Transformacja energetyczna to fundament zrównoważonej przyszłości Europy. Eksperci zgormadzeni na Impact’25 dyskutowali o wyzwaniach i możliwościach zielonej rewolucji.
Tegoroczny Impact stał się areną gorących debat na temat kluczowych wyzwań współczesnego świata. Energetyka zajmuje wśród nich centralne miejsce jako filar bezpieczeństwa, stabilności gospodarczej i zrównoważonego rozwoju. W ramach panelu „Zasilając przyszłość Europy: Dynamika polityki energetycznej” eksperci dyskutowali o kierunkach rozwoju europejskiej infrastruktury energetycznej w świetle globalnych zmian klimatycznych i postępu technologicznego.
Podczas dyskusji eksperci zgodnie podkreślali, że Europa ma dziś wyjątkową szansę, by na nowo zdefiniować sposób, w jaki produkuje i zarządza energią. Od odchodzenia od węgla, przez rozwój odnawialnych źródeł, po wdrażanie innowacji – takich jak sztuczna inteligencja czy systemy magazynowania energii – najbliższe lata będą decydujące dla budowy nowoczesnego, elastycznego i konkurencyjnego systemu energetycznego. Systemu, który będzie odpowiadał na rosnące potrzeby gospodarki i społeczeństw, a jednocześnie pozostanie przyjazny dla środowiska.
Spotkanie moderował Michał Szułdrzyński, dziennikarz „Rzeczpospolitej”. Jego gośćmi byli: Artur Osuchowski, członek zarządu ds. Energetyki i Transformacji Energetycznej, ORLEN; Krzysztof Kilian, ekspert ds. energetyki, były prezes Polskiej Grupy Energetycznej; Katarzyna Suchcicka, członkini zarządu, R.Power Renewables; Dorota Zawadzka-Stępniak, prezes zarządu, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej; Tobiasz Adamczewski, wiceprezes, Forum Energii.
Droga do dekarbonizacji
Pierwsza część dyskusji koncentrowała się na nieuchronnym odchodzeniu od węgla i potrzebie przygotowania infrastruktury na nowe źródła energii. Eksperci zwrócili uwagę na ekonomiczne i technologiczne uwarunkowania, które przyspieszają transformację energetyczną w Europie. – Do 2030 lub 2035 r. najprawdopodobniej pożegnamy się z węglem w Polsce. Wynika to przede wszystkim z ekonomii, a nie jedynie z regulacji. Kluczowe będzie najbliższe pięć lat, w trakcie których musimy przygotować rynek mocy, aby wspierał rozwój elektrowni gazowych i odnawialnych źródeł energii – podkreślił Tobiasz Adamczewski.
W dalszej części panelu podkreślono konieczność szerszego spojrzenia na transformację energetyczną, która wykracza poza sektor energii.
– Energetyka przyszłości to nie tylko nowe technologie w sektorze energii, ale także zmiany w ciepłownictwie, przemyśle i transporcie. Kluczowe będą demonopolizacja i decentralizacja źródeł wytwarzania energii, a także pojawienie się nowych modeli cenowych, takich jak ujemne ceny energii – zauważył Artur Osuchowski.
Przyszłość energetyki będzie wymagała znacznie większej elastyczności i zdolności do zaspokojenia rosnącego zapotrzebowania na energię. Rozwój technologii stawia przed sektorem nowe wyzwania.
– W perspektywie 10-20 lat energetyka będzie wyglądać zupełnie inaczej. Rozwój technologii, takich jak sztuczna inteligencja, budowa centrów danych, rozwój przemysłu czy elektryfikacja życia codziennego, w tym popularyzacja pomp ciepła, sprawią, że zapotrzebowanie na energię znacząco wzrośnie. Tylko odnawialne źródła energii, wykorzystywane w sposób elastyczny, mogą sprostać tym wyzwaniom – stwierdziła Katarzyna Suchcicka.
Zielony filar konkurencyjności
Eksperci mocno akcentowali znaczenie odnawialnych źródeł energii – zarówno w kontekście osiągnięcia neutralności klimatycznej, jak i wzmacniania konkurencyjności gospodarki. Zielona energia to nie tylko odpowiedź na wyzwania środowiskowe, ale także fundament nowoczesnej, efektywnej kosztowo energetyki.
– Nadrzędnym jest osiągnięcie neutralności klimatycznej. Musimy inwestować w źródła energii o najniższej emisji gazów cieplarnianych, bliskiej zeru. Energetyka przyszłości musi być zielona, oparta na odnawialnych źródłach energii, wsparta innowacyjnymi technologiami, a jednocześnie dostępna dla społeczeństwa i stabilna cenowo – podkreśliła Dorota Zawadzka-Stępniak.
W dalszej części rozmowy zwrócono uwagę na potencjał nowoczesnych technologii, takich jak sztuczna inteligencja, w optymalizacji systemów energetycznych. Eksperci wskazywali, że zaawansowane narzędzia mogą znacząco poprawić efektywność zarządzania energią w czasie rzeczywistym.
– Już dziś sztuczna inteligencja umożliwia optymalizację zarządzania przepływem danych, popytem i podażą energii w czasie rzeczywistym. Modele AI pozwalają lepiej dopasować zużycie energii do aktualnych potrzeb, co przekłada się na niższe koszty i bardziej efektywne wykorzystanie zasobów – zauważył Krzysztof Kilian.
Eksperci zgodzili się, że zielona energia jest kluczowa dla utrzymania konkurencyjności gospodarczej, szczególnie w kontekście przyciągania inwestycji zagranicznych. Rozwój OZE staje się strategicznym elementem budowania przewagi na globalnym rynku.
– Przyszła energetyka musi odpowiadać na wszystkie potrzeby gospodarki, aby Polska nie straciła swojej konkurencyjności. Duże ilości zielonej energii są niezbędne, by przyciągać inwestycje, takie jak centra danych. OZE to jedna z kluczowych dźwigni podnoszących atrakcyjność naszej gospodarki na tle innych krajów – stwierdził Artur Osuchowski.
Kluczowa rola państwa
W końcowej części dyskusji eksperci skupili się na roli państwa w kształtowaniu rynku energii oraz konieczności elastycznego reagowania na rozwój technologii i zmiany globalne. Podkreślali, że sukces zależy od sprawnego zarządzania i dostosowywania regulacji do dynamicznego otoczenia.
– Rynek energii elektrycznej jest odzwierciedleniem tego, jak państwo go zaprojektowało. Obecnie jest on nieefektywny, źle zarządzany, z nadmiarem podmiotów decyzyjnych i dużym marnotrawstwem. Państwo musi aktywnie zreorganizować ten rynek w sposób odpowiedzialny, niezależnie od przyjętego modelu – podkreślił Krzysztof Kilian.
Dyskusja skupiła się również na znaczeniu współdziałania różnych technologii w budowaniu zrównoważonego systemu energetycznego. Eksperci wskazywali, że innowacje, takie jak magazyny energii, mogą znacząco zwiększyć efektywność wykorzystania zasobów, a państwo powinno ułatwiać ich wdrażanie.
– W energetyce nie możemy skupiać się na kosztach pojedynczej technologii, lecz na współgraniu wielu rozwiązań. Magazyny energii, które stają się coraz tańsze, pozwolą wykorzystać energię, która w innym przypadku byłaby zmarnowana. Rola państwa to nie tylko tworzenie regulacji, ale także deregulacja, aby przyspieszyć rozwój takich technologii – zauważyła Katarzyna Suchcicka.
Eksperci zgodnie podkreślali, że wobec globalnych zmian w energetyce konieczne jest odważne podejście do reform. Utrzymywanie status quo może zahamować rozwój i ograniczyć konkurencyjność.
– Na świecie zachodzą znaczące zmiany, na które zarówno uczestnicy rynku, jak i państwo muszą aktywnie odpowiedzieć. Nie bójmy się transformacji, bo przyszłość energetyki będzie wymagała zupełnie nowego podejścia – podsumował Artur Osuchowski.
Partnerem publikacji jest ORLEN
