Doradcy podatkowi mają zyskać szersze uprawnienia i występować w togach przed sądami. Zmieni się także egzamin dla kandydatów, a kary za nieuprawnione doradztwo zostaną podwojone.
Reforma, której pierwsze czytanie odbyło się 8 października 2025 r., budzi duże emocje w środowisku. Eksperci podkreślają, że mimo zmian w systemie przygotowania doradców, konieczne będzie wprowadzenie okresu przejściowego, aby reforma nie utrudniła dostępu do zawodu. Na koniec 2024 roku w Polsce było 9049 doradców podatkowych.
Toga jako symbol prestiżu, ale nie tylko
Jedną z najbardziej zauważalnych zmian w projekcie nowelizacji jest wprowadzenie obowiązku noszenia togi przez doradców podatkowych, którzy będą reprezentować swoich klientów przed sądami administracyjnymi.
– To krok, który z pewnością podnosi rangę zawodu i zrównuje doradców z innymi profesjami prawniczymi, takimi jak adwokaci czy radcowie prawni. Jednak sama toga nie buduje prestiżu zawodu. Budują go wiedza, etyka i zaufanie klientów. Symboliczny gest powinien iść w parze z dalszym wzmacnianiem jakości usług doradczych i edukacji zawodowej – mówi Piotr Juszczyk, Główny Doradca Podatkowy InFakt.
Koniec egzaminów z gotowymi odpowiedziami
Zmiany w systemie edukacyjnym dla przyszłych doradców podatkowych stanowią kolejny element nowelizacji. Jednym z założeń jest dostosowanie egzaminu na doradcę do współczesnych realiów gospodarczych. Zamiast przygotowywania gotowych pytań, kandydaci będą musieli zmierzyć się z wykazem aktów prawnych, które stanowią podstawę egzaminu. To ma na celu rozwijanie u przyszłych doradców umiejętności myślenia systemowego, a nie jedynie zapamiętywania konkretnych odpowiedzi.
– To krok w stronę profesjonalizacji, który pozwoli kandydatom nauczyć się bardziej elastycznego podejścia do przepisów, zamiast polegać wyłącznie na zapamiętywaniu gotowych odpowiedzi – tłumaczy Piotr Juszczyk. Zmiany te odpowiadają na rosnące oczekiwania rynku, który potrzebuje doradców o szerokiej wiedzy, zdolnych do szybkiej analizy i przystosowania się do zmieniających się przepisów prawnych.
Co roku do egzaminu na doradcę podatkowego przystępuje około 3000 kandydatów, wynika z danych Ministerstwa Finansów.
Mimo że projekt ten zmienia sposób przygotowania przyszłych doradców, zdaniem eksperta należy dopilnować, aby reforma nie stała się barierą w dostępie do zawodu, zwłaszcza dla osób, które są już w trakcie przygotowań do egzaminu. "Konieczne będzie wprowadzenie odpowiedniego okresu przejściowego, który pozwoli kandydatom na płynne dostosowanie się do nowych wymagań".
Nowe kompetencje doradców podatkowych
Nowelizacja przewiduje także szerszy zakres kompetencji doradców podatkowych, co ma na celu dostosowanie ich roli do zmieniającej się rzeczywistości gospodarczej. Doradcy zyskają możliwość reprezentowania klientów nie tylko w sprawach dotyczących tradycyjnych podatków, ale również w kwestiach dotyczących innych danin publicznych, takich jak opłaty administracyjne czy składki na ubezpieczenia społeczne. Tego typu zmiany odzwierciedlają rosnącą rolę doradców w analizie szerokiego wachlarza kwestii finansowych, które wychodzą poza klasyczne obszary PIT, CIT czy VAT.
Dziś doradca podatkowy to nie tylko ekspert w zakresie PIT, CIT czy VAT, ale także partner biznesowy, który analizuje przepływy finansowe i aspekty podatkowe strategii firm” – zauważa Piotr Juszczyk.
W jego opinii rozszerzenie kompetencji doradców pozwoli na lepszą obsługę przedsiębiorców, ułatwi też wymianę informacji i dialog z administracją skarbową. W tym kontekście projekt nowelizacji jest odpowiedzią na rosnącą rolę doradców jako strategicznych partnerów biznesowych, którzy pomagają firmom dostosować się do zmieniających się przepisów oraz minimalizować ryzyko podatkowe.
Uproszczenie postępowań dyscyplinarnych
Kolejną zmianą jest uproszczenie postępowań dyscyplinarnych oraz wzmocnienie roli samorządu doradców podatkowych. Dzięki tym zmianom środowisko zawodowe ma stać się bardziej przejrzyste i odpowiedzialne. Nowe regulacje mają także umożliwić bardziej skuteczne egzekwowanie obowiązków zawodowych, takich jak terminowe opłacanie składek.
– Zmiany organizacyjne mają na celu uproszczenie postępowań oraz zwiększenie odpowiedzialności w środowisku zawodowym. To krok w stronę przejrzystości, ale musimy uważać, by nie przesadzić z formalizowaniem zawodu, bo nadmierne regulacje mogą niepotrzebnie skomplikować dostępność do zawodu – mówi Juszczyk.
Z kolei Tomasz Rolewicz, przewodniczący Komisji Prawnej Krajowej Rady Doradców Podatkowych zwraca uwagę na możliwość szybszego reagowania na duże zaległości w płaceniu składek przez doradców, nawet wykreślając z listy doradców podatkowych tych uporczywie niepłacących.
