Państwa Unii Europejskiej porozumiały się we wtorek ws. wprowadzenia nowych przepisów, które mają lepiej chronić przed oszustwami na podatku VAT. Nowe zasady przewidują utworzenie cyfrowego systemu raportowania VAT w czasie rzeczywistym za pomocą e-faktur.
"To kamień węgielny dla transformacji cyfrowej i znaczący krok w kierunku poprawy konkurencyjności UE. Nowe przepisy zaktualizują nasze systemy VAT, aby odzwierciedlić cyfryzację naszych gospodarek, pomogą zwalczać oszustwa związane z VAT i złagodzą obowiązki administracyjne dla małych firm” – powiedział w Brukseli węgierski minister finansów Mihaly Varga.
Wiceszef KE Valdis Dombrovskis dodał, że nowe przepisy pozwolą małym i średnim firmom skoncentrować się na rozwoju, a nie biurokracji. "Usprawniając i modernizując procesy związane z podatkiem VAT, znacznie zmniejszamy obciążenia administracyjne przedsiębiorstw, zwłaszcza małych i średnich, i umożliwiamy im skupienie się na wzroście" - podkreślił.
Nowe przepisy mają na celu pełną cyfryzację raportowania VAT, szczególnie w transakcjach transgranicznych. Do 2030 r. powstaną internetowe punkty obsługi, które pozwolą przedsiębiorstwom uniknąć kosztownych rejestracji VAT w każdym państwie członkowskim, w którym działają.
Obecnie przedsiębiorstwa co kilka miesięcy składają krajowym organom podatkowym oświadczenia dotyczące towarów i usług sprzedanych firmom w innych państwach członkowskich UE, które podlegają opodatkowaniu. To stwarza lukę dla oszustów, którzy mogą wykorzystać trudności organów w szybkim wykrywaniu podejrzanych transakcji, ponieważ dane są niekompletne i niedostępne w czasie rzeczywistym.
Państwa UE uzgodniły we wtorek, że aby zapobiec przestępczym procederom, zostanie utworzony cyfrowy system raportowania w czasie rzeczywistym podatku VAT płaconego za pośrednictwem e-faktur.
Przedsiębiorstwa będą wystawiać e-faktury za transgraniczne transakcje i automatycznie przekazywać dane do swojej administracji podatkowej. Będzie to oparte na europejskim standardzie e-fakturowania, który działa obecnie w obszarze zamówień publicznych. Krajowe administracje podatkowe będą udostępniać dane za pośrednictwem nowego systemu informatycznego, który przeanalizuje podejrzane działania.
Dzięki temu państwa członkowskie uzyskają informacje o transakcjach transgranicznych, które będą mogły wykorzystać w walce z oszustwami podatkowymi. Nowy system ma zostać wdrożony w 2030 r., a systemy krajowe do 2035 r.
Obecnie prawo umożliwia firmom deklarowanie i przekazywanie należnego podatku VAT od sprzedaży towarów i usług konsumentom z jednego kraju UE do drugiego, za pośrednictwem administracji jednego państwa członkowskiego i w jednym języku. Zatem firmy, które chcą sprzedawać towary konsumentom w innym kraju, muszą rejestrować się do celów VAT dwa razy.
Nowe przepisy rozszerzą też zasady tzw. „jednego punktu” rozliczeń na sprzedaż niektórych artykułów, takich jak energia elektryczna czy gaz, realizowaną w innym państwie członkowskim. Obejmie to sytuacje, gdy firmy przenoszą zapasy do innego kraju, aby sprzedać je tam konsumentom bezpośrednio.
Państwa UE uzgodniły również przeniesienie odpowiedzialności za zapłatę podatku VAT (w transakcjach między przedsiębiorcami) z dostawcy na nabywcę, jeśli dostawca nie ma siedziby w państwie członkowskim, w którym należny jest podatek VAT.
Parlament Europejski wydał swoją opinię na temat projektowanych przepisów w listopadzie 2023 r. Jednak ze względu na istotne zmiany wprowadzone przez państwa od tego czasu w projekcie, konsultacje z europosłami odbędą się ponownie.
Następnie przepisy będą musiały zostać formalnie przyjęte przez państwa członkowskie, potem będą opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE i wtedy wejdą w życie.
Z Brukseli Łukasz Osiński (PAP)
luo/ bst/ zm/
