O zachowanie odrębności Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego – w obliczu doniesień o możliwym połączeniu resortu z innym w ramach rekonstrukcji rządu – zaapelowali w liście do premiera przedstawiciele świata naukowego i akademickiego. Rzecznik rządu zapewnił we wtorek, że list dotrze do premiera.
Pod listem, który udostępniono we wtorek PAP, podpisało się dwanaście osób, m.in. prezes Polskiej Akademii Nauk prof. Marek Konarzewski (inicjator), przewodniczący Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego prof. Marcin Pałys, przewodnicząca Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich prof. Bogumiła Kaniewska, a także prezesi Fundacji na rzecz Nauki Polskiej: prof. Maciej Żylicz oraz prezes elekt prof. Krzysztof Pyrć.
Sygnatariusze listu wychodzą od kwestii pojawiających się informacji, które wskazywałyby na możliwość likwidacji Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego i jego ewentualnego połączenia z Ministerstwem Edukacji Narodowej.
„W tych okolicznościach chcielibyśmy zwrócić się z prośbą do pana premiera o zachowanie odrębności MNiSW” – czytamy.
Przedstawiciele środowiska naukowego przypomnieli, że "pomni negatywnych rezultatów działań w okresie, w którym sfery nauki i edukacji były połączone we wspólnym resorcie, w ubiegłym roku zabiegaliśmy u pana premiera o przywrócenie odrębności resortowi nauki". Z początkiem 2021 roku, kiedy władzę sprawowało PiS, połączono bowiem MNiSW z Ministerstwem Edukacji Narodowej tworząc Ministerstwo Edukacji i Nauki, na czele którego stanął Przemysław Czarnek. Resort nauki przywrócono z początkiem 2024 roku.
„Cieszymy się, że podjął pan wówczas oczekiwaną przez nas decyzję. Dotychczasowe doświadczenia we współpracy z MNiSW, choć nie zawsze łatwej, utwierdzają nas w przekonaniu, że odrębność MNiSW dobrze przysłużyła się polskiemu środowisku naukowemu, a przede wszystkim zapewniła efektywniejsze wykorzystanie rodzimego potencjału naukowego” – wskazali autorzy listu, którzy zakończyli go prośbą o spotkanie z premierem.
Na pytanie PAP, czy premier uwzględni głos naukowców rzecznik rządu Adam Szłapka odpowiedział, że „przyjrzy się temu listowi”. - Na pewno ten list też dotrze do premiera - podkreślił we wtorek rzecznik.
- Natomiast we wszystkich sprawach dotyczących rekonstrukcji (rządu - PAP) pan premier będzie w połowie lipca informował - dodał Szłapka.
Jak przypomniał w rozmowie z PAP prezes Polskiej Akademii Nauk prof. Marek Konarzewski, według regulacji prawnych, to premier nadzoruje akademię – stąd taka inicjatywa i taki ruch.
- Wszyscy sygnatariusze listu są przekonani, że w tak znaczącej decyzji, jaką jest umocowanie resortu, z którym współpracujemy przecież na co dzień, powinien zostać uwzględniony głos tegoż środowiska. Ponadto uważamy, że decyzja tak doniosła, jak utrzymanie odrębności ministerstwa nie powinna być podejmowana wyłącznie w oparciu o polityczne rachuby, które stoją za umową koalicyjną. Jako środowisko, chcielibyśmy być traktowani podmiotowo, a nie przedmiotowo – podkreślił prof. Konarzewski.
Dodał, że „ze względu na wpływ nauki i technologii na gospodarkę i życie społeczne, środowisko powinno być potraktowane w sposób adekwatny do roli, jaką odgrywa”. - Powinniśmy być zawiadywani przez odrębny resort i to taki, który będzie dobrze umocowany w strukturze rządu, w tym również w strukturze Rady Ministrów - ocenił.
Z kolei jak powiedział PAP przewodniczący Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego prof. Marcin Pałys, z różnych stron docierają głosy, że „w tej chwili priorytetem jest zmniejszanie liczby ministerstw”. – Ale to zmniejszanie powinno polegać na takim łączeniu, które przyniesie korzyść obu stronom. W przypadku nauki i szkolnictwa wyższego nie bardzo widzimy, w którym miejscu można byłoby taką synergię uzyskać. Nasz sektor składa się bowiem i z tej części naukowo-badawczej, i część kształceniowej, dlatego nie łatwo znaleźć taką synergię z innymi resortami, w którym obie te części mogłyby być w jakiś sposób dobrze umiejscowione – ocenił prof. Pałys.
Nawiązał również do wcześniejszego połączenia resortów nauki i szkolnictwa wyższego oraz edukacji. - Poprzednie takie próby, który początkowo wydawały się korzystne, pokazały jednak, że jest to niezbyt udany mariaż – powiedział.
Pod koniec czerwca premier Donald Tusk zapowiedział, że w okolicach 15 lipca zaproponuje kształt rządu po rekonstrukcji. W miniony piątek spotkał się w tej sprawie z liderami koalicyjnych ugrupowań. W kuluarach mówi się o kilku koncepcjach łączenia ministerstw, m.in. nauki i cyfryzacji, edukacji i sportu, a także o stworzeniu superresortu gospodarczego.
We wtorek wicepremier, minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski potwierdził, że rząd po rekonstrukcji będzie dużo mniejszy, niż jest obecnie i zostanie ograniczona liczba ministrów i wiceministrów. Tego dnia liderzy koalicyjnych ugrupowań mają kontynuować rozmowy ws. rekonstrukcji rządu.
Agnieszka Kliks-Pudlik (PAP)
akp/ agt/ lm/ sno/ bar/ jpn/
