Państwa Unii Europejskiej w poniedziałek dały zielone światło dla umowy UE-Chiny o ochronie 100 europejskich oznaczeń geograficznych w Chinach i 100 chińskich oznaczeń geograficznych w Unii przed podrabianiem. Polskim chronionym produktem będzie wódka.
Unijny wykaz oznaczeń geograficznych, które mają być chronione w Chinach, obejmuje takie produkty jak: Cava, Champagne, Feta, Irish whisky, Muenchener Bier, Ouzo, Polska Wódka, Porto, Prosciutto di Parma i Queso Manchego. Wśród chińskich produktów w wykazie znajdują się na przykład: Pixian Dou Ban (pasta fasolowa Pixian), Anji Bai Cha (biała herbata Anji), Panjin Da Mi (ryż Panjin) oraz Anqiu Da Jiang (imbir Anqiu).
Po wyrażeniu zgody przez Parlament Europejski 11 listopada 2020 r. i decyzji podjętej w poniedziałek w Radzie UE, porozumienie wejdzie w życie na początku 2021 r.
Zdaniem Komisji Europejskiej rynek chiński ma duży potencjał wzrostu, jeśli chodzi o żywność i napoje z Europy. W 2019 r. Chiny były trzecim rynkiem dla unijnych produktów rolno-spożywczych, wartym 14,5 mld euro. Jest to również drugi rynek (9 proc. ogólnej wartości), jeśli chodzi o wywóz z UE produktów chronionych jako oznaczenia geograficzne, w tym win, produktów rolno-spożywczych i napojów spirytusowych.
W ciągu czterech lat od wejścia umowy w życie jej zakres zastosowania rozszerzy się na dalsze 175 oznaczeń geograficznych z obu stron. Nazwy te będą musiały przejść tę samą procedurę zatwierdzenia, co 100 nazw już objętych umową (tzn. zostaną poddane ocenie i opublikowane w celu umożliwienia zgłaszania uwag).
Unijne systemy jakości – obejmujące 3,3 tys. unijnych nazw zarejestrowanych jako oznaczenia geograficzne – służą ochronie nazw konkretnych produktów w celu promowania ich unikalnych cech, związanych z ich pochodzeniem geograficznym oraz tradycyjną wiedzą specjalistyczną.
Ochroną w UE objętych jest również ok. 1250 oznaczeń geograficznych produktów pochodzących z państw spoza UE, dzięki podobnym umowom dwustronnym jak umowa z Chinami. Umowy te chronią również unijne oznaczenia geograficzne w krajach partnerskich: liczba przypadków ochrony takich oznaczeń na całym świecie wynosi około 40 tys.
Wartość rynkowa oznaczeń geograficznych UE wynosi ok. 74,8 mld euro, z czego 6,8 proc. to żywność i napoje z UE, a ich eksport o wartości 16,9 mld euro stanowi 15,4 proc. całkowitego unijnego eksportu żywności i napojów.
Współpraca między UE a Chinami w tym zakresie rozpoczęła się w 2006 r. i zaowocowała objęciem w 2012 r. ochroną 10 nazw oznaczeń geograficznych po obu stronach.
Z Brukseli Łukasz Osiński
