Polacy pobili kolejny karciany rekord. NBP podaje, że udział płatności zbliżeniowych w ogólnej liczbie płatności bezgotówkowych w terminalach POS w IV kwartale 2022 r. osiągnął historycznie najwyższy poziom – 99,5 proc. Oznacza to, że w sklepach płacimy już praktycznie wyłącznie zbliżeniowo.
Co kwartał na łamach Bankier.pl analizujemy nowe dane NBP o kartach płatniczych. Dla osób interesujących się tematem jest tam sporo ciekawostek na temat zwyczajów płatniczych Polaków. Jedną z nich jest wspomniana wyżej informacja o kartach zbliżeniowych. Jak się okazuje, w IV kwartale 2022 r. (to najnowsze dostępne dane) Polacy płacili w terminalach POS niemal wyłącznie zbliżeniowo.
Transakcje bezstykowe odpowiadały bowiem za 99,5 proc. wszystkich płatności kartami w POS. Także pod względem wartości transakcji jest się czym pochwalić. Udział transakcji zbliżeniowych w całości obrotów bezgotówkowych przeprowadzanych kartami płatniczymi w analizowanym okresie wyniósł rekordowe 96,2 proc. Dla porównania kwartał wcześniej wartości te wynosiły odpowiednio 98,8 proc. i 95,4 proc.
2 miliardy transakcji zbliżeniowych
Spójrzmy na wartości nominalne. W IV kwartale 2022 r. dokonano w Polsce 2,0 mld transakcji zbliżeniowych. W porównaniu z III kwartałem 2022 r. liczba takich transakcji zmniejszyła się o 62,5 mln. Ich wartość wyniosła 130,3 mld zł i była większa o 4,3 mld zł (tj. o 3,4 proc.) w porównaniu z III kwartałem 2022 r. Jak podaje NBP, średnia wartość pojedynczej transakcji wyniosła 65,4 zł i była większa o 6,6 proc. niż w poprzedzającym kwartale.
Z raportu NBP wynika, że na koniec ubiegłego roku mieliśmy w portfelach ogółem 44,5 mln kart płatniczych, czyli więcej o 468 tys. niż na koniec września 2022 r. W IV kwartale 2022 r. liczba kart zwiększyła się o 1,1 proc. Nie wszystkie karty są jednak aktywne. Bank centralny podaje, że aktywnych kart było tylko 31,1 mln, co stanowiło 72,1 proc. wszystkich wyemitowanych kart płatniczych. W IV kwartale 2022 r. liczba kart aktywnych zwiększyła się o 395 tys., tj. o 1,2 proc. Za kartę aktywną uważa się kartę, którą dokonano co najmniej jednej transakcji gotówkowej bądź bezgotówkowej w danym kwartale.
Bank centralny pisze, że na koniec 2022 r. przeważającą pozycję na polskim rynku, jeśli chodzi o organizacje płatnicze, z logo których są wydawane karty płatnicze, nadal utrzymywała organizacja Visa. Do tej organizacji należało 52,9 proc. wydanych w Polsce kart płatniczych (jej udział spadł o 0,4 punkt procentowego w porównaniu z końcem września), natomiast drugie miejsce – z 46,9 proc. udziałem rynku – zajmowała organizacja Mastercard. Udział pozostałych kart, w tym głównie kart własnych banków, na koniec 2022 r. wyniósł zaledwie 0,2 proc.
Średnia wartość transakcji kartą to 123 zł
W IV kwartale 2022 r. karta płatnicza posłużyła klientom średnio 53 razy do realizacji transakcji zarówno gotówkowych, jak i bezgotówkowych (w kwartale poprzedzającym 55). Natomiast wartość pojedynczej transakcji dokonanej przy użyciu karty płatniczej wynosiła średnio 123 zł (w kwartale poprzedzającym 118 zł), co oznacza wzrost o 3,9 proc.
W czwartym kwartale 2022 roku za pomocą kart wykonaliśmy 2,34 mld transakcji. Jest to spadek w porównaniu do kwartału poprzedzającego, gdy transakcji było 2,43 mld. Jednak mimo niższej liczby transakcji, ich wartość utrzymała się na wysokim poziomie – blisko 288 mld zł (podobnie jak kwartał wcześniej). Zdecydowana większość transakcji kartami to płatności w sklepach – wykonaliśmy ich 2,2 mld na łączną kwotę 164 mld zł. Pozostałe, czyli 132 mln, to transakcje gotówkowe (m.in. wypłaty z bankomatów). Łączna kwota takich transakcji wyniosła 124 mld zł.
Więcej terminali POS, mniej bankomatów
Z raportu wynika ponadto, że na koniec roku w Polsce działało 1,22 mln terminali POS. Wszystkie urządzenia akceptowały już płatności zbliżeniowe i mobilne. O ile liczba terminali POS systematycznie rośnie, to ubywa bankomatów, w których można wypłacać gotówkę. Na koniec 2022 roku na rynku działało 21 310 bankomatów. W porównaniu do rekordowego 2017 roku jest to spadek o blisko 2700 urządzeń.
