Jak informuje tegoroczny raport Urzędu Komunikacji Elektronicznej, polski rynek usług pocztowych pozostaje istotną i innowacyjną częścią polskiej gospodarki. Nad Wisłą było najwięcej samoobsługowych automatów paczkowych na mieszkańca w Europie, a motorem napędowym rynku jest branża kurierska, która odpowiada na zapotrzebowanie ze strony branży e-commerce.


Na koniec maja Urząd Komunikacji Elektronicznej (UKE) opublikował doroczny „Raport o stanie rynku pocztowego w 2022 roku”, który pokazał najważniejsze dane dotyczące polskiej branży. W 2022 r. Polacy wysłali 1,956 mld przesyłek kurierskich, paczek pocztowych i listów, co oznacza wzrost wolumenu o zaledwie 1,1 proc. względem 2021 r., ale szczegóły pokazują, że branża kurierska ma się z czego cieszyć, bo ciągle rozwija się w dwucyfrowym tempie.
Kurierzy na równi z listonoszami
W 2022 roku usługą, która - podobnie jak w latach ubiegłych - była najliczniej wykorzystywana przez Polaków, były przesyłki listowe. Przyjęto ich do obrotu 895,9 mln sztuk, co oznacza spadek o 8,2 proc. w stosunku do 2021 roku. Wygenerowały one 3,54 mld zł przychodu, czyli więcej o 3,6 proc. rdr.


Tuż za nimi, z coraz mniejszą stratą, były przesyłki kurierskie, których nadano łącznie 893,9 mln sztuk. To oznacza wzrost o 15,2 proc. w stosunku do roku 2021. W sumie przychody tego segmentu sięgnęły 9,6 mld zł i były większe o 17 proc. rdr.
Wartość całego polskiego rynku usług pocztowych (14,4 mld zł) w roku 2022 wzrosła w stosunku do roku 2021 o prawie 1,5 mld złotych, osiągając stopę wzrostu 11,4 proc. Wzrost ten kolejny rok osiągnął wartość dwucyfrową i przekroczył wskaźnik stopy wzrostu (PKB 5,1 proc.) całej polskiej gospodarki – informuje raport.


„Najważniejszym czynnikiem wzrostu był, podobnie jak w latach poprzednich, wzrost przychodów z przesyłek kurierskich spowodowany niezmiennie rosnącymi wolumenami przesyłek zawierających towary nabywane przez konsumentów w transakcjach e-commerce. Pomimo już znacznej wartości polski rynek usług pocztowych posiada perspektywy dalszego rozwoju” - napisali autorzy raportu.
Spadki wolumenów na rynku usług listowych są związane głównie z cyfryzacją i wynikają z ograniczania wysyłek korespondencji transakcyjnej, takiej jak wyciągi bankowe, rachunki i faktury. Przesyłki te są wypierane przez rozwiązania cyfrowe i elektroniczną wymianę danych i dokumentów czy aplikacje mobilne – napisał w komentarzu Janusz Konopka, prezes Speedmail, największego alternatywnego operatora pocztowego w Polsce.
W odniesieniu do rekordowego wzrostu wolumenu przesyłek kurierskich w roku 2020/2019 (44,2 proc.) w roku 2022 rynek osiągnął bardzo dobrą dynamikę wzrostu w stosunku do roku 2021. Biorąc więc pod uwagę wielkość polskiego rynku kurierskiego, mimo zauważalnego spadku dynamiki rozwija się on nadal pomyślnie.
E-commerce i miliard przesyłek rocznie na horyzoncie
Według raportu „Gemius „E-commerce w Polsce 2022” mimo problemów rok 2022 był kolejnym, który branża e-commerce może zaliczyć do udanych. Zwiększona podczas pandemii popularność zakupów w sieci utrzymała się, a osoby, które rozpoczęły korzystanie ze sklepów online, pozostały przy tej formie. Wartość polskiego rynku e-commerce szacowano w 2022 roku na ok. 90-110 mld zł.
Pandemiczne lata 2020-2021 były pod tym względem rekordowe, kiedy ten segment rynku zwiększył swoje przychody skokowo aż o 3 mld zł (wzrost skumulowany o 58,2 proc.) przy wzroście wolumenu dostarczonych przesyłek o ponad 335 mln sztuk w stosunku do 2019 roku (wzrost skumulowany o 76,0 proc.).
Chociaż aż tak ogromne tempo wzrostu okazało się trudne do utrzymania w kolejnym roku, to przyrosty osiągnięte w tym segmencie rynku w roku 2022 są również znaczące, zwłaszcza biorąc pod uwagę znoszenie obostrzeń pandemicznych i pojawienie się znacznych trudności makroekonomicznych – informuje raport.
Jeżeli potwierdzą się prognozy wzrostu wartości polskiego rynku e-commerce opracowane na podstawie publikacji PwC Polska pt. ”Perspektywy rozwoju e-commerce w Polsce w latach 2018-2027", to wolumen przesyłek kurierskich w ciągu najbliższych kilku lat może wzrosnąć nawet do wartości rzędu 1-1,1 mld przesyłek.


Na tę informację uwagę zwrócą szczególnie inwestujący w branżę e-commerce i takie spółki, jak Allegro, Shoper, Answear, ale także ci lokujący pieniądze w rynek firm kurierskich, czyli np. notowany na giełdzie w Amsterdamie InPost. Jak informuje raport UKE, 7 największych pod względem wolumenu i przychodów operatorów świadczących usługi w segmencie przesyłek kurierskich posiadało w 2022 roku odpowiednio 98,8 proc. udziału w wolumenie ogółem oraz 97,6 proc. udziału w przychodach.
Kraina automatów paczkowych
Według cytowanego w publikacji UKE raportu Last Mile Experts “Out of home delivery in Europe 2022”, w Polsce było najwięcej w Europie punktów odbioru dostaw poza miejscem zamieszkania adresata.


Raport UKE pokazuje na dowód liczby, które mówią, że w 2022 r. w Polsce było 26,7 tys. automatów paczkowych, z czego 19,3 tys. to były paczkomaty InPostu. Ogólna liczba automatów zwiększyła się kilkukrotnie względem przedpandemicznego 2019 r. InPost to lider w ilości zamontowanych w Polsce automatów, a nasz kraj był państwem, w którym znajdowała się największa liczba samoobsługowych maszyn w stosunku do liczby mieszkańców. Biorąc to pod uwagę, autorzy Last Mile Experts napisali, że "Polska może być opisywana jako jako kraina automatów paczkowych", albo bardziej dosłownie "paczkomatoland" (tłumacznie z ang. "lockerland").
Na stabilnym poziomie potaje natomiast liczba placówek pocztowych Poczty Polskiej, które spełniają tym samym rządowe kryteria o placówce w każdej gminie, jednej placówce na 6 tys. mieszkańców na terenie gmin miejskich i miejsko-wiejskich oraz jednej placówce na 85 km2 w gminach wiejskich.


Wartość polskiego rynku usług pocztowych nieustannie rośnie, a tempo tego wzrostu znacznie przekracza tempo rozwoju całej polskiej gospodarki. Szczególnym okresem w historii tego rozwoju były lata 2020-2021, czyli czas ograniczeń pandemicznych, które dla wolumenu handlu e-commerce oraz związanym ściśle z nim wolumenem zrealizowanych przesyłek kurierskich stanowił okres szczególnie sprzyjających warunków do wzrostu, konkluduje raport.
Rok 2022 był rokiem, w którym te sprzyjające warunki uległy osłabieniu. Z jednej strony zniesiono zasadnicze obostrzenia pandemiczne, natomiast z drugiej strony pojawiły się czynniki zewnętrzne mające negatywny wpływ na skłonność konsumentów do zakupu towarów - niepewność co do dalszej sytuacji geopolitycznej oraz gospodarczej, a także odczuwalny wzrost poziomu cen dóbr konsumpcyjnych (inflacji). (…) Biorąc więc pod uwagę wielkość polskiego rynku kurierskiego, mimo zauważalnego spadku dynamiki, rynek ten rozwija się nadal pomyślnie – czytamy we wnioskach.