IKE i IKZE - limity dla wpłat. Podpowiadamy, jak oszczędzać na emeryturę

IKE i IKZE to produkty, które składają się na tzw. III filar systemu emerytalnego. Konta IKE i IKZE pozwalają oszczędzać z ulgami podatkowymi i budować poduszkę finansową na emeryturę.  Połowa roku za pasem, więc warto przypomnieć jak działają Indywidualne Konta Emerytalne i Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego. Oba produkty mają odgórnie narzucone roczne limity wpłat - warto je wykorzystać. Odpowiadamy na najczęściej zadawane pytania.

Indywidualne Konta Emerytalne (IKE) i Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) wchodzą w skład trzeciego filaru emerytalnego. Jest on dobrowolny, a pieniądze zgromadzone w obu produktach można wycofać w dowolnej chwili. Oczywiście najbardziej opłaca się to zrobić po przejściu na emeryturę lub osiągnięciu uprawnień emerytalnych. Jeśli zrobimy to wcześniej, stracimy zachęty podatkowe, które są głównym atutem obu produktów. W przypadku kont IKE jest to możliwość uniknięcia podatku od zysków kapitałowych (19 proc.), natomiast dla kont IKZE – odliczenie wpłat od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Limit wpłat na IKE i limit wpłat na IKZE

IKE i IKZE mają odgórnie narzucony w przepisach prawa limit wpłat. Jest on obliczany na podstawie prognoz średniego miesięcznego wynagrodzenia w danym roku. Przeciętne prognozowane wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej w 2023 r. zostało ustalone na poziomie 6 935 zł, więc limity będą wyższe niż w 2022 r. Limit wpłat IKE wynosi tyle, ile 3-krotność przeciętnego wynagrodzenia, czyli w 2023 r. możesz wpłacać 20 805 zł. Limit wpłat na IKZE to 1,2 krotność przeciętnego wynagrodzenia, czyli możesz wpłacać  8 322 zł. Z kolei dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą limit wpłat na IKZE to 1,8 –krotność, czyli 12 483 zł.

Co to jest IKE?

Oba produkty posiadają zachęty podatkowe, które pozwalają liczyć na wyższy zysk niż z tradycyjnych depozytów. W przypadku Indywidualnych Kont Emerytalnych jest to możliwość ominięcia podatku od zysków kapitałowych (podatku Belki). Oznacza to, że od dochodów kapitałowych nie zapłacisz podatku w wysokości 19 proc. Pieniądze są nieopodatkowane, jeśli wypłacisz pieniądze po nabyciu uprawnień emerytalnych - osiągniesz 60. rok życia lub ukończysz 55 lat, ale wcześniej nabędziesz uprawnienia emerytalne. Dodatkowo wymagane jest, by wypłat na IKE dokonać co najmniej w 5 dowolnych latach kalendarzowych. Należy też dokonać ponad połowy wartości wpłat na IKE co najmniej 5 lat przed dniem złożenia przez oszczędzającego wniosku o dokonanie wypłaty środków z IKE.

Jeśli zdecydujesz się wypłacić pieniądze wcześniej, jest to możliwe w każdej chwili. Trzeba jednak liczyć się z faktem, że od wypracowanego zysku zostanie potrącony podatek od dochodów kapitałowych (podatek Belki). Można też dokonać wypłaty transferowej, możliwe jest też przeniesienie środków. Pieniądze w IKE podlegają dziedziczeniu.

Co to jest IKZE?

Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego również umożliwia ominięcie podatku Belki, a dodatkowo pozwala odliczyć co roku wpłaty od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych w PIT. Jednak w momencie wycofywania oszczędności z Indywidualnego Konta Zabezpieczenia Emerytalnego po przejściu na emeryturę, zapłacisz zryczałtowany podatek od przychodu w stawce 10 proc. Wypłata środków zgromadzonych na kontach IKZE następuje po osiągnięciu przez oszczędzającego wieku 65 lat oraz pod warunkiem dokonywania wpłat na IKZE co najmniej w 5 latach kalendarzowych.

Z Indywidualnych Kont Zabezpieczenia Emerytalnego mogę korzystać osoby, które ukończyły 16 lat. Osoby małoletnie mogą dokonywać wpłat na IKZE tylko w roku kalendarzowym, w którym uzyskały dochody z pracy wykonywanej na podstawie umowy o pracę, i w wysokości nieprzekraczającej tych dochodów.

Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego można posiadać obok Indywidualnego Konta Emerytalnego i Pracowniczych Planów Kapitałowych (PPK). W obu przypadkach wypłat emerytalnych można dokonywać jednorazowo lub w ratach.

Kto może prowadzić IKE i IKZE?

Indywidualne Konto Emerytalne  mogą oferować:

• fundusze inwestycyjne (otwarte fundusze inwestycyjne i specjalistyczne FI otwarte),
• podmioty prowadzące działalność maklerską (domy maklerskie i banki prowadzące działalność maklerską),
• zakłady ubezpieczeń na życie,
• banki,
• dobrowolne fundusze emerytalne.

Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego mogą oferować:

• fundusze inwestycyjne,
• podmioty prowadzące działalność maklerską, a więc domy maklerskie i banki prowadzące działalność maklerską,
• zakłady ubezpieczeń na życie,
• banki,
• dobrowolne fundusze emerytalne

W jakiej formie może być prowadzone IKE lub IKZE

Indywidualne Konta Emerytalne i Indywidulane Konta Zabezpieczenia Emerytalnego mogą być zarówno inwestycją (TFI), ubezpieczeniem (towarzystwa ubezpieczeń) czy zwykłym kontem bankowym (banki). W zależności od tego, jaka instytucja finansowa je oferuje. Najprostszą formą wydają się IKE prowadzone w formie konta oszczędnościowego przez banki. Użytkownik może tam wpłacać środki w dowolnej chwili. Są one jednak oprocentowanie podobnie do zwykłych kont oszczędnościowych, więc zysk z takich inwestycji może nie być satysfakcjonujący.

Ile mamy IKE?

Jak podaje Komisja Nadzoru Finansowego, na koniec pierwszego półrocza 2022 r. uprawnione instytucje prowadziły łącznie 797 125 Indywidualnych Kont Emerytalnych. Kont IKE, na które dokonano wpłat było 343 636. Największą popularnością cieszyły się IKE prowadzone przez TFI (416 tys.), najmniejszą – przez banki (91 tys.). Łącznie na Indywidualnych Kontach Emerytalnych zgromadzonych było 12,9 mld zł.

Ile mamy IKZE?

Z kolei IKZE było na koniec czerwca 2022 r. 463 221. W tym instrumencie Polacy zgromadzili łącznie 5,6 mld zł. Podobnie jak w przypadku IKE, także i tu największą popularnością cieszyły się produkty oferowane przez fundusze inwestycyjne (205 tys.), a najmniejszą przez banki – 33 tys.

Czy opłaca się oszczędzać w IKE i IKZE?

Zdecydowanie opłaca się założyć IKE lub IKZE, które tworzą swoistą poduszkę finansową na emeryturę. IKE i IKZE posiadają zachęty podatkowe, dzięki którym możliwe jest osiągnięcie wyższego zysku niż z tradycyjnych depozytów w dłuższym okresie czasu. Oszczędzanie na emeryturę na własną rękę wydaje się też konieczne. Z raportu Izby Zarządzających Funduszami i Aktywami pt. „Życie na emeryturze - wyobrażenia i postawy Polaków” wynika bowiem, że ponad 3/4 Polaków spodziewa się, iż ich dochody po przejściu na emeryturę ulegną obniżeniu, jednocześnie emerytura i oszczędności będą źródłem finansowania dla 35 proc. Polaków. Z tego względu warto zainteresować się w miarę wcześnie produktami pozwalającymi oszczędzać na emeryturę. Zawarcie umowy o nowe IKE lub IKZE może być jedną z najlepszych decyzji tego roku.

Publikacja zawiera linki afiliacyjne.

Źródło: