Giełdowy św. Mikołaj nie istnieje

Niektórzy w grudniu efektów pracy św. Mikołaja wypatrują nie tylko pod choinką, w skarpetach czy pod poduszkami, ale także i na GPW. Problem jednak polega na tym, że święty na giełdę wcale nie zagląda.

Prędzej czy później każdej grudniowej zwyżce notowań giełdowych przypięta zostaje łatka "rajdu św. Mikołaja". W samym wiązaniu wzrostów z Mikołajem nie ma raczej nic złego - odniesienie to ubarwia jedynie rzeczywistość i tylko kwestią gustu pozostaje to, czy nam się ono podoba, czy nie. Problem pojawia się jednak, gdy ktoś próbuje powiązanie odwrócić, tzn. oczekuje w grudniu wzrostów, "bo przecież rajd św. Mikołaja". Grudzień wcale nie jest bowiem dla inwestorów miesiącem wyjątkowym.

Analiza stóp zwrotu zanotowanych w XXI wieku przez główne indeksy giełdowe nie pozostawia złudzeń. Wprawdzie w grudniu indeksy przeciętnie rzeczywiście się umacniają, to jednak w żaden sposób miesiąca tego nie można zaliczyć do czołówki miesięcy o najwyższych stopach zwrotu. Dodatkowo WIG i WIG20 grudzień w ostatnim piętnastoleciu kończyły ponad kreską 8-krotnie, a więc jedynie raz więcej niż na minusie. Pod kreską - dla wszystkich indeksów - kończyły się także trzy ostatnie grudnie. Aby natrafić na rok, w którym rzeczywiście można było mówić o rajdzie św. Mikołaja, trzeba się cofnąć do roku 2012. Wówczas WIG urósł o 5,43%, WIG20 o 6,66%, mWIG o 1,80%, a sWIG o 4,76%.

Dane wypadają więc zdecydowanie zbyt słabo, by móc mówić o "efekcie grudnia", bądź "corocznym rajdzie św. Mikołaja". Oczywiście nie oznacza to, że tegoroczny grudzień będzie spadkowy. Jedyny wniosek, jaki płynie z powyższej analizy, jest taki, by grudniowi na giełdzie nie przypisywać żadnej specjalnej mocy. 

Warto jednak zauważyć, że jeszcze kilka lat temu istniały dużo mocniejsze podstawy do wiary w giełdowego św. Mikołaja. I to dla całego rynku, a nie tylko małych spółek. W latach 90. WIG grudzień pod kreską zakończył tylko dwukrotnie. Dobry dla wierzących w Mikołaja był także okres wielkiej hossy z początku XXI wieku. Wówczas jednak nie potrzeba było świętych, by na giełdzie zarabiać, a długotrwały trend boczny występował jedynie w teoretycznych rozważaniach. Gdy giełda straciła parę, prysła także "magia grudnia". W ostatniej dekadzie WIG notował przekraczające 3% wzrosty jedynie dwukrotnie, podobne spadki zaś - czterokrotnie.

Inna sprawa, że na mWIG-u i sWIG-u wciąż można obserwować "efekt stycznia", stąd teoria doradzająca zakup akcji pod koniec roku, by załapać się na noworoczną hossę wydaje się możliwa do obrony. Przynajmniej dla tych dwóch indeksów.

Adam Torchała