PIT 2016: rozliczenie roczne a 500 plus

Świadczenie z tytułu programu rodzina 500 plus stanowi przychód wielu rodziców, którzy posiadają dzieci. Po spełnieniu kryteriów, umożliwiających otrzymanie 500 zł miesięcznie na dziecko, pobierający świadczenie powinni w określony sposób wykazać swoje roczne przychody. Tak jak i wynagrodzenie z umowy o pracę, zlecenia czy z prowadzonej firmy, świadczenie 500+ pozostaje bowiem przychodem, a więc co do zasady należy rozważyć jego wyszczególnienie w rocznej deklaracji PIT.

Podatnicy podatku PIT (dochodowego od osób prawnych) mogą liczyć na szereg zwolnień z tego podatku. Zwolnienia te przewidziane zostały m.in. w związku ze wsparciem przez państwo pewnych sfer działalności. Do takich należy również polityka prorodzinna, która korzysta ze szczególnego zakresu wsparcia. Państwo wspiera polskie rodziny m.in. poprzez świadczenie związane z porodem (tzw. kosiniakowe), odliczaną od podatku ulgę prorodzinną, a także zwolnienie z podatku świadczeń przyznawanym polskim rodzinom. Do tych ostatnich – zwolnionych z opodatkowania – należą:

1. świadczenia rodzinne otrzymane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, dodatki rodzinne i pielęgnacyjne, zasiłki dla opiekunów otrzymane na podstawie przepisów o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, świadczenia pieniężne otrzymane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, zasiłki porodowe otrzymane na podstawie odrębnych przepisów oraz świadczenie wychowawcze otrzymane na podstawie przepisów o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych);   
2. dodatki do rent rodzinnych dla sierot zupełnych (art. 21 ust. 1 pkt 64 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Program „500 plus” wprowadzony został na podstawie ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowaniu dzieci (Dz. U. 2016. poz. 195). Świadczenie wychowawcze wprowadzane w ramach tego aktu prawnego pozostają zatem zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych. W ramach programu świadczenie przysługuje do dnia ukończenia przez dziecko 18. roku życia matce, ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka w wysokości 500,00 zł miesięcznie na dziecko w rodzinie.

Świadczenie wychowawcze przysługuje na pierwsze dziecko, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 800,00 zł. Natomiast jeżeli członkiem rodziny jest dziecko niepełnosprawne, świadczenie wychowawcze przysługuje na pierwsze dziecko jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 1 200,00 zł.

Wypłata świadczenia wychowawczego może być przeprowadzona w gotówce, ale również w naturze lub poprzez nieodpłatne świadczenia. Dotyczy to przypadków, gdy osoba otrzymująca świadczenie marnotrawi je lub wydatkuje niezgodnie z celem. W takim przypadku zwolnione z opodatkowania jest również wartość przekazywanych świadczeń.

PIT roczny a świadczenie 500 plus

Zwolnienie z opodatkowania kwot otrzymywanych z programu 500 plus oznacza, że:

1.  w trakcie roku jednostka wypłacająca nie pobiera zaliczki na podatek (rodzicowi lub opiekunowi przyznano 500 zł, więc wypłacane jest 500 zł),
2. deklaracja roczna podatnika nie będzie zawierała informacji o kwotach wypłacanych z programu „500 plus”.

W przypadku zatem jeśli:

1. podatnik nie posiada innych przychodów w danym roku, nie ma obowiązku składać żadnej deklaracji podatkowej,
2. podatnik posiada inne źródła przychodów (np. zarabia na podstawie umowy o pracę) – wówczas składa właściwą dla siebie deklarację podatkową i wykazuje w niej właściwe przychody opodatkowane pomijając w pozycjach obejmujące przychody kwoty pochodzące z programu 500 plus.  

Deklaracja roczna PIT a liczba dzieci w rodzinie lub pod opieką

Nie ma znaczenia, czy świadczenie wypłacane jest z tytułu jednego dziecka, czy też kilkorga dzieci. Zwolnienie obejmuje wszystkie świadczenia wychowawcze – na wszystkie dzieci - przyznane w ramach programu „500 plus”. Zwolnienie nie jest również związane z wartością przychodu w rodzinie – nawet jeśli podatnik zarabia dużo i otrzymuje 500 zł na każde wychowywane dziecko – kwoty świadczeń wychowawczych pozostają zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Świadczenia z 500 plus a ulgi podatkowe oraz rozliczenia z małżonkiem lub dzieckiem

Prawo do świadczenia wychowawczego nie ogranicza ulg podatkowych. Osoba, która otrzymuje po 500 zł miesięcznie na dziecko, ma jednocześnie możliwość:

1. rozliczać ulgę prorodzinną,
2. rozliczać się ze swoich przychodów wspólnie z małżonkiem (wspólnie składać deklarację podatkową),
3. rozliczać się jako osoba samotnie wychowująca dzieci.

Dla rozliczania powyższych ulg i metod opodatkowania wymagane jest spełnienie wymagań określonych dla każdego z nich.

Przychody z „500 plus” a zarobki zagraniczne

Kwoty zwolnione z opodatkowania nie wpływają na zasady rozlicza zarobków zagranicznych. Jeżeli podatnik:

1. uzyskuje w roku podatkowym wyłącznie przychody z zagranicy, w przypadku których zastosowanie znajduje zwolnienie z progresją (np. z Wielkiej Brytanii, Niemiec), a w Polsce jedynie kwoty programu „500 plus”, to podatnik nadal nie musi składać w Polsce deklaracji podatkowej,
2. uzyskuje zarobki z zagranicy, do których zastosowanie znajduje zasada proporcjonalnego odliczenia (np. Holandia, USA) oraz kwoty z programu „500 plus”, to nie kwoty z tego świadczenie wychowawcze nie wpłynie na wartość przychodu, od którego odlicza się wynagrodzenie zagraniczne.

Świadczenie wychowawcze „500 plus” a ulga prorodzinna

Zwolnione z opodatkowania świadczenie po 500 zł na miesiąc na dziecko nie ogranicza prawa rodzica do odliczania ulgi prorodzinnej lub też – w przypadku niskich zarobków – prawa do zwrotu niewykorzystanej (nieodliczanej od podatku) kwoty ulgi prorodzinnej.

W ramach ulgi prorodzinnej istnieje prawo do odliczenia miesięcznie od podatku (lub do zwrotu przy niskim podatku) w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka - kwoty 92,67 zł (istnieje dodatkowy warunek zarobków rodziców),
2. dwojga małoletnich dzieci - kwoty 92,67 zł na każde dziecko; 
3. trojga i więcej małoletnich dzieci - kwoty:

• 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
• 166,67 zł na trzecie dziecko,
• 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Świadczenie wychowawcze a inne świadczenia rodzinne

Kwota 500 zł na dziecko nie wpływa na wartość przychodu, który brany jest pod uwagę przy wypłacie świadczeń rodzinnych na rzecz otrzymujących świadczenie. Świadczenia rodzinne mogą być natomiast ograniczone, jeżeli podatnik wykorzystuje ulgę prorodzinną lub występuje o zwrot tej ulgi, w części niewykorzystanej (nieodliczonej od podatku). Kwoty te stanowią bowiem dochód brany pod uwagę przy wypłacie świadczeń rodzinnych, tj. zasiłku rodzinnego, dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu:

1. urodzenia dziecka;
2. opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego;
3. samotnego wychowywania dziecka;
4. wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej;
5. kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego;
6. rozpoczęcia roku szkolnego;
7. podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania.

Dochód ten będzie również rozpatrywany w przypadku wypłaty jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka (tzw. becikowe).

Adwokat Łukasz Wieszczeczyński, www.adwokaci-twz.pl

Źródło: