Po obliczeniu 96 procent głosów w niedzielnej pierwszej turze wyborów prezydenckich we Francji ubiegający się o reelekcję prezydent Emmanuel Macron uzyskał 27,41 proc. głosów, a na szefową Zjednoczenia Narodowego Marine Le Pen zagłosowało 24,03 proc. wyborców - poinformowała agencja Reutera.
Trzecie miejsce zajął szef Francji Nieujarzmionej Jean-Luc Melenchon z 21,57 proc. głosów.
Wyniki te oznaczają, że w drugiej turze wyborów zaplanowanej na 24 kwietnia zmierzą się Macron i Le Pen.
Program wyborczy Macrona
Macron proponuje m.in. powrót do reformy emerytalnej i podwyższenie wieku emerytalnego z 62 do 65 lat. Chce także przeprowadzić reformę sądownictwa, podatku spadkowego, szkolnictwa i wynagrodzeń w sektorze medycznym. Zapowiedział budowę nowych reaktorów nuklearnych i dalszy rozwój tego sektora energetyki, a także sektora energii ze źródeł odnawialnych.
W polityce zagranicznej Macron proponuje kontynuację sojuszu w Niemcami w UE oraz wprowadzenie podatku węglowego na granicach Europy.
Program wyborczy Le Pen
Program Le Pen koncentruje się wokół kwestii społecznych i obniżce podatku VAT na paliwa z 20 proc. do 5,5 proc. Szefowa skrajnej prawicy chce podwyżek płac na poziomie 10 proc. oraz wsparcia dla starszych osób do 1000 euro miesięcznie. Proponuje również podwojenie liczby sędziów oraz miejsc w więzieniach. Chce promować francuskie rolnictwo i wstrzymać budowę farm wiatrowych. Opowiada się za ograniczeniem imigracji i naturalizacji obywateli innych państw. Odrzuca wydłużenie wieku emerytalnego, zapowiada więcej środków na edukację i sektor zdrowia.
W kwestiach międzynarodowych Le Pen opowiada się za wyjściem Francji z NATO i utrzymaniem współpracy z Rosją w „pewnych sektorach”. Jest przeciwna większej integracji w ramach UE, opowiadając się za tzw. unią ojczyzn.
Fourquet: Nie ma podziału na lewicę i prawicę, jest podział na Francję bogatych i biednych
Wynik wyborów prezydenckich potwierdza polityczną rekompozycję Francji. Zamiast starego podziału na prawicę i lewicę wzmacnia się podział na Francję "dołów" i "góry", bogatą i biedną – uważa dyrektora departamentu opinii instytutu Ifop Jerome Fourquet.
Frekwencja na godzinę 17
Frekwencja o godz. 17 wyniosła 65 proc. i była niższa niż w wyborach szefa państwa w 2017 roku o ponad 4 pkt proc.- poinformowało francuskie MSW.
Przed pięcioma laty frekwencja w I turze o godz. 17 wyniosła 69,42 proc., a w roku 2012 – 70,59 proc.
Frekwencja na godzinę 12
Frekwencja wyborcza do godz. 12:00 wyniosła 25,48 proc., tj. o około 3 pkt proc. mniej niż w wyborach 2017 r. w pierwszej turze – podało ministerstwo spraw wewnętrznych w Paryżu.
W pierwszej turze w wyborach 2017 r. frekwencja do godz. 12 wyniosła 28,54 proc., a w 2021 r – 28,29 proc.
Wybory prezydenckie 2022
W terytoriach zamorskich kraju m.in.: w Gujanie, Martynice czy Polinezji Francuskiej głosowanie trwało już od soboty. Frekwencja nie przekroczyła tam 50 proc.
Urzędujący prezydent Emmanuel Macron pozostawał przed wyborami na szczycie sondaży. Według badania Ipsos-Sopra Steria dla dziennika „Le Monde”, opublikowanego w piątek przed rozpoczęciem ciszy wyborczej, Macron uzyskał 26,5 proc. poparcie. Za nim plasowała się kandydatka skrajnej prawicy Marine Le Pen (Zjednoczenie Narodowe) z 22,5 proc. głosów oraz szef skrajnej lewicy Jean-Luc Melenchon (Francja Nieujarzmiona) z 17, 5 proc głosów.
Na czwartym miejscu był prawicowy publicysta Eric Zemmour z 9-procentowym poparciem, a na kolejnej pozycji kandydatka Republikanów Valerie Pecresse (8,5 proc.). Szef koalicji Zielonych Yannick Jadot zajął szóste miejsce i miał 5 proc. głosów.
Wszyscy pozostali kandydaci zbierają mniej niż 5 proc. głosów. Są to: komunista Fabien Roussel, suwerenista Nicolas Dupont-Aignan, mer Paryża Anne Hidalgo, samorządowiec Jean Lassalle antykapitalista Philippe Poutou i trockistka Nathalie Arthaud.
Jaką władzę ma prezydent we Francji?
Prezydent Francji jest szefem władzy wykonawczej, mianuje i dymisjonuje premiera, z którym określają skład rządu. Głowa państwa przewodniczy również Radzie Ministrów, która co tydzień gromadzi wszystkich członków rządu w celu omówienia projektów ustaw, rozporządzeń i dekretów. Ma również prawo do zwoływania referendów. Podpisuje dekrety i prolonguje ustawy.
Prezydent jest gwarantem niepodległości narodowej i integralności terytorialnej. Jest zwierzchnikiem armii i decyduje o użyciu wojska i broni jądrowej.
Konstytucji stanowi, że prezydent jest "gwarantem niezawisłości władzy sądowniczej”. W tej funkcji wspomaga go Naczelna Rada Sądownictwa. Ma również uprawnienia do powoływania zawodowych sędziów pokoju. Powołuje trzech z dziewięciu członków Rady Konstytucyjnej i ma prawo skierować zapytania do tej instytucji.
Prezydent ma prawo rozwiązać parlament w czasie kryzysu lub impasu instytucjonalnego. Ma obowiązek zasięgać opinii premiera i przewodniczących obu izb parlamentu, ale nie jest zobowiązany do zastosowania się do ich rad.
Prezydent nie ma prawa wchodzić do Zgromadzenia Narodowego ani do Senatu, aby zwracać się do bezpośrednio parlamentarzystów. Może jednak zebrać ich razem na kongresie w Wersalu, aby przekazać im swoje przesłanie.
Szef państwa powołuje prefektów, radców państwowych, ambasadorów, kanclerza wielkiego Legii Honorowej, rektorów akademii, dyrektorów administracji centralnej, sędziów sądownictwa, profesorów wyższych uczelni lub oficerów wojska, marynarki i lotnictwa oraz żandarmerii.
Współksiążętami Republiki Andory są biskup Urgell (w hiszpańskiej Katalonii) i prezydent Republiki Francuskiej. Ich rola jest symboliczna, ale posiadają pewne uprawnienia, jak prawo łaski.
Prezydent Francji ma również wiele innych tytułów honorowych; jest m.in. również Kanonikiem Honorowy św. Jana na Lateranie. Wszyscy królowie Francji, a następnie głowy państw byli kanonikami honorowymi od XVII wieku. Kanonicy Laterańscy to zgromadzenie duchowieństwa katolickiego, obecnie połączone z Bazyliką św. Jana na Lateranie w Rzymie. Ten tytuł honorowy nie daje prezydentowi Francji żadnej władzy ani religijnej, ani innej. Pomaga on jednak wzmocnić więzi z Watykanem.
Sondaż przedwyborczy przeprowadzono 8 kwietnia na 10 425 osobach. Marginesy błędu w pierwszej rundzie są szacowane na od 0,2 do 1 proc.
Z Paryża Katarzyna Stańko (PAP)
ksta/ zm/
