Podczas posiedzenia unijnych komisarzy Komisja Europejska przyjmie mapę drogową europejskiej gotowości obronnej, która skupi się na czterech projektach: mur dronowy, straż wschodniej flanki, tarcza powietrzna i tarcza Defence Space Shield - przekazał PAP europoseł Michał Szczerba (KO).
W czwartek w Brukseli odbędzie się posiedzenie komisarzy, na którym Komisja Europejska przyjmie mapę drogową europejskiej gotowości obronnej, a także „globalną wizję z globalnymi celami w zakresie dyplomacji energetycznej i klimatycznej przed COP30” oraz pakt dla Morza Śródziemnego.
Szczerba powiedział PAP w kuluarach Europejskiego Forum Nowych Idei w Sopocie, podczas panelu nt. wspólnoty transatlantyckiej w czasie geopolitycznej niepewności, że mapa drogowa to rozwinięcie dotychczasowych działań, takich jak Biała Księga obronności UE, wprowadzenie Tarczy Wschód jako programu flagowego czy plan Readiness 2030.
- Dzisiaj mamy przyspieszenie, bo mamy mapę drogową, czyli wskazane są cztery konkretne projekty, jak mur dronowy, straż wschodniej flanki, tarcza powietrzna i tarcza Defence Space Shield, które pokazują priorytety, jeśli chodzi o wspólne działania - podkreślił europoseł. Jak dodał, przedstawiony plan będzie zakładał także kamienie milowe i terminy dla projektów.
Szczerba zwrócił uwagę, że w czwartek zapadną też decyzje dotyczące pierwszych zaliczek w ramach programu SAFE, które w pierwszym kwartale 2026 r. trafią do 19 państw UE deklarujących udział w programie. Podkreślił, że Polska uzyska prawie 44 mld euro (ponad 180 mld zł), co jest - jak dodał - „żywą gotówką, którą będzie już można inwestować”. Według przewodniczącej KE Ursuli von der Leyen, Polska jest największym beneficjentem.
Według europosła, postępy widać także ws. wdrażania programu EDIP, z którego Polska uzyska około 1,5 mld euro na „szybkie wydatki”. Podkreślił, że środki należy zakontraktować i wydatkować w ciągu najbliższych dwóch lat.
- W nowej perspektywie finansowej te programy będą przekształcone, chociażby w ramach Funduszu Konkurencyjności UE, gdzie jeden z czterech filarów to „Obronność i Kosmos”, z którego również będziemy mogli korzystać. Dodatkową zaletą wieloletnich ram finansowych po roku 2028 będzie przeorientowanie Funduszu Spójności na projekty Dual Use, czyli podwójnego zastosowania. Dzięki temu będziemy mogli również wspierać infrastrukturę - powiedział Szczerba.
Europoseł wskazał na znaczenie strategicznych partnerstw w zakresie bezpieczeństwa. - Dotychczas podpisaliśmy 8 takich partnerstw, m.in. z Wielką Brytanią, Kanadą, Norwegią, krajami Indopacyfiku czy Bałkanów Zachodnich. Z Wielką Brytanią i Kanadą zamierzamy wkrótce podpisać umowy dwustronne, które będą oczywiście zatwierdzone przez Parlament Europejski jako umowy międzynarodowe. Pozwolą tym dwóm krajom, oprócz Ukrainy, wejść do wspólnych projektów uzbrojeniowych w ramach instrumentu SAFE - przekazał.
Na posiedzeniu komisarzy zostanie przedstawiona inicjatywa obronna UE, zaproponowana w marcu 2025 roku przez przewodniczącą KE Ursulę von der Leyen, aby wzmocnić europejskie zdolności obronne. Plan zakłada pozyskanie ponad 800 mld euro na wydatki obronne, rozwój przemysłu obronnego, eliminację luk w wyposażeniu oraz poprawę mobilności wojskowej, aby zwiększyć gotowość UE na wypadek kryzysów.
PAP jest patronem medialnym Europejskiego Forum Nowych Idei (EFNI). (PAP)
kl/ par/ mow/
