Co zrobić, gdy zapłaci się niewłaściwą kwotę podatku lub składek ZUS?

Jako że każdy przedsiębiorca regularnie dokonuje licznych przelewów na rzecz państwa, istnieje pewno ryzyko pomyłki. Zapłacona kwota może okazać się zbyt niska lub zbyt wysoka. Jakie kroki podjąć w takiej sytuacji? Czy można liczyć na zwrot nadpłaconej kwoty?

foto: Hemera / Thinkstock

Zapłata błędnej kwoty - tej sytuacji nie można pozostawić

Działalność gospodarcza wiąże się z szeregiem opłat, które trzeba dokonywać w ściśle określonych terminach. Opłaty te bywają określane jako zobowiązania publicznoprawne. Należą do nich przede wszystkim:

• składki ZUS,

• podatek VAT,

• zaliczki na podatek dochodowy,

• akcyza, opłaty środowiskowe i inne.

»Interwencja Bankier.pl: ZUS każe płacić składki z ogromnymi odsetkami

Kwestię niewłaściwych kwot należy rozpatrywać odrębnie w zależności od instytucji, na rzecz której należało dokonać opłaty (np. urząd skarbowy, ZUS), rodzaju zobowiązania oraz tego, czy kwoty zapłacono za mało, czy za dużo.

Błędne kwoty przy rozliczeniach z urzędem skarbowym

1. Za duża kwota podatku

Zbyt duża kwota przekazana urzędowi skarbowemu w związku z VAT-em lub zaliczką na podatek dochodowy, powoduje powstanie nadpłaty w danym podatku. Nadpłata jest rozliczania inaczej w zależności od podatku, którego dotyczy.

Oczywiście, nie tylko błędna kwota podatku sprawia, że "na koncie" przedsiębiorcy jest za dużo. Dzieje się tak również, gdy podatek VAT od sprzedaży jest mniejszy niż podatek od zakupów, co wykazuje się na deklaracji VAT. Jednak zapłacenie zbyt dużej kwoty podatku przez pomyłkę nie jest traktowane w ten sam sposób. Wówczas nadwyżki nie wykazuje się na deklaracji VAT.

» Wyższe kary za wykroczenia i przestępstwa podatkowe

• zwrot kwoty na wskazany rachunek bankowy,

• zaliczenie kwoty na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych z tytułu VAT,

• zaliczenie kwoty na poczet zobowiązań z tytułu innych podatków (np. podatku dochodowego).

Jednak nie ma przepisów, które określałyby jak szybko urząd skarbowy musi odpowiedzieć na takie pismo oraz w jakim terminie musi zwrócić wpłaconą kwotę. Zapewne szybkość załatwienia tej sprawy zależy od zwyczajów w danym urzędzie.

Nieco inaczej jest, gdy przedsiębiorca przeleje za dużą kwotę opłacając zaliczkę na podatek dochodowy. Co prawda pieniądze da się odzyskać, ale nie ma możliwości dokonać tego szybko.

Należy po prostu pomniejszyć kolejną zaliczkę o nadpłatę z poprzedniej. Jeżeli zaś nie ma możliwości pomniejszenia zaliczki (np. z uwagi na wykazywaną stratę i tym samym brak podatku do zapłaty), można otrzymać zwrot nadpłaconej kwoty, ale dopiero po złożeniu zeznania rocznego za dany rok. W takim przypadku zwrotu nadpłaty należy oczekiwać w terminie do trzech miesięcy licząc od dnia złożenia zeznania rocznego. Alternatywnie, powstałą nadpłatę można zaliczyć na poczet bieżących zobowiązań podatkowych - na podstawie dodatkowego wniosku.

Jak widać, dokonując przelewów na rzecz podatku dochodowego należy szczególnie uważać na pomyłki. W skrajnych przypadkach na zwrot trzeba poczekać dłużej niż rok.

» Jak uzyskać umorzenie zaległości składek ZUS – abolicja 2013

Jeśli zapłacona kwota podatku jest zbyt niska, brakującą kwotę trzeba po prostu jak najszybciej wpłacić. Nie trzeba dodatkowo informować o tym fakcie urzędu skarbowego. Przelew opisuje się w taki sam sposób, jak ten pierwotny, który opiewał na zbyt niską kwotę.

Istnieje jednak szansa, że urząd sam upomni się o brakujący podatek. Tak stanie się, jeżeli przedsiębiorca zapłaci za mało VAT-u - urząd z pewnością szybko upomni się o brakującą kwotę, gdyż wykazuje się ją na deklaracji VAT-7 lub VAT-7K. Analogicznie stanie się, jeśli w deklaracji rocznej przedsiębiorca wykaże niedopłatę podatku dochodowego. Natomiast właściwe kwoty zaliczek na podatek dochodowy w trakcie roku trzeba śledzić samemu, gdyż nieprawidłowości w tym zakresie mogą wyjść na jaw dopiero w trakcie kontroli podatkowej.

Niezależnie od tego w jaki sposób (i czy) niedopłata wyjdzie na jaw, mniejsza kwota podatku lub zaliczki na podatek skutkuje powstaniem zaległości podatkowej. Oznacza to, że urząd skarbowy może domagać się nie tylko brakującej kwoty, ale także odsetek od zaległości podatkowych.

Aby obliczyć kwotę odsetek, najlepiej posłużyć się kalkulatorem dostępnym w Internecie, gdyż stawki odsetek stosunkowo często się zmieniają. W kalkulatorze podaje się brakującą kwotę oraz liczbę dni zwłoki. Odsetek nie trzeba jednak płacić, jeżeli kwota odsetek wynosi mniej niż 6,60 zł (trzykrotność opłaty pobieranej przez Pocztę Polską za nadanie listu poleconego).

Nieprawidłowe kwoty składek ZUS

1. Za duża kwota

Nadpłata składek ZUS powinna zostać wyjaśniona poprzez złożenie odpowiedniego pisma. Nie ma możliwości, aby ZUS automatycznie przekazał nadpłatę na poczet przyszłych składek.

» Jakie ulgi w ZUS przysługują przedsiębiorcy?

2. Za mała kwota

Zbyt mała kwota zapłaconych składek ZUS ma dwa rodzaje konsekwencji:

• powstanie zaległości podatkowej, od której może pojawić konieczność zapłaty odsetek,

• brak świadczeń do których składka uprawnia.

Ta druga konsekwencja jest szczególnie dotkliwa w przypadku ubezpieczenia chorobowego (które daje prawo do zasiłku chorobowego i macierzyńskiego) oraz zdrowotnego (które daje prawo do opieki zdrowotnej NFZ).

Mimo konsekwencji w postaci braku świadczeń, ZUS i tak może domagać się zapłaty odsetek ze względu na zwłokę. Trzeba je wyliczyć w taki sam sposób, jak odsetki związane z zaległymi kwotami podatków. Odsetek nie trzeba płacić, jeśli nie przekraczają 6,60 zł.

Pozostałe zobowiązania publiczne przedsiębiorców

Z kolei nadpłata tych zobowiązań powinna zostać zadysponowana przez przedsiębiorcę poprzez pisemny wniosek do instytucji, która odpowiada za daną opłatę (np. za abonament RTV odpowiada Poczta Polska). We wniosku należy zawrzeć dyspozycję czy nadpłata ma zostać przekazana na poczet przyszłych zobowiązań z tych tytułów, czy też zwrócona wpłacającemu na rachunek bankowy.

Sebastian Bobrowski
Dyrektor finansowy Infakt

Publikacja zawiera linki afiliacyjne.

Źródło: