Polska do 2026 roku będzie liderem wzrostu gospodarczego w Europie Środkowej, z prognozowanym wzrostem PKB na poziomie powyżej 3 proc. – wynika z raportu Deloitte „CE Economic Outlook Autumn 2024”. Podano, że dzięki zdywersyfikowanej gospodarce i dużemu rynkowi wewnętrznemu oraz ekspansywnej polityce fiskalnej, Polska jest obecnie w lepszej sytuacji niż reszta krajów Europy Środkowej.
Raport wskazuje również na znaczącą rolę pracowników z zagranicy, którzy uzupełniają braki na rynku pracy i wspierają rozwój gospodarczy w obliczu starzejącego się społeczeństwa.
Autorzy opracowania zwracają uwagę, że polski rynek pracy przechodzi istotne zmiany strukturalne związane z wyzwaniami demograficznymi i rosnącą rolą migracji. Według danych GUS, w latach 2019-2023 populacja osób w wieku produkcyjnym zmniejszyła się o ponad 1 mln, co ograniczyło dostępność siły roboczej.
W tym kontekście migranci, szczególnie z Ukrainy, odegrali istotną rolę w uzupełnianiu braków kadrowych. W 2023 roku liczba cudzoziemców ubezpieczonych emerytalnie i rentowo w ZUS przekroczyła milion i osoby spoza Polski to już ponad 10 proc. pracowników poniżej 30. roku życia. Raport Deloitte przygotowany na zlecenie UNHCR wskazuje, że już bez samych uchodźców z Ukrainy, którzy stanowią mniej niż jedną czwartą zagranicznych pracowników, polski PKB w 2023 roku byłby niższy o 0,7-1,1 proc.
Wskazano, że jednocześnie rośnie liczba starszych pracowników. Odsetek osób powyżej 65. roku życia wśród ubezpieczonych w ZUS wzrósł z 3,1 proc. w 2019 roku do 3,9 proc. w 2024 roku. Eksperci zwracają uwagę, że w przyszłości znaczenie starszych pracowników na rynku pracy będzie dalej rosło ze względu na starzenie się społeczeństwa, poprawę stanu zdrowia seniorów, a także bodźce w systemie emerytalnym, który uzależnia wysokość świadczenia od sumy wpłaconych składek i dalszej oczekiwanej długości życia.
"W latach 2019-2024 liczba pracujących Polek wzrosła o 10 tys., podczas gdy liczba pracujących Polaków spadła o 130 tys. Wśród kobiet początkowa stopa zatrudnienia była niższa, pozostawiając przestrzeń dla poprawy. Widać rosnące zaangażowanie Polek na rynku pracy, choć ich potencjał wciąż jest w dużej mierze niewykorzystany. Pracodawcy, którzy dostrzegą tę sytuację, a co więcej zaangażują seniorów i obcokrajowców, mogą zyskać przewagę. Kluczowe będzie wdrażanie odpowiednich polityk i inwestowanie w rozwój tych grup, aby sprostać wyzwaniom szerszego rynku" - powiedziała cytowana w raporcie Julia Patorska, partnerka, liderka zespołu ds. zrównoważonego rozwoju Deloitte.
Szybciej będzie rosła tylko Chorwacja
Najnowszy konsensus prognoz rynkowych i instytucjonalnych Deloitte pokazuje, że Polska, z prognozowanym wzrostem PKB na poziomie 3,1 proc. w 2024 roku i ponad 3 proc. w kolejnych latach, utrzymuje pozycję jednej z najszybciej rozwijających się gospodarek Europy Środkowej. W tym okresie wyższy wzrost w regionie odnotowuje jedynie Chorwacja (3,5 proc.), podczas gdy Estonia zmaga się z recesją (-0,7 proc.), a Czechy i Węgry doświadczają spowolnienia w roku konsolidacji fiskalnej.
Polska wyróżnia się stabilnymi fundamentami gospodarczymi, wspieranymi przez dynamiczną konsumpcję prywatną oraz inwestycje, w tym te publiczne.
Podano, że nastroje gospodarcze w Polsce wypadają korzystnie, szczególnie na tle danych z Niemiec. Na początku roku wydawało się, że niemiecka gospodarka wchodzi w fazę ożywienia gospodarczego, ale od kwietnia nastąpił powrót recesji. Dwa lata temu nastroje gospodarcze w Polsce i Niemczech zaczęły się wyraźnie różnić, podążając w przeciwnych kierunkach. Od tego czasu mierzący je wskaźnik ESI (Economic Sentiment Indicator) w Polsce wzrósł o 11 proc. powyżej średniej postpandemicznej, a w Niemczech spadł o 17 proc.
Wskazano, że chociaż w obu krajach nastroje konsumentów uległy znaczącej poprawie, to przeciwstawne dynamiki w budownictwie i przemyśle miały decydujący wpływ na ostateczne wartości wskaźnika. Niepewność w Niemczech widać również w rekordowym poziomie bazującego na monitoringu prasy indeksu niepewności polityk publicznych. Składają się na nią ryzyka zakłóceń w handlu światowym po wyborach w USA, rozpad koalicji rządzącej w Niemczech i możliwe zmiany w polityce klimatycznej UE.
"Wyzwania, z jakimi mierzą się Niemcy, główny partner handlowy Europy Środkowej, mają znaczący wpływ na sytuację gospodarczą w regionie. Możliwe zakłócenia w handlu mogą szczególnie dotknąć Czechy, Węgry i Słowację, które są silnie powiązane z niemieckim eksportem. Polska, aby zminimalizować te ryzyka, powinna skoncentrować się na dywersyfikacji rynków eksportowych oraz inwestycjach w rozwój innowacyjnych sektorów, które zwiększą jej odporność w zmieniającym się otoczeniu globalnym" - powiedział Aleksander Łaszek, starszy menedżer, lider zespołu analiz ekonomicznych Deloitte, cytowany w raporcie.
Pomimo optymistycznych perspektyw gospodarczych, Polska – podobnie jak inne kraje regionu – wciąż odczuwa skutki utrzymującej się inflacji. Średnioroczna inflacja przewidywana przez rynkowych i instytucjonalnych analityków na 2024 rok wyniesie w kraju 3,8 proc., co plasuje go w gronie państw o najwyższych wskaźnikach w Europie Środkowej, obok Rumunii (5,5 proc.) i Węgier (3,8 proc.).
"Proces dezinflacji wciąż przebiega w Polsce powoli. Prognozy na 2025 rok pokazują wzrost stopy inflacji do 4,5 proc. wraz ze spodziewanym odmrożeniem cen energii. Stabilność waluty pozostaje jednak istotnym czynnikiem wspierającym naszą gospodarkę w radzeniu sobie z tymi wyzwaniami. Kursy walut często wymykają się przewidywaniom, ale według zbieranych przez nas prognoz, wartość złotego do 2026 r. utrzyma się na poziomie o 5-6 proc. wyższym w stosunku do 2023 roku, co kontrastuje ze spodziewanym osłabieniem pozostałych walut regionu" - powiedział Rafał Trzeciakowski, starszy ekonomista w zespole analiz ekonomicznych Deloitte. (PAP Biznes)
alk/ asa/
