Jeszcze kilka lat temu powszechny był pogląd, że mieszkańcy wsi mają mniejsze szanse rozwoju i osiągnięcia sukcesu. Teraz ten obraz jest zdecydowanie bardziej optymistyczny, również wśród mieszkańców miast. CBOS sprawdził, co Polacy sądzą o życiu na wsi.
Czterech na dziesięciu Polaków mieszka na wsi, ale z pracy w rolnictwie utrzymuje się tylko 7 proc. ludności zamieszkującej najmniejsze miejscowości – taki obraz wyłania się z danych Głównego Urzędu Statystycznego przywołanych w raporcie CBOS. W styczniowym badaniu ośrodek zapytał się respondentów o to, co sądzą o perspektywach rozwoju i znalezienia pracy wśród mieszkańców miast i wsi.
Wieś pod miastem – osobna kategoria
Połowa badanych mieszkańców wsi mieszka w miejscowości położonej w odległości ponad 11 km od najbliższego miasta. W bezpośredniej bliskości miast żyje 18 proc.
Zdecydowana większość (84 proc.) twierdzi, że ich okolica ma typowo wiejski charakter. W 11 proc. przypadków jest to jednak wieś tylko z nazwy – sypialnia pobliskiego miasta, która zabudowana jest głównie osiedlami domów jednorodzinnych i budynkami wielomieszkaniowymi. Taki sam odsetek mieszkających na wsi twierdzi, że niemal wszyscy mieszkańcy miejscowości pracują w mieście.
Wielkie city vs wiejska arkadia – dlaczego uciekamy z miast?
Bliskość większej miejscowości wyraźnie wpływa na perspektywy zatrudnienia mieszkańców wsi. Tam, gdzie większość ludności pracuje w mieście, 3 proc. respondentów twierdzi, że znalezienie pracy nie nastręcza większych problemów, a 42 proc. jest zdania, że „można znaleźć jakąś pracę, ale trudno jest o pracę odpowiednią”. W pozostałych miejscowościach aż 78 proc. badanych wskazywało, że zdobycie zatrudnienia jest trudne lub niemożliwe.
Różnice się wyrównują
W bardziej ogólnym pytaniu dotyczącym porównania perspektyw stojących przed mieszkańcami miast i wsi spora grupa respondentów dostrzega gorszą pozycję mniejszych miejscowości. Jednak większość respondentów jest zdania, że szanse dotyczące osiągnięcia godziwego poziomu życia, wykształcenia i wysokiej pozycji społecznej są takie same niezależnie od miejsca zamieszkania. Co ciekawe, taki pogląd jest rozpowszechniony zarówno wśród mieszkańców wsi, jak i miast.
Badacze CBOS zwracają uwagę, że przez ostatnie 20 lat znacznie zmieniło się postrzeganie poziomu życia i perspektyw mieszkańców wsi. W pytaniach zadawanych w 1998 i 2006 roku taki sam odsetek badanych (56 proc.) wyrażał pogląd, że mieszkańcy miasta mają większe szanse zdobycia dobrego wykształcenia niż mieszkańcy wsi. Dziś 66 proc. respondentów jest zdania, że szanse się wyrównały. Podobne zjawisko widać w ocenach szans na osiągnięcie wysokiej pozycji społecznej i godziwego poziomu życia.
„Niemal połowa mieszkańców wsi mieszka w miejscowościach, których mieszkańcy w większości pracują w miastach. Zatem polskie wsie dla bardzo wielu osób są tylko miejscem zamieszkania, natomiast ich życie zawodowe związane jest z miastem. Życie na wsi nabiera wtedy nowego wymiaru. Taka sytuacja "wpływa na sposób postrzegania wsi” - wskazano w podsumowaniu wyników badania CBOS, podkreślając, że zarówno mieszkańcy miast, jak i wsi są w większości zadowoleni ze swojego miejsca do życia.
