Do prokuratury Bośni i Hercegowiny trafiła skarga przeciwko prezydentowi Republiki Serbskiej Miloradowi Dodikowi w związku z podejrzeniem popełnienia przestępstwa podżegania do nienawiści na tle narodowym i religijnym - poinformował w poniedziałek wiceprezydent BiH Igor Stojanović.
W poście na Facebooku Stojanović, który wniósł skargę, stwierdził, że Dodik publicznie obrażał bośniackich muzułmanów i „naruszył prawo do religii, kultury i swobodnego korzystania ze wszystkich podstawowych wolności gwarantowanych przez konstytucję i akty międzynarodowe”.
Stojanović oświadczył, że „ma instytucjonalny i moralny obowiązek reagowania, gdy zagrożone są podstawy państwa - równość, bezpieczeństwo i godność obywateli”.
„Milczenie w obliczu mowy nienawiści nie jest opcją. BiH jest państwem wszystkich swoich narodów i obywateli. Jego fundamenty leżą w walce z faszyzmem, w wolności i równości. Patriotyzm oznacza obronę godności każdej osoby i ochronę wartości, na których opiera się ten kraj” – podkreślił polityk.
W wygłoszonym 29 kwietnia przemówieniu Dodik stwierdził, że problemy BiH mogłyby zostać rozwiązane, gdyby „bośniaccy muzułmanie wrócili do religii swoich przodków, dzięki czemu Bośnia i Hercegowina mogłaby zostać w większości serbska”. Bośniaków wyznających islam nazwał „konwertytami”.
Do najnowszego kryzysu w BiH doszło po ogłoszonej 26 lutego decyzji sądu pierwszej instancji w Sarajewie, który skazał Dodika na rok więzienia i sześć lat zakazu pełnienia funkcji publicznych za celowe utrudnianie wykonania decyzji Wysokiego Przedstawiciela Wspólnoty Międzynarodowej w BiH Christiana Schmidta. Odpowiada on za nadzór nad wdrażaniem postanowień układu pokojowego z Dayton.
Po ogłoszeniu wyroku parlament RS przegłosował szereg separatystycznych ustaw osłabiających władzę państwa na terenie tej części autonomicznej kraju. Na terytorium RS zakazano działania kilku instytucji centralnych, w tym sądu, prokuratury i oraz policji federalnej (SIPA). Po podpisaniu dokumentów przez Dodika Trybunał Konstytucyjny BiH wstrzymał 7 lutego ich obowiązywanie do czasu podjęcia ostatecznej decyzji.
Prokuratura BiH prowadzi śledztwo w sprawie domniemanego zamachu na porządek konstytucyjny kraju przeciwko Dodikowi, premierowi i przewodniczącemu parlamentu RS. Sąd BiH wydał w związku z tym ogólnokrajowy nakaz aresztowania trzech polityków. Wszyscy przebywają obecnie w Republice Serbskiej.
Na początku kwietnia Niemcy i Austria zakazały najważniejszym politykom RS, w tym Dodikowi, wjazdu na swoje terytorium.
Zgodnie z zapisami kończącej wojnę umowy z Dayton z grudnia 1995 r. BiH tworzą trzy podmioty: większościowo serbska Republika Serbska, Federacja Bośni i Hercegowiny, w której dominują Chorwaci i bośniaccy muzułmanie oraz niewielki Dystrykt Brczko. Państwo scala słaby rząd centralny z siedzibą w Sarajewie.
Jakub Bawołek (PAP)
jbw/ zm/
