Skąd wziąć pieniądze na start? To pytanie zadaje sobie wielu początkujących przedsiębiorców. Pierwszy krok jest najtrudniejszy. Na szczęście, w ostatnich latach z pomocą przychodzą unijne środki na uruchomienie i rozwój start-upów. Pandemia paradoksalnie dała impuls do rozwoju tego sektora, ale obecna sytuacja gospodarcza, powiązana m.in. z wojną w Ukrainie, może negatywnie odbić się na kondycji młodych firm. Zanim wsparcie dla start-upów, finansowane z Funduszy Europejskich na lata 2021-2027, ruszy na dobre, warto jeszcze sięgnąć po rozwiązania wypracowane w programie Inteligentny Rozwój. Mamy też pierwsze konkretne informacje na temat wsparcia dla start-upów w Polsce Wschodniej.
W ramach programu Inteligentny Rozwój, realizowanego w latach 2014-2020 przy wsparciu środków z Unii Europejskiej, zaangażowano 1,5 mld zł na działanie funduszy Venture Capital.
I mimo że nie przewiduje on już kolejnych inwestycji w podmioty tego typu, to nadal możliwe jest korzystanie z oferty instrumentów finansowych dostępnych do końca 2023 r. (lub do wyczerpania środków). Wspólnym celem dla wszystkich tych inicjatyw jest pobudzenie krajowego rynku Venture Capital oraz kierowanie finansowania do innowacyjnych MŚP. Programy mają też na celu aktywizację inwestorów prywatnych.
Szeroka oferta funduszy
Rozbudowana oferta dla start-upów jest dostosowana do różnych potrzeb i stopnia rozwoju przedsiębiorstw. Proponuje też różne warunki finansowe wsparcia.
Głównym celem instrumentu Starter jest na przykład wspieranie inkubacji innowacyjnych przedsiębiorstw, które nie prowadzą jeszcze działalności na żadnym rynku lub działają na rynku od mniej niż 7 lat. Firmy objęte wsparciem powinny mieć innowacyjny charakter w obszarze produktów, usług, procesów, marketingu i zarządzania. Oprócz kapitału, inwestorzy przekazują start-upom także swój jakże cenny know-how oraz kontakty.
Podobną formułę przyjął BizNest, którego fundusze Venture Capital również poszukują spółek we wczesnej fazie rozwoju, o potencjale rynkowym lub wzrostowym w skali krajowej lub globalnej. Dodatkowym warunkiem jest jednak zaangażowanie w dany pomysł prywatnych inwestorów ze stosownym kapitałem i doświadczeniem (tzw. Aniołów Biznesu, którzy zwiększają szanse wspartych firm na odniesienie komercyjnego sukcesu).
Celem KOFFI jest z kolei inwestowanie w innowacyjne MŚP, znajdujące się na etapie wzrostu, rozwoju lub ekspansji, realizujące projekty z dużym potencjałem rynkowym (przy czym wsparcie nie dotyczy tworzenia innowacji technologicznych, ale głównie organizacyjnych, menedżerskich i marketingowych).
Otwarte Innowacje to fundusz wspierający MŚP pracujące nad projektami badawczo-rozwojowymi wspólnie z podmiotami zewnętrznymi – uczelniami, ośrodkami badawczo-rozwojowymi czy naukowcami. Fundusz może np. dofinansowywać zakup licencji czy patentów, a także zamówienie analiz przedwdrożeniowych lub testów rynkowych.
Jeszcze inne podejście prezentuje CVC (Corporate Venture Capital), czyli pierwszy w Polsce Fundusz, który inwestuje w nowe przedsięwzięcia w oparciu o istniejące korporacje. Fundusz łączy firmy z tej samej branży, stąd w tym modelu spółki początkujący, oprócz jego wsparcia, otrzymują także możliwość weryfikacji swojego pomysłu w danej korporacji. Dla młodych firm to szansa na szybsze wdrożenie swojego pomysłu, a w przypadku gdy inwestorem jest międzynarodowa korporacja również na szybszą ekspansję zagraniczną.
Nie tylko kapitał
Jak widać, każdy instrument ma swój pomysł na siebie i poza klasycznym zasileniem pieniędzmi oferuje start-upom coś więcej. Młodzi przedsiębiorcy zyskują więc nie tylko tak potrzebny na starcie kapitał, ale często coś równie cennego – wiedzę, doświadczenie, wsparcie doradcze. Nie bez znaczenia jest również szansa na stworzenie sieci powiązań i kontaktów, a także bieżące wsparcie w rozwijaniu biznesu, na które również mogą liczyć start-upy.
Poznać świat start-upów
Aby odnaleźć się w tym rozbudowanym ekosystemie start-upowym, najlepiej wyposażyć się… w odpowiednią mapę. Odwiedzając stronę Polskiego Funduszu Rozwoju, dowiemy się, jak wygląda oferta wsparcia dla firm na różnym etapie rozwoju, zapiszemy się na kursy on-line dla osób, które dopiero mają pomysł na biznes lub chcą rozwijać swoje firmy oraz skorzystamy z bazy wiedzy zawierającej m.in. artykuły, ebooki i podcasty przydatne w rozwijaniu biznesu. Będziemy też na bieżąco z aktualnościami na temat świata start-upowców.
Na stronie Portfolio PFR Ventures znajdziemy natomiast pełną bazę danych o instytucjach finansowych przekazujących środki dla start-upów w ramach opisanych wyżej instrumentów oraz informację o spółkach, które już z tego wsparcia skorzystały.
Start-upy w Polsce Wschodniej
Jeśli masz pomysł na innowacyjny biznes i chciałbyś go założyć i rozwijać w jednym z 6 województw objętych programem Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej1 już niedługo będziesz mógł skorzystać z oferty Platform startowych w tym programie. Każda osoba, która zakwalifikuje się do Platform zakłada działalność i zostaje objęta Indywidualnym Planem Inkubacji. W tym etapie nowo powstałe firmy pod okiem ekspertów pracują nad rozwojem swojego pomysłu biznesowego. Będą one mogły skorzystać z podstawowych i specjalistycznych usług, dopasowanych do charakteru przedsięwzięcia. Manager przydzielony start-upowi pomoże z kolei udoskonalić pomysł oraz zweryfikować model biznesowy, by wejście z produktem lub usługą na rynek było możliwe. Programy inkubacji będą realizowane przez animatorów Platform startowych, czyli ośrodki innowacji, działające w partnerstwie z uczelniami, funduszami VC, instytucjami otoczenia biznesu, przedsiębiorcami. Animatorów wyłoni konkurs, który zakończy się 12 lipca.
Rozwinąć skrzydła
Po okresie inkubacji w Platformie najbardziej innowacyjne i obiecujące biznesowo start-upy będą mogły „rozwinąć skrzydła” i starać się o dotację na dalszy rozwój i wprowadzenie swojego produktu lub usługi na rynek. Sfinansować będzie można wydatki związane z rozwojem działalności gospodarczej, m.in. wynagrodzenia osób realizujących projekt, zakup różnego rodzaju usług związanych z rozwijaniem modelu biznesowego, zakup środków trwałych, surowców i materiałów, ale też patentów, licencji i know-how. Wsparcie można też przeznaczyć na działania marketingowe. Pierwszy konkurs dla start-upów, które posiadają ważny raport z inkubacji, rozpocznie się we wrześniu.
Jeżeli przedsięwzięcie będzie miało duży potencjał w obszarach kluczowych dla makroregionu, ale będzie wymagało znaczących środków oraz dłuższego okresu realizacji, istnieje możliwość uzyskania dodatkowego wsparcia na jego rozwój.
Więcej informacji na temat Platform startowych znajduje się na stronach programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej oraz Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.
1[1] Chodzi o województwa: lubelskie, podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie i warmińsko-mazurskie oraz część województwa mazowieckiego, z wyłączeniem Warszawy i otaczających ją powiatów.
