W niedzielę (3 listopada) odbędzie się pogrzeb Tadeusza Mazowieckiego, pierwszego niekomunistycznego premiera Polski po 1945 roku. Uroczystość będzie miała charakter państwowy. O godzinie 10.30 trumna z ciałem zostanie wyprowadzona z Pałacu Prezydenckiego do Bazyliki Archikatedralnej św. Jana Chrzciciela, gdzie będzie odprawiona msza święta żałobna. Około 12.45 zaplanowano przejazd konduktu pogrzebowego z bazyliki na cmentarz w podwarszawskich Laskach, gdzie były premier zostanie pochowany. Na dzień pogrzebu została ogłoszona żałoba narodowa. Tadeusz Mazowiecki zmarł 28 października.
Był pierwszym niekomunistycznym premierem po wyborach 4 czerwca 1989 roku, działaczem opozycji demokratycznej w PRL, uczestnikiem obrad Okrągłego Stołu i jednym ze współautorów tego porozumienia. Współzakładał Klub Inteligencji Katolickiej, "Więzi" i "Tygodnik Solidarność". Był obecny na konferencji "dwa plus cztery" w Paryżu, gdzie decydowała się nienaruszalność polskich granic. Jako specjalny wysłannik ONZ zwracał uwagę świata na zbrodnie popełniane podczas konfliktu w byłej Jugosławii.
W 1989 roku Tadeusz Mazowiecki został jedenastym premierem powojennej Polski, pierwszym spoza lewicy. Rząd którym kierował przeprowadził szereg reform politycznych - wprowadził swobody obywatelskie, zmienił godło i nazwę państwa, a także dokonał zmian w konstytucji. Realizował też "plan Balcerowicza", który uruchomił reformy gospodarcze, w tym urynkowienie gospodarki i procesy prywatyzacyjne. Przywrócił także samorządność w Polsce i znaczenie społeczności lokalnej. Za rządów Tadeusza Mazowieckiego doszło do normalizacji stosunków Państwo - Kościół oraz nastąpił powrót religii do szkół publicznych.
W 1990 roku kandydował w wyborach prezydenckich. Zajął trzecie miejsce za Lechem Wałęsą i Stanem Tymińskim. Po porażce złożył dymisję gabinetu. Od 1991 do 2001 roku był posłem na Sejm.
Był jednym z założycieli Unii Demokratycznej, następnie był związany z Unią Wolności. W 2005 roku uczestniczył w tworzeniu Partii Demokratycznej - demokraci.pl. Wchodził w skład rady politycznej PD - do 2006 był jej przewodniczącym. Od 2010 roku do śmierci był doradcą prezydenta Bronisława Komorowskiego do spraw polityki krajowej i międzynarodowej.
Wiadomość o śmierci Tadeusza Mazowieckiego została przyjęta z ogromnym żalem i smutkiem. Politycy, historycy, przyjaciele, a także zwykli ludzie wspominali byłego premiera jako męża stanu, wielkiego humanistę, wzór współczesnego patriotyzmu i autorytet moralny. Na znak żałoby na budynkach Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Belwederu i Pałacu Prezydenckiego opuszczono flagi do pół masztu.
Tadeusz Mazowiecki był głęboko szanowany na całym świecie. Po jego śmierci do Polski napłynęły liczne kondolencje. Złożył je między innymi papież Franciszek. Był mężem stanu, który dobro ojczyzny i narodu przedkładał ponad swoje sprawy osobiste - napisał w imieniu Ojca Świętego arcybiskup Angelo Becciu. Dodał, że funkcję szefa rządu Mazowiecki pełnił z oddaniem i mądrością, z poszanowaniem wartości chrześcijańskich i z żywą wiarą, dając przykład szlachetnego zaangażowania na rzecz dobra wspólnego.
(więcej)
Tadeusz Mazowiecki urodził się 18 kwietnia 1927 roku w Płocku. Studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim.
Od 1948 roku działał w katolickim stowarzyszeniu PAX. Kwestionując nadmierny lojalizm państwowy i politykę wobec duchowieństwa, wkrótce znalazł się w opozycji wobec przewodniczącego PAX-u Bolesława Piaseckiego. Początkowo został odsunięty od działalności, ostatecznie w 1955 roku opuścił stowarzyszenie.
W 1957 roku znalazł się wśród założycieli warszawskiego Klubu Inteligencji Katolickiej. Był współtwórcą oraz redaktorem naczelnym katolickiego miesięcznika "Więź". Od wielu lat był związany ze środowiskiem intelektualnym skupionym wokół Zakładu dla Ociemniałych prowadzonego przez siostry franciszkanki w Laskach pod Warszawą.
W latach 60. i 70. był posłem na Sejm PRL z ramienia katolickiej grupy Znak. Interpelował w sprawie wydarzeń marcowych 1968 roku. W 1971 roku podjął nieudaną próbę powołania niezależnej komisji sejmowej do zbadania wypadków grudniowych na Wybrzeżu, za co nie został dopuszczony do ubiegania się o następną kadencję.
W 1976 podpisał się pod protestem przeciwko zmianom w konstytucji, kiedy to do ustawy zasadniczej wpisano socjalizm, kierowniczą rolę PZPR i przyjaźń ze Związkiem Radzieckim. W tym czasie związał się z ruchem opozycyjnym.
W sierpniu 1980 stanął na czele Komisji Ekspertów, której zadaniem było wesprzeć strajkujących w Gdańsku robotników w rokowaniach z władzą. W 1981 roku, do wprowadzenia stanu wojennego, i potem w 1989 roku pełnił funkcję redaktora naczelnego "Tygodnika Solidarność".
Internowany 13 grudnia 1981 roku, przebywał w obozach do grudnia 1982. Po zwolnieniu współpracował z Lechem Wałęsą, uczestniczył w obradach "Okrągłego Stołu".
W latach 1991-2001 był posłem na Sejm. W 1992 roku został ONZ-owskim sprawozdawcą konfliktu w byłej Jugosławii. Po trzech latach, jako jedyny wysoki funkcjonariusz ONZ, podał się do dymisji na znak protestu przeciw bierności wspólnoty międzynarodowej. Był pierwszym Polakiem, który otrzymał order herbu Bośni - jedno z najwyższych odznaczeń Republiki Bośni i Hercegowiny, przyznawane osobom zasłużonym dla kraju.
Był członkiem PEN-Clubu, autorem książek i prac, między innymi książki "Druga twarz Europy".
Otrzymał wiele nagród polskich i zagranicznych, między innymi Złoty Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis, Niemiecką Nagrodę Narodową, nagrodę Srebrenica 1995, Nagrodę Kisiela i prestiżowe wyróżnienie "Premio Napoli" w dziedzinie prozy i publicystyki. Kilka lat temu "Gazeta Wyborcza" wyróżniła go jako "Człowieka Roku" oraz dodatkowo tytułem "Człowieka dwudziestolecia Gazety Wyborczej".
Był doktorem honoris causa wielu uczelni, między innymi: Akademii Ekonomicznej w Katowicach, Uniwersytetu Warszawskiego oraz uniwersytetów w Leuven /Belgia/, Genui /Włochy/ oraz w Giessen /Niemcy/.
Tadeusz Mazowiecki został uhonorowany wieloma odznaczeniami. Był Kawalerem Orderu Orła Białego, otrzymał też Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Zasługi Republiki Węgierskiej. W 2012 roku uhonorowano go wysokim odznaczeniem papieskim - Orderem św. Grzegorza.
Informacyjna Agencja Radiowa/IAR/E.Leo/dok.
