Mediana wynagrodzeń brutto w gospodarce narodowej w październiku 2024 roku wyniosła 6 856,75 zł i była o 18% niższa od przeciętnej płacy – poinformował Główny Urząd Statystyczny. Po potrąceniu podatków połowa pracujących otrzymywała nieco ponad 5 000 zł miesięcznie.
W październiku 2024 r. mediana wynagrodzeń miesięcznych brutto w gospodarce narodowej wyniosła 6856,75 zł – poinformował w środę Główny Urząd Statystyczny. Po odliczeniu składek na ZUS, NFZ i podatku od pracy (PIT) dawało to kwotę 5 004,19 złotych trafiających do kieszeni pracownika (tzw. netto). Różnicę w wysokości 1852,66 zł trafiała w ręce państwa. Dodatkowo władza pobrała sobie dodatkowe 1404,27 zł „składek” formalnie pozostających po stronie pracodawcy.
A zatem z 8261,02 złotych miesięcznego kosztu pracy do „środkowego” pracownika trafiało tylko nieco ponad pięć tysięcy złotych, a 3256,93 złotych pobierał aparat państwa. Oznacza to, że faktyczne opodatkowanie medianowej płacy w Polsce wyniosło 39,4%. Nie wierzysz? Policz sam przy pomocy kalkulatora płacowego brutto-netto.
Warto przy tym pamiętać, że mediana (inaczej mówiąc: wartość środkowa) wynagrodzeń w Polsce była o blisko 18% niższa od średniego wynagrodzenia w sektorze dużych przedsiębiorstw, które w październiku ubiegłego roku wyniosło 8 316,57 zł brutto. Było także o 18% od średniej płacy w gospodarce narodowej (to kategoria obejmująca szerszy krąg podmiotów niż sektor przedsiębiorstw).
Wraz z poziomem mediany GUS jak co miesiąc opublikował decylowy rozkład wynagrodzeń w gospodarce narodowej. W październiku 2024 r. 10% najniżej zarabiających osób w Polsce otrzymało wynagrodzenie co najwyżej w wysokości 4 300,00 zł (decyl pierwszy) – czyli płacę minimalną. Z kolei 10% najwyżej zarabiających otrzymało wynagrodzenie co najmniej w wysokości 13 372,14 zł (decyl dziewiąty).
20% najmniej zarabiających otrzymywało miesięcznie do 4681,25 zł brutto, czyli raptem 3520 zł netto. Z kolei 20% najwyżej wynagradzanych etatowców zarabiało ponad 10 395,52 zł brutto. A więc wystarczyło niespełna 7,5 tys. zł na rękę, aby załapać się do górnego kwintyla najlepiej zarabiających.
Ponadto z danych GUS wynika, że struktura płac w Polsce jest stosunkowo płaska – różnice pomiędzy najsłabiej i najlepiej opłacanymi pracownikami etatowymi są relatywnie niewielkie. 10% najlepiej opłacanych etatowców zarabiało nieco ponad trzykrotność płacy minimalnej. Należy jednak dodać, że ta statystyka nie obejmuje sporej części osób o wysokich dochodach, które ze względów podatkowych ponad etat preferują samozatrudnienie, kontrakty menedżerskie czy umowy cywilne.
Im większa firma, tym wyższe płace
Biorąc pod uwagę wiek zatrudnionych najwyższa wartość mediany wystąpiła w przedziale wiekowym 35-44 lata i wyniosła 7160 zł. Z kolei najmniej zarabiali pracownicy najmłodsi (w wieku 24 lat i mniej), gdzie mediana zarobków wyniosła 5451,28 zł brutto. Równocześnie najlepiej zarabiało się w największych firmach (tj. zatrudniających ponad tysiąc osób), w których mediana płac wyniosła 8203,24 zł. Jeśli wierzyć danym oficjalnym, to w mikrofirmach (tj. zatrudniających mniej niż 6 osób) połowa zatrudnionych otrzymywała płacę minimalną. Także w przedsiębiorstwach zatrudniających 6-9 ludzi połowa mężczyzn pobierała minimalne wynagrodzenie. Przynajmniej oficjalnie.
Opublikowana została także struktura mediany w zależności od branży gospodarki. Najwyższa wartość tego parametru wystąpiła w sekcji "informacja i komunikacja", gdzie wyniosła równe 11 000 zł brutto. Drugą najlepiej opłacaną grupą zawodową byli górnicy z wynikiem 10 422,61 zł brutto. Podium uzupełnili energetycy, ciepłownicy i gazownicy z mediną wynagrodzeń rzędu 9 505,99 zł.
| MEDIANA WYNAGRODZEŃ BRUTTO W GOSPODARCE NARODOWEJ (X 2024 R.) | |||
|---|---|---|---|
| WYSZCZEGÓLNIENIE | Ogółem | Mężczyźni | Kobiety |
| w zł | |||
| OGÓŁEM | 6856,75 | 7028,98 | 6700,34 |
| Informacja i komunikacja | 11000,00 | 12465,19 | 9453,36 |
| Górnictwo i wydobywanie | 10422,61 | 10655,69 | 8334,77 |
| Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę | 9828,99 | 10059,15 | 9157,88 |
| Działalność finansowa i ubezpieczeniowa | 9594,77 | 12010,00 | 8692,00 |
| Opieka zdrowotna i pomoc społeczna | 8131,27 | 8583,34 | 8072,40 |
| Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne |
8115,00 | 8150,00 | 8056,55 |
| Edukacja | 7774,16 | 8026,30 | 7709,18 |
| Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna | 7770,00 | 8366,54 | 7493,50 |
| Transport i gospodarka magazynowa | 7183,22 | 7186,33 | 7176,13 |
| Przemysł | 6778,64 | 7237,95 | 5949,60 |
| Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja | 6630,00 | 6668,58 | 6499,00 |
| Przetwórstwo przemysłowe | 6544,04 | 7000,00 | 5827,80 |
| Obsługa rynku nieruchomości | 6402,53 | 6490,00 | 6344,05 |
| Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją | 6358,29 | 6496,48 | 6260,43 |
| Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo | 5847,26 | 5864,36 | 5819,95 |
| Handel; naprawa pojazdów samochodowych | 5479,00 | 5999,82 | 5251,24 |
| Pozostała działalność usługowa | 5270,00 | 5400,00 | 5200,98 |
| Administrowanie i działalność wspierająca | 4886,41 | 4795,36 | 5007,74 |
| Budownictwo | 4637,79 | 4436,50 | 6108,97 |
| Zakwaterowanie i gastronomia | 4342,32 | 4355,00 | 4335,81 |
| Źródło: GUS. | |||
Najniższymi wynagrodzeniami oficjalnie cechowały się „zakwaterowanie i gastronomia” (4342,32 zł brutto) oraz budownictwo (4 637,79 zł). Ta ostatnia statystyka może odstawać od rzeczywistości, gdyż budowlańcy raczej nie pobierają wynagrodzeń zbliżonych do płacy minimalnej. To informacja całkowicie sprzeczna z anegdotycznymi stawkami obowiązującymi w tej branży i najprawdopodobniej wynika z szerokiego rozpowszechnienia w niej tzw. szarej strefy. Czyli sytuacji, gdy spora część wynagrodzenia przechodzi poza wiedzą aparatu państwa i pozostaje wolna od podatku. Jest to też jedyna branża, w której kobiety oficjalnie zarabiają znacząco więcej od mężczyzn.
