Jan Olbrycht - były burmistrz Cieszyna i pierwszy marszałek woj. śląskiego, Eurodeputowany Roku 2007 i 2013 w prestiżowym brukselskim konkursie - po raz trzeci dostał się do Parlamentu Europejskiego.
Olbrycht niegdyś reprezentował Ruch Społeczny AWS; potem Platformę Obywatelską. Od kilkunastu lat jest uznawany jest za jednego z najlepszych w Polsce specjalistów w zakresie polityki miejskiej oraz regionalnej, a także wykorzystania funduszy unijnych przez regiony i samorządy krajów członkowskich UE.
W wyborach do PE w 2004 r. Olbrycht dostał 34 204 głosy. Krótko później został wybrany na wiceprzewodniczącego komisji regionalnej PE (pełnił tę funkcję przez całą kadencję) Został m.in. sprawozdawcą raportu w sprawie utworzenia Europejskich Ugrupowań Współpracy Terytorialnej.
W 2006 r. w planowanym wówczas gabinecie cieni PO był typowany na ministra rozwoju regionalnego. Za tamten rok został też po raz pierwszy nominowany do przyznawanego przez anglojęzyczny miesięcznik "The Parliament Magazine tytułu "Eurodeputowanego Roku" w kategorii polityka regionalna. Otrzymał ten tytuł rok później - za 2007 r. - jako sprawozdawca PE w sprawie nowych regulacji przy wydawaniu unijnych funduszy z budżetu UE na lata 2007-13.
Od 2007 r. corocznie organizuje w Katowicach duże konferencje nt. polityki miejskiej w kontekście polityki spójności UE. Np. już w 2011 r. podczas swojej konferencji Olbrycht zapowiadał, że jednym z unijnych priorytetów na lata 2014-2020 będzie podnoszenie efektywności energetycznej.
W 2010 r. - podczas kolejnej już kadencji w PE - udało mu się doprowadzić do powołania istniejącej do dziś tzw. Intergrupy URBAN. To międzykomisyjne i międzypartyjne ciało zajmujące się problematyką miejską powstało dzięki poparciu trzech działających w PE grup politycznych. Olbrycht, jako jego inicjator grupy, został również jej przewodniczącym.
Jak tłumaczył wówczas, ponieważ większość wyzwań i trudności kumuluje się w Europie w miastach - Intergrupę URBAN powołano, aby wykorzystywać stwarzane przez UE możliwości do całościowego rozwiązywania problemów miast. Należy do niej kilkudziesięciu eurodeputowanych, przede wszystkim ci zaangażowani praktycznie - byli burmistrzowie, prezydenci regionów i inni wcześniejsi samorządowcy z całej Europy.
We wcześniejszej kadencji PE Olbrycht był współzałożycielem podobnej intergrupy URBAN-Housing, która obok problematyki miejskiej zajmowała się także mieszkalnictwem.
W grudniu 2011 r. Olbrycht został wiceprzewodniczącym chadeków w PE (Europejskiej Partii Ludowej) jako pierwszy Polak pełniący tak wysoką funkcję w strukturach grupy EPL - największej grupy politycznej w europarlamencie, do której należą m.in. PO i PSL.
W ostatniej kadencji był m.in. sprawozdawcą PE ds. rozporządzenia na temat Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) po 2013 r. Zaproponował np., aby zamiast miast, które prócz "normalnych" funduszy strukturalnych dostają dodatkowe 5 proc. z narodowej puli w ramach EFRR, mogły dostawać je miejskie obszary funkcjonalne, czyli np. cała aglomeracja katowicka lub trójmiejska. Jako sprawozdawca tego rozporządzenia lobbował też za mniej rygorystycznym podziałem środków w polityce spójności, niż chciała Komisja Europejska.
Olbrycht po raz kolejny znalazł się w gronie najlepszych europosłów wybieranych przez magazyn "The Parliament" w tym roku. Otrzymał nagrodę za 2013 r. w kategorii: zrównoważone środowisko zurbanizowane. Sam podkreślił, że ta edycja wyróżnień była tak naprawdę nagrodami dla "europosłów kadencji".
W ubiegłym roku Olbrycht przestrzegał m.in., że korzystanie z nowych funduszy regionalnych UE będzie wymagało od ich odbiorców więcej profesjonalizmu i dokładności. Europoseł zapowiadał m.in., że skończy się już czas spektakularnych projektów, jak np. popularne w Polsce aquaparki.
Prócz polityki miejskiej, regionalnej i spójności, Olbrycht w Parlamencie Europejskim jest też zaangażowany m.in. w kwestie związane z wartościami chrześcijańskimi, np. europejski dialog z Kościołami.
Podczas kampanii przed tegorocznymi wyborami do PE Olbrycht m.in. mówił PAP, że jej główny temat dotyczył podstaw UE; kontekst konfliktu ukraińsko-rosyjskiego postawił bowiem pytania: czy Unia ma być silna, czy słaba, czy ma mieć większe pieniądze, czy mniejsze, czy ma być silnym ośrodkiem szybko podejmującym decyzje, czy ma być Unią luźnego powiązania między rządami.
Jest doktorem socjologii, nauczycielem akademickim. Swoją karierę polityczną najpierw związał z samorządem. Jako członek Solidarności brał udział w przygotowaniach pierwszych wyborów samorządowych w 1990 r. W latach 1990-1998 był burmistrzem Cieszyna, jednym z inicjatorów powołania Euroregionu Śląsk Cieszyński. Był wiceprezesem Związku Miast Polskich odpowiedzialnym za kontakty z europejskimi organizacjami samorządowymi, wiceprzewodniczącym Rady Gmin i Regionów Europy oraz szefem polskiej delegacji do Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy.
W latach 1998-2002 był pierwszym marszałkiem woj. śląskiego; m.in. współinicjował powstanie Konwentu Marszałków. Był członkiem zarządu Zgromadzenia Regionów Europy, a także członkiem Rady Polityki Regionalnej Państwa oraz Rady Światowej Organizacji Zjednoczonych Miast i Władz Lokalnych. Potem m.in. wykładał na kilku regionalnych uczelniach.
Eurodeputowany biegle włada językami angielskim i francuskim. Podkreśla swoje śląskie korzenie. Prócz innych nagród, również zagranicznych, w 2008 r. w regionalnym konkursie promującą śląską gwarę, kulturę i tradycję, został Honorowym Ślązakiem Roku. Jak podkreślono wówczas w laudacji, jest Ślązakiem z krwi i kości i jednym z tych polityków, dla których Śląsk znaczy bardzo wiele. W 2011 r. został też wyróżniony cenioną na Śląsku statuetką Hanysa - przyznawaną przez kabaret Rak. Członkowie kabaretu zdecydowali się uhonorować go za wysoką kulturę polityczną.
Jest żonaty, ma córkę. Jego syn Maciej - twórca teledysków, reżyser - zmarł jesienią 2006 r.(PAP)
mtb/ as/ bk/
