Polska się kurczy — taki wniosek płynie z wyników Narodowego Spisu Powszechnego 2021. Liczba ludności mocno spadła w ciągu dekady i jest coraz bliżej spadku poniżej 37 milionów. Co jeszcze mówią najnowsze dane?


"Według ostatecznych wyników NSP 2021 liczba ludności rezydującej w Polsce liczyła 37 019 327 osób i w porównaniu z wynikami spisu 2011 r. była mniejsza o 2,7 proc." - napisał GUS.
Najwięcej osób - 5479294 - zamieszkiwało w województwie mazowieckim, co stanowiło 14,8 proc. ogółu ludności kraju. W ciągu dekady w większości województw wystąpił spadek liczby ludności rezydującej. Największy odnotowano w świętokrzyskim – o 9,1 proc., lubelskim ‒ o 8,2 proc., oraz warmińskomazurskim ‒ o 7,5 proc. Z kolei najwyższy przyrost liczby ludności wystąpił w województwach: mazowieckim ‒ o 4,5 proc. i pomorskim ‒ o 2,2 proc. - poinformowano.
Według informacji GUS do rezydentów zalicza się stałych mieszkańców, z wyjątkiem osób przebywających poza miejscem zamieszkania przez okres co najmniej 12 miesięcy bez względu na ich miejsce przebywania w kraju czy za granicą oraz osoby przebywające czasowo przez okres co najmniej 12 miesięcy, przybyłe z innego miejsca w kraju lub z zagranicy.
W 2021 r. ludność miejska stanowiła 59,9 proc. ogółu ludności, na wsi mieszkało 40,1 proc., podczas gdy w 2011 r. udziały wynosiły odpowiednio – 60,8 proc. i 39,2 proc.
GUS podaje, że zmiany w strukturze ludności rezydującej są szczególnie widoczne w ekonomicznych grupach wieku.
W okresie międzyspisowym zmniejszył się odsetek ludności w wieku przedprodukcyjnym – z 18,8 proc. w 2011 r. do 18,3 proc. w 2021 r., a także w wieku produkcyjnym – z 64,1 proc. w 2011 r. do 58,9 proc. w 2021 r.
Zwiększył się natomiast udział ludności w wieku poprodukcyjnym – z 17,1 proc. do 22,8 proc., tj. o blisko 6 pkt. proc. Osób w wieku ponad 60/65 w 2021 r. było 8,432 miliona — co oznacza wzrost o 29,8 (!) proc. w porównaniu do 2011 r.
"Oznacza to, że w ciągu dekady przybyło blisko 2 miliony osób w grupie wieku 60/65 i więcej, a tym samym już przeszło co 5 rezydent Polski ma ponad 60 lat" - napisano.
Coraz gorzej wygląda piramida wiekowa Polski. Charakterystyczne wyże i niże demograficzne zaczynają zacierać się w najmłodszych grupach wiekowych. Jak zauważyli statystycy, "duży odpływ emigracyjny, który miał miejsce zwłaszcza po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej, nierekompensowany napływem imigracyjnym trwającym co najmniej 12 miesięcy".
Dramatycznie sytuacja demograficzna wygląda na terenach tzw. „ściany wschodniej”. W województwie podlaskim 70 proc. gmin odnotowało spadek liczby ludności rezydującej przekraczający 10 proc. W całym kraju odnotowano łącznie 739 gmin o takiej skali ubytku ludności.
Największy ubytek rezydentów w 2021 r. w porównaniu do 2011 r. zanotowano w gminie Dobrzeń Wielki (woj. opolskie) - wyniósł on 32,3 proc. (jednak w tym przypadku dane są zaburzone, ponieważ w 2017 r. część gminy została włączona do Opola). Na drugim miejscu znalazła się gmina Hel (woj. pomorskie) z ubytkiem 26,6 proc. Podium zamyka gmina Ulhówek (woj. lubelskie) z ubytkiem 23,6 proc.
Ludność rezydująca - definicja
Ludność rezydująca to ogół osób mieszkających/przebywających na danym terenie przez okres co najmniej 12 miesięcy.
Do rezydentów danej jednostki administracyjnej zalicza się wszystkie osoby mieszkające lub zamierzające mieszkać w tej jednostce nie krócej niż 1 rok. Oznacza to, że w liczbie rezydentów danej jednostki administracyjnej ujęci są:
- stali mieszkańcy (osoby tam zameldowane lub stale mieszkające bez zameldowania) z wyjątkiem tych mieszkańców, którzy wyjechali na okres co najmniej 12 miesięcy do innego miejsca w kraju lub za granicę,
- osoby przybyłe z innego miejsca w kraju lub z zagranicy (imigranci bez karty stałego pobytu) na okres co najmniej 12 miesięcy.
Rezydenci (ludność rezydująca) to kategoria stanu ludności opracowana na potrzeby statystyk międzynarodowych przy zastosowaniu kryteriów międzynarodowej definicji zamieszkania ludności (usual residence population).
źródło: GUS
JM/PAP