02% | -2,55% |
| DM BZ WBK | 4,31% | 9,47% | 3,63% | 3,55% | 3,25% | -0,14% |
| Bossa | 5,59% | 8,43% | 5,02% | 2,41% | 4,71% | -4,70% |
| DB Sec. | 8,25% | 6,28% | 7,01% | 0,80% | 6,29% | -9,64% |
| DM Polonia NET | 7,85% | 6,60% | 6,81% | 0,97% | 6,21% | -9,39% |
| DM Amerbrokers | 6,65% | 7,58% | 6,37% | 1,32% | 6,03% | -8,84% |
| IDM.PL S.A. | 7,10% | 7,21% | 6,43% | 1,27% | 6,06% | -8,92% |
| DM Penetrator | 6,65% | 7,58% | 6,21% | 1,45% | 5,97% | -8,64% |
| Millennium DM | 4,30% | 9,48% | 3,64% | 3,53% | 3,26% | -0,16% |
| IDM KB | 5,66% | 8,38% | 4,98% | 2,45% | 4,60% | -4,36% |
| BDM PKO BP | 11,34% | 3,77% | 10,08% | -2,59% | 9,32% | -19,11% |
| BM BISE | 6,31% | 7,85% | 5,07% | 2,38% | 4,37% | -3,64% |
| BDM - DB PBC | 7,10% | 7,21% | 6,43% | 1,27% | 6,06% | -8,92% |
| BDM - Getin | 4,01% | 9,71% | 3,33% | 3,79% | 2,95% | 0,20% |
| BDM - PBS | 3,95% | 9,76% | 3,33% | 3,79% | 2,95% | 0,20% |
Prezentowana powyżej tabelka pokazuje, że dla inwestorów z zasobniejszym najkorzystniejszą ofertę przygotował beskidzki Dom Maklerski z liniami kredytowymi Genin Banku i PBS. Pomimo stosunkowo wysokiego oprocentowania kredytów, odsetki będą naliczane dopiero od dnia przydziału akcji lub, w przypadku oferty PBS dopiero od 1 października, co powoduje, że przy wysokiej redukcji koszt odsetek od kredytu będzie niewielki. Oferta BDM charakteryzuje się niskim poziomem pobieranej prowizji przy kredytach o wartości przewyższającej 300 tys. zł, a prowizja maklerska znajduje się na rozsądnym poziomie. Trzeba jednak zaznaczyć, że liderzy poprzedniego rankingu, Millennium DM oraz DM BZ WBK, mają ofertę niewiele gorszą z kosztami kredytu ledwie przekraczającymi 4%. Najgorszą ofertę dla Inwestora B ponownie ma BDM PKO BP, który stosuje niekorzystny sposób naliczania odsetek od kredytu. BM BPH tym razem jest bliżej czołówki ze względu na bardziej korzystny poziom prowizji dla inwestorów z zasobniejszymi portfelami.
Także i tutaj warto zauważyć, ze przy redukcji zapisów rzędu 98% rzadko który inwestor zdoła zyskać na inwestycji w akcje PGNiG.Jedynie przy ofercie BDM możliwy będzie minimalny zysk, a przy ofertach Millennium DM i DM BZ WBK minimalna strata.
A co przy lewarze 9000%?
Z ciekawości postanowiliśmy sprawdzić, jak wysokie zyski może osiągnąć inwestor stosując lewar w wysokości 90%. Okazuje się, że korzystając z tak wysokiego lewara, zakładając przebitkę na debiucie w wysokości 10% zysk inwestora w stosunku do zainwestowanych na początku transakcji środków własnych, może wynieść nawet 54%. Taki wynik na pewno działa na wyobraźnię, biorąc pod uwagę to, że przy lewarze 15-krotnym zysk wynosiłby tylko 9,71%. Poniżej prezentujemy wykres zależności zysku od wysokości lewara dla oferty kredytowej Genin Banku oferowanej przez BDM.
Aby do końca wyczerpać temat postanowiliśmy zaprezentować także wykres obrazujący zależność zysku inwestora od redukcji zleceń zakupu akcji PGNiG. Parametry obliczeń zastosowaliśmy takie, jak przy Inwestorze B. Jak nietrudno się domyślić, im większa redukcja zapisów, tym niższy zysk inwestora. Wpływ na to ma mniejszy wykorzystany przez inwestora lewar.
Warto zaznaczyć, że każdy inwestor powinien samodzielnie sprawdzić dla własnych parametrów, z jakimi kosztami będą wiązały się poszczególne oferty kredytów. Można to zrobić za pomocą Kalkulatora debiutu giełdowego, za którego pomocą wykonano wszystkie obliczenia w tym artykule. Mniejsza skala redukcji zapisów lub dłuższe trzymanie akcji PGNiG może bowiem sprawić, że większe staną się koszty odsetek i niektóre oferty kredytów atrakcyjne przy wysokich redukcjach zapisów staną się mniej atrakcyjne dla niższych redukcji i dłuższego okresu kredytowania.
Marcin Dziadkowiak
Źródło:
