Było to czwarte z rzędu posiedzenie Federalnego Komitetu
Otwartego Rynku (FOMC), na którym zapadła decyzja o pozostawieniu stopy
funduszy federalnych na niezmienianym poziomie. Cena pieniądza w USA pozostała na najwyższym poziomie od 23 lat.
Przedział stopy funduszy federalnych został utrzymany na niezmienionym poziomie 5,25-5,50% - oznajmił w komunikacie Federalny Komitet Otwartego Rynku (FOMC). Styczniowa decyzja zapadła jednogłośnie i była zgodna z oczekiwaniami rynku oraz ekonomistów. W ten sposób stopy procentowe w Stanach Zjednoczonych pozostały na najwyższym poziomie od 23 lat.
- Rozważając jakiekolwiek dostosowania w przedziale stopy funduszy federalnych Komitet będzie starannie rozważał nadchodzące dane, ewolucję prognoz oraz bilans ryzyka. Komitet nie oczekuje, aby redukcja stopy funduszy federalnych była właściwa, dopóki nie nabierze większej pewności, że inflacja przesuwa się w stronę 2-procentowego celu – to zdanie w komunikacji FOMC pojawiło się po raz pierwszy. W poprzednich miesiącach Komitet oficjalnie wciąż rozważał podwyżki stóp procentowych. Teraz jasno mówi o nadchodzących obniżkach, aczkolwiek nie precyzuje ich terminu.
- Ostatnie dane wskazują, że aktywność gospodarcza rośnie w solidnym tempie. Wzrost zatrudnienia uległ normalizacji od ostatniego roku, ale pozostaje silny, a stopa bezrobocia pozostała niska. Inflacja złagodniała przez ostatni rok, ale wciąż pozostaje podwyższona – tak kierownictwo Rezerwy Federalnej oceniło stan koniunktury gospodarczej w USA.
Podwyżki już były, obniżki dopiero przed nami
Było to czwarte z rzędu posiedzenie FOMC z rzędu, na którym nie zapadła decyzja o podniesieniu stopy funduszy federalnych (FFR). We wrześniu Fed utrzymał stopy bez zmian, tak samo jak w listopadzie. Ostatnia podwyżka w tym cyklu najprawdopodobniej miała miejsce w lipcu. Także o 25 pb. FFR została podniesiona na majowym posiedzeniu Komitetu. Z kolei w czerwcu Rezerwa Federalna zrobiła „pauzę” w cyklu i stóp nie podniosła. Zdecydowała się za to na ruch o 25 pb. w maju, wyprowadzając FFR do najwyższego poziomu od 2007 roku. Również na marcowym posiedzeniu FOMC stopy podniesiono o 25 pb., mimo że w USA szalał wtedy kryzys bankowy.
Łącznie od marca 2022 roku stopa funduszy federalnych została podniesiona o 525 pb. i był to najgwałtowniejszy cykl podwyżek od 1981 roku. W poprzednich dwóch cyklach zacieśniania polityki monetarnej (w latach 2004-06 i 2015-18) stopy były podnoszone tylko po 25 pb. Co więcej, po raz pierwszy w XXI wieku szczytowy poziom FFR jest wyższy niż w cyklu poprzednim.
Natomiast w ramach grudniowej decyzji Komitet dość jednoznacznie zasugerował, że w 2024 roku zacznie obniżać stopy procentowe. Z tzw. fedokropek wynikało bowiem, że miażdżąca większość decydentów chce obniżać stopy procentowe przez następne 2-3 lata. Mediana tych projekcji zakłada, że na koniec przyszłego roku zobaczymy stopy na poziomie 4,6%, co implikowałoby trzy obniżki stóp po 25 pb. każda. Do końca roku zaplanowano siedem posiedzeń FOMC.
Problem w tym, że rynek terminowy wycenia znacznie mocniejsze obniżki. Przed publikacją styczniowego komunikatu FOMC rynek terminowy na ponad 45% wyceniał szanse, że do pierwszego cięcia stopy funduszy federalnych (FFR) dojdzie już w marcu – czyli na następnym spotkaniu Komitetu. Cięcie w maju jest zdaniem rynku w zasadzie przesądzone – prawdopodobieństwo przynajmniej jednej 25-punktowjer obniżki FFR wyceniane jest na blisko 90%.
Według notowań kontraktów terminowych do końca 2024 roku FFR miałaby się znaleźć w przedziale 3,75-4,25%, co sugerowałoby aż 5-6 obniżek po 25 pb. każda. Aby zrealizować ten scenariusz, FOMC musiałby zacząć cykl obniżek w marcu, a najpóźniej w maju i ciąć stopy na każdym posiedzeniu.
Powell: inflacja wciąż jest zbyt wysoka
- Gospodarka poczyniła spory postęp w kierunku celów naszego podwójnego mandatu. Inflacja spadła ze szczytów bez znaczącego wzrostu bezrobocia. To bardzo dobra wiadomość, ale inflacja wciąż pozostaje zbyt wysoka. Chciałbym zapewnić opinię publiczną, że jesteśmy w pełni zdeterminowani, aby sprowadzić inflację z powrotem do naszego 2-procentowego celu – powiedział na konferencji prasowej przewodniczący Rezerwy Federalnej Jerome Powell.
Szef Fedu wskazał też, że antyinflacyjnie oddziałuje powrót masowej imigracji, która łagodzi napięcia na rynku pracy, zwiększając podaż pracowników. Amerykańska gospodarka w poprzednim kwartale potrzebowała przeciętnie 165 tys. dodatkowych etatów miesięcznie. Powell odnotował także wzrost stopy aktywności zawodowej wśród osób w wieku 25-54 lata.
- Od wybuchu pandemii gospodarka zaskakiwała prognostów na różne sposoby. Postęp w kierunku 2-procneotnwego celu inflacyjnego nie jest zapewniony i prognozy gospodarcze pozostają niepewne, a my pozostajemy wyczuleni na ryzyko wzrostu inflacji – zapewnił Jay Powell.
- Wiemy, że zbyt szybkie lub zbyt głębokie złagodzenie polityki monetarnej może odwrócić postęp, który widzieliśmy w przypadku inflacji. Zaś zbyt późne lub zbyt małe poluzowanie polityki może osłabić aktywność gospodarczą i zatrudnienie – dodał przewodniczący Powell.
- Jeśli zobaczymy osłabienie rynku pracy, zaczniemy obniżać stopy procentowe szybciej. Jeśli inflacja okaże się bardziej „lepka”, to opóźnimy cięcia – zadeklarował szef Rezerwy Federalnej.
Inflacja pokonana czy tylko przyczajona?
Uczestnicy rynków finansowych wierzą, że inflacja jest już pokonana i grzecznie spadnie do 2-procentowego celu nawet w otoczeniu niższych niż obecnie stóp procentowych. Te w ujęciu realnym są zresztą stosunkowo wysokie (nominalnie są o ponad 2 pkt. proc. wyższe od inflacji CPI) jak na standardy ostatnich lat. W grudniu inflacja CPI w Stanach Zjednoczonych wyniosła 3,4%. Od kilku miesięcy wskaźnik ten waha się w przedziale 3-4% i nie za bardzo chce spaść do pożądanego przez Fed poziomu 2%.
Równocześnie wiemy, że miernik ten jest zawyżany przez opóźnienia w transmisji danych z realnej gospodarki do bls-owskiego agregatu kosztów zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych (ang. shelter). Jest w zasadzie pewne, że w kolejnych miesiącach inflacja w tej kategorii będzie się obniżać, co będzie wywierało presję na spadek całego wskaźnika CPI. Podobne trendy widać zresztą w danych o deflatorze PKB czy wydatków konsumenckich (PCE). Trwały spadek inflacji w Stanach Zjednoczonych nie jest jednak przesądzony i Fed nie może być pewny swego, dopóki nie zobaczy twardych danych.
QT pozostaje bez zmian
Równocześnie od czerwca 2022 roku prowadzony jest program „ilościowego zacieśniania” (QT) polityki monetarnej w USA. W ramach QT od września Fed redukuje swoją sumę bilansową w tempie 95 mld USD miesięcznie, zmniejszając w ten sposób nadmierne rezerwy bankowe i efektywnie „odsysając” dolary z rynku finansowego. Łącznie Rezerwa Federalna zredukowała swoje aktywa o blisko 1,3 biliona dolarów po tym, jak w latach 2020-22 „dodrukowała” blisko 5 bilionów USD.
Trzeba przy tym odnotować, że już od dobrych kilku miesięcy stopa funduszy federalnych w USA jest już wyraźnie wyższa od inflacji CPI za ostatnie 12 miesięcy. Inflacja CPI w Stanach Zjednoczonych w grudniu wyniosła 3,7% przy stopach w Fedzie przewyższających 5%. Tak wysokich realnych stóp procentowych w Ameryce nie notowano po 2008 roku. Był to zarazem 34. miesiąc z rzędu, w którym roczna dynamika CPI w Stanach Zjednoczonych utrzymywała się powyżej 2-procentowego celu Rezerwy Federalnej.
Następne posiedzenie Federalnego Komitetu Otwartego Rynku zaplanowane jest na 19-20 marca.
Powell: Fed nie zacznie obniżek stóp proc. w marcu
Zdaniem prezesa Fedu Jerome'a Powella, Rezerwa Federalna nie zacznie obniżek stóp proc. w marcu. Powell dodał podczas środowej konferencji prasowej, że podczas posiedzenia Fed nie padła propozycja obniżki stóp proc.
"Nie sądzę, aby Fed zaczął obniżki stóp proc. w marcu" - powiedział prezes Fedu.
"Na podstawie dzisiejszego spotkania powiedziałbym państwu, że nie sądzę, aby było prawdopodobne, że Komisja osiągnie poziom pewności do czasu marcowego posiedzenia, aby określić marzec jako moment, w którym można to zrobić, ale to się okaże" - dodał.
Powell wskazywał, że podczas posiedzenia nie padła propozycja obniżki stóp proc.
"Nie było propozycji obniżek stóp proc. Niektórzy uczestnicy posiedzenia rzeczywiście mówili o swojej proponowanej ścieżce stóp procentowych" - powiedział przewodniczący FOMC.
"Zatem nie jesteśmy w miejscu, w którym naprawdę pracujemy nad tego typu szczegółami, ponieważ nie rozważaliśmy aktywnie obniżenia stopy funduszy federalnych. Powiem, że istnieje duża, zdrowa rozbieżność poglądów i widać to w oświadczeniach publicznych, w protokołach i transkrypcjach. Mamy zatem zdrowy zestaw różnic i myślę, że jest to w rzeczywistości niezbędne do tworzenia dobrej polityki" - dodał.
Prezes Fedu poinformował, że bank centralny USA chce zobaczyć kontynuację spadku dynamiki inflacji.
"Szukamy pewności, że inflacja utrzymuje się w stałym tempie spadku do poziomu 2 proc. Mamy coraz większą pewność siebie, ale chcemy większej pewności. Co chcemy zobaczyć? Chcemy zobaczyć więcej dobrych danych. Nie chodzi o to, że szukamy lepszych danych, ale o kontynuację. Mamy sześć miesięcy dobrych danych o inflacji, pytanie jednak brzmi, czy te sześć miesięcy dobrych danych o inflacji wysyła nam prawdziwy sygnał, że faktycznie jesteśmy na ścieżce prowadzącej do inflacji na poziomie 2 proc. To jest pytanie" - powiedział prezes Fedu.
"Jeśli chodzi o wzrost PKB, odnotowaliśmy silny wzrost - w zeszłym roku odnotowaliśmy silny wzrost, bardzo silny wzrost, który rozpoczął się już w czwartym kwartale. A mimo to mieliśmy bardzo silny rynek pracy i spadała inflacja. Zatem myślę, że podczas gdy rok temu uważaliśmy, że potrzebujemy pewnego złagodzenia aktywności gospodarczej, tak się nie stało. Myślę więc, że patrzymy na silniejszy wzrost PKB, ale to nie problem. Myślę, że w tym momencie chcemy widzieć silny wzrost i silny rynek pracy. Nie szukamy słabszego rynku pracy, ale tego, aby inflacja nadal spadała, tak jak to miało miejsce przez ostatnie sześć miesięcy" - dodał.
Przewodniczący FOMC wskazywał, że stopy proc. w USA prawdopodobnie osiągnęły docelowy poziom.
"Uważamy, że stopy proc. prawdopodobnie osiągnęły najwyższy poziom w bieżącym cyklu zacieśnienia polityki pieniężnej" – wskazał prezes Fedu.
"W miarę jak sytuacja na rynku pracy uległa uspokojeniu i utrzymuje się postęp w zakresie spadku dynamiki inflacji, ryzyko osiągnięcia naszych celów w zakresie zatrudnienia i inflacji równoważy się. Wiemy, że zbyt szybkie lub zbyt duże obniżenie stóp proc. może spowodować odwrócenie obserwowanego postępu w zakresie inflacji, natomiast zbyt późne i zbyt małe obniżki stóp mogą nadmiernie osłabić aktywność gospodarczą i sytuację w zakresie zatrudnienia" - dodał.
Prezes Fedu poinformował, że bank centralny potrzebuje dalszych dowodów co do trwałego spadku inflacji w kierunku celu.
"W ciągu ostatniego roku inflacja wyraźnie spadła, ale utrzymuje się powyżej naszego długoterminowego celu wynoszącego 2 proc. Niższe odczyty inflacji w drugiej połowie ubiegłego roku są mile widziane. Będziemy jednak potrzebować dalszych dowodów, aby zyskać pewność, że inflacja trwale spada w kierunku naszego celu. Wydaje się, że długoterminowe oczekiwania inflacyjne pozostają dobrze zakotwiczone, co znajduje odzwierciedlenie w szerokiej gamie danych z gospodarstw domowych, przedsiębiorstw, rynków finansowych i tak dalej" - powiedział.
"Gospodarka poczyniła znaczne postępy w realizacji naszych celów. Inflacja spadła ze swoich najwyższych poziomów, bez znaczącego wzrostu bezrobocia. To bardzo dobra wiadomość, ale nadal jest zbyt wysoka, ciągły postęp w jej obniżeniu nie jest pewny, a dalszy rozwój jest niepewny. W miarę zmniejszania się napięcia na rynku pracy i ciągłego postępu w zakresie inflacji, ryzyka dla osiągnięcia naszych celów w zakresie zatrudnienia i inflacji równoważą się" - dodał.
Według Powella, Fed nie może ogłosić sukcesu w walce z inflacją.
"Nie, nie powiedziałbym, że osiągnęliśmy 12-miesięczny cel w zakresie inflacji bazowej. Z pewnością cieszy nas postęp, ale na tym etapie wcale nie ogłaszamy zwycięstwa. Uważamy, że mamy przed sobą drogę do pokonania" - powiedział.
"Myślę, że istnieje ryzyko przyspieszenia inflacji. Myślę jednak, że większym ryzykiem jest to, że ustabilizuje się na poziomie znacząco powyżej 2 proc. Dla mnie to bardziej prawdopodobne ryzyko. Oczywiście, gdyby inflacja miała zaskoczyć ponownym wzrostem, musielibyśmy zareagować i byłoby to w tym momencie zaskoczeniem, ale właśnie dlatego pozostawiamy w tym przypadku otwarte opcje i dlatego się nie spieszymy" - dodał.
W ocenie prezesa Fedu, dynamika wzrostu PKB w USA powinna spadać.
"Oczekujemy, że wzrost PKB będzie słabnąć. Spodziewaliśmy się tego od jakiegoś czasu i tak się nie stało, ale spodziewamy się, że będzie on słabnąć w miarę upływu czasu od normalizacji łańcucha dostaw i sytuacji na rynku pracy" - powiedział Powell.
"Gospodarka radzi sobie dobrze, a rynek pracy pozostaje silny. Gdybyśmy zaobserwowali nieoczekiwane osłabienie gospodarki, zwłaszcza na rynku pracy, z pewnością zaważyłoby to na wcześniejszym cięciu stóp. Absolutnie. Gdybyśmy zauważyli, że inflacja jest bardziej trwała lub wyższa, czy coś w tym stylu, opowiadalibyśmy się za późniejszą zmianą stóp proc." - dodał.
Powell powiedział, że sytuacja na rynku pracy odzyskuje równowagę.
"Rynek pracy odzyskuje równowagę po tym, jak na początku pandemii istniała dość poważna nierównowaga między popytem na pracowników a podażą" - powiedział.
"Uważam, że rynek pracy pod wieloma względami znajduje się na poziomie normalnym lub prawie normalnym, ale nie powrócił do niego całkowicie. Oferty pracy nie wróciły do poprzedniego stanu. Podwyżki płac raczej nie wróciły do poziomu, na jakim powinny być w dłuższej perspektywie" - dodał.
kkr/asa (PAP)
