RPP w końcu podjęła decyzję ws. stóp procentowych

Rada Polityki Pieniężnej nie zdecydowała się na wznowienie cyklu podwyżek stóp procentowych. To najpóźniej ogłoszona decyzja RPP w historii.

Po raz drugi z rzędu RPP zdecydowała o pozostawieniu referencyjnej stopy procentowej na poziomie 6,75 proc. Pozostałe stopy procentowe NBP również nie zostały zmienione i będą nadal kształtować się następująco:

• stopa referencyjna: 6,75 proc. w skali rocznej (poprzednio 6,75 proc.),
• stopa lombardowa: 7,25 proc. w skali rocznej (poprzednio 7,25 proc.),
• stopa depozytowa: 6,25 proc. w skali rocznej (poprzednio 6,25 proc.),
• stopa redyskonta weksli: 6,8 proc. w skali rocznej (poprzednio 6,8 proc.),
• stopa dyskontowa weksli: 6,85 proc. w skali rocznej (poprzednio 6,85 proc.).

Konsensus analityków przewidywał, że Rada zdecyduje się na ruch w górę o 25 pb., ale eksperci byli wyjątkowo podzieleni - wielu spodziewało się pozostawienia stóp procentowych NBP na dotychczasowych poziomach.

W poprzednich miesiącach RPP podnosiła stopy procentowe o 40 pb. w październiku 2022 r., 75 pb. w listopadzie, po 50 pb. w grudniu, styczniu i lutym, 75 pb. w marcu, 100 pb. w kwietniu, po 75 pb. w maju i czerwcu, 50 pb. w lipcu, w sierpniu miała wakacyjną przerwę, a we wrześniu o 25 pb. Na poprzednim posiedzeniu Rada powstrzymała się od zmiany kosztu pieniądza, ale nie ogłosiła zakończenia cyklu.

Cały cykl zacieśnienia polityki pieniężnej był najagresywniejszym ze wszystkich w tym stuleciu. Jeszcze na początku października ubiegłego roku stopa referencyjna NBP znajdowała się na historycznym minimum na poziomie 0,1 proc.

Decyzja została ogłoszona dopiero o godz. 18:25, czyli najpóźniej w historii. Wcześniejszy rekord - z lipca 2021 r. - to godz. 18:15.

W czwartek o godz. 15:00 głos zabierze Adam Glapiński. Prezes NBP zapewne przedstawi uzasadnienie środowej decyzji oraz nakreśli uwarunkowania i perspektywy polityki pieniężnej w kolejnych miesiącach.

NBP podnosi projekcję inflacji i obniża projekcję wzrostu gospodarczego

W komunikacie po posiedzeniu Rady znalazły się kluczowe fragmenty listopadowej projekcji inflacji i PKB przygotowanej przez ekspertów NBP. Wynika z niej, że w tym roku i kolejnych dwóch latach ceny będą rosły szybciej, a gospodarka wolniej, niż przewidywała projekcja z lipca.

Projekcję przygotowano przy założeniu niezmienionych stóp procentowych NBP oraz uwzględniającą dane dostępne do 21 października 2022 r. oraz informacje o planowanych zmianach legislacyjnych ogłoszonych do 7 listopada 2022 r.

"Roczna dynamika cen znajdzie się z 50-procentowym prawdopodobieństwem w przedziale 14,4 – 14,5% w 2022 r. (wobec 13,2 – 15,4% w projekcji z lipca 2022 r.), 11,1 – 15,3% w 2023 r. (wobec 9,8 – 15,1%), 4,1 – 7,6% w 2024 r. (wobec 2,2 – 6,0%) oraz 2,1 – 4,9% w 2025 r. Z kolei roczne tempo wzrostu PKB według projekcji znajdzie się z 50-procentowym prawdopodobieństwem w przedziale 4,3 – 4,9% w 2022 r. (wobec 3,9 – 5,5% w projekcji z lipca 2022 r.), -0,3 – 1,6% w 2023 r. (wobec 0,2 – 2,3%), 1,0 – 3,1% w 2024 r. (wobec 1,0 – 3,5%) oraz 1,8 – 4,4% w 2025 r." - napisano w informacji opublikowanej po posiedzeniu Rady. Cel inflacyjny NBP wynosi 2,5 proc. z dopuszczalnym odchyleniem o +/- 1 punkt procentowy. Powrót inflacji w kierunku celu jest wpisany w mechanikę modelu ekonometrycznego wykorzystywanego przez ekspertów NBP.

Tempo wzrostu cen w przyszłym roku może być zupełnie inne, jeśli w życie wejdzie propozycja, by zlikwidować część tarczy antyinflacyjnej dot. paliw i prądu, a przedłużyć obniżki podatków od sprzedaży żywności, o czym w poniedziałek mówił premier Morawiecki. Które zapowiedzi uwzględnia model NBP, przekonamy się w poniedziałek o godz. 13:00, gdy cały raport ujrzy światło dzienne. Godzinę później rozpocznie się konferencja analityków z banku centralnego.

Jak Rada uzasadnia brak podwyżek stóp procentowych w obliczu bardzo wysokiej inflacji?

"Rada ocenia, że spodziewane osłabienie koniunktury w otoczeniu polskiej gospodarki wraz z zacieśnieniem polityki pieniężnej przez główne banki centralne będzie wpływać ograniczająco na globalną inflację i ceny surowców" - twierdzi Rada w informacji po posiedzeniu.

"Osłabienie koniunktury światowej będzie także obniżać dynamikę wzrostu gospodarczego w Polsce. W takich warunkach dotychczasowe istotne zacieśnienie polityki pieniężnej NBP będzie sprzyjać obniżaniu się inflacji w Polsce w kierunku celu inflacyjnego NBP. Jednocześnie ze względu na skalę i trwałość oddziaływania obecnych szoków, które pozostają poza wpływem krajowej polityki pieniężnej, w krótkim okresie inflacja pozostanie wysoka, a powrót inflacji do celu inflacyjnego NBP będzie następował stopniowo" - przekonuje.

"Szybszemu obniżaniu inflacji sprzyjałoby umocnienie złotego, które w ocenie Rady byłoby spójne z fundamentami polskiej gospodarki" - dodaje.

"Dalsze decyzje Rady będą zależne od napływających informacji dotyczących perspektyw inflacji i aktywności gospodarczej, w tym od wpływu agresji zbrojnej Rosji na Ukrainę na polską gospodarkę.
NBP będzie podejmował wszelkie niezbędne działania dla zapewnienia stabilności makroekonomicznej i finansowej, w tym przede wszystkim w celu ograniczenia ryzyka utrwalenia się podwyższonej inflacji" - wskazuje Rada. "NBP może stosować interwencje na rynku walutowym, w szczególności w celu ograniczenia niezgodnych z kierunkiem prowadzonej polityki pieniężnej wahań kursu złotego" - dodaje.

Diagnoza kondycji globalnej gospodarki

"Napływające dane wskazują na pogarszanie się koniunktury w otoczeniu polskiej gospodarki. W III kw. br. nastąpiło wyraźne obniżenie rocznej dynamiki PKB w strefie euro i jej stabilizacja w Stanach Zjednoczonych. Jednocześnie, mimo korzystnej sytuacji na rynkach pracy w największych gospodarkach, w październiku dalej obniżały się wskaźniki koniunktury" - wskazuje Rada.

"Negatywnie na aktywność gospodarczą na świecie oraz jej perspektywy oddziałują przede wszystkim konsekwencje agresji zbrojnej Rosji na Ukrainę, w tym wysokie ceny surowców, żywności i komponentów do produkcji, a także zacieśnianie polityki pieniężnej na świecie. Utrzymuje się przy tym niepewność dotycząca dalszego wpływu tych szoków na koniunkturę, w tym – pomimo pewnego spadku cen gazu w Europie w ostatnim okresie – utrzymuje się niepewność dotycząca wpływu sytuacji na rynku surowców energetycznych na aktywność w gospodarce europejskiej w najbliższych kwartałach" - głosi komunikat.

"W wielu gospodarkach inflacja kształtuje się na najwyższym poziomie od dekad, a w strefie euro oraz w krajach regionu Europy Środkowo-Wschodniej nadal rośnie. Istotnym źródłem wysokiej dynamiki cen pozostają wysokie ceny surowców, do których przyczyniają się konsekwencje agresji zbrojnej Rosji na Ukrainę, oraz utrzymujące się – pomimo ich złagodzenia – zaburzenia w globalnych łańcuchach podaży. Do wzrostu cen przyczyniają się także czynniki popytowe i rosnące koszty pracy. Czynniki te, wraz z przekładaniem się wcześniejszych wzrostów kosztów produkcji na ceny dóbr konsumpcyjnych, prowadzą również do wzrostu inflacji bazowej" - zauważają ekonomiści.

"W warunkach wysokiej inflacji główne banki centralne w ostatnim okresie w dalszym ciągu zacieśniały politykę pieniężną. W szczególności Rezerwa Federalna Stanów Zjednoczonych i Europejski Bank Centralny po raz kolejny podwyższyły stopy procentowe" - piszą członkowie RPP.

Diagnoza kondycji polskiej gospodarki

"W Polsce dostępne dane miesięczne za III kw. br., w tym o produkcji przemysłowej, budowlano-montażowej i sprzedaży detalicznej, oraz wskaźniki koniunktury sugerują, że roczna dynamika PKB ponownie się obniżyła. W kolejnych kwartałach prognozowane jest dalsze spowalnianie wzrostu gospodarczego, przy czym perspektywy koniunktury obarczone są znaczną niepewnością. Mimo spadku dynamiki PKB, nadal utrzymuje się bardzo dobra sytuacja na rynku pracy, w tym na niskim poziomie kształtuje się stopa bezrobocia" - zauważa Rada.

"Inflacja CPI w Polsce – według szybkiego szacunku GUS – wzrosła w październiku 2022 r. do 17,9% r/r. Wzrost inflacji w ostatnich miesiącach wynikał w znacznej mierze ze stopniowego przenoszenia wysokich cen surowców na ceny dóbr konsumpcyjnych. Wysokie ceny surowców znalazły odzwierciedlenie we wzroście cen żywności i energii. Jednocześnie zwiększały one także koszty funkcjonowania przedsiębiorstw, co – w warunkach nadal relatywnie wysokiego popytu – skłaniało firmy do podnoszenia cen dóbr konsumpcyjnych i przyczyniało się do zwiększenia inflacji bazowej. Inflacja bazowa była także podwyższana przez efekty utrzymujących się – pomimo ich stopniowego łagodzenia – zaburzeń w globalnych łańcuchach dostaw" - wskazują ekonomiści. "W dalszym ciągu ograniczająco na dynamikę cen konsumpcyjnych oddziaływała natomiast Tarcza Antyinflacyjna" - dodają.

Co z ratami kredytów?

Brak oczekiwanej podwyżki stóp procentowych w październiku spowodował chwilowy spadek wskaźników WIBOR. Po krótkiej pauzie ruszyły ponownie w górę, ustanawiając tegoroczne rekordy. Podobny scenariusz może zrealizować się i tym razem, chyba że RPP zasygnalizuje zdecydowanie wstrzymanie się od dalszych działań.

Dla nowego kredytu 30-letniego zaciągniętego na kwotę 350 tys. zł, z 2-punktową marżą, obecny poziom wskaźnika WIBOR 3M oznacza ratę równą na poziomie 3080 zł, wyższą o ok. 100 zł niż na początku października. Od października 2021 r., kiedy odnotowaliśmy rekordowo niski poziom wskaźnika (0,21 proc.), obciążenie kredytobiorcy wzrosło o 1560 zł.

Szczegółowe wyliczenia znajdziesz w artykule Michała Kisiela pt. "Stopy bez zmian, a kredyty i tak zdrożeją?"

RPP w końcu w pełnym składzie

Listopadowe posiedzenie było pierwszym od lutego spotkaniem Rady w ustawowym, 10-osobowym składzie. W październiku Sejm powołał w skład RPP poseł PiS Gabrielę Masłowską oraz byłą prezes PKO BP i Alior Banku Iwonę Dudę. Spotkanie było jednodniowe, mimo że trzech członków Rady złożyło oficjalny wniosek o zwołanie posiedzenia dwudniowego.

Gremium podejmuje decyzję ws. stóp proc. większością głosów. Przy wyniku remisowym decyduje głos przewodniczącego RPP, czyli prezesa NBP. Imienne rezultaty dzisiejszego głosowania poznamy za 3 miesiące.

Kolejne posiedzenie Rady zaplanowano na środę, 7 grudnia 2022 r.

Źródło: