Co zrobić, jeśli pomyliliśmy się w rocznym zeznaniu podatkowym? Jak poprawić błąd? Gdzie i do kiedy zgłosić korektę, żeby fiskus nie zgłaszał zastrzeżeń co do naszego PIT-u?
Z punktu widzenia organu podatkowego, a także potencjalnych konsekwencji, jakie grożą podatnikowi, najbardziej istotną kwestią pozostaje złożenie zeznania rocznego w terminie przewidzianym przepisami. Co do zasady jest to ostatni dzień kwietnia każdego roku, lecz wyjątkowo w tym roku - ze względu na fakt, że dzień 30 kwietnia przypada w niedzielę, która jest dniem wolnym od pracy, a 1 maja jest świętem państwowym również wolnym od pracy - ostatnim dniem na złożenie rocznego zeznania podatkowego będzie 2 maja.
Ponieważ polskie przepisy podatkowe należą do zawiłych, a deklaracje zeznań rocznych przez większość podatników uznawane są za trudne w uzupełnieniu, stąd też naturalnie mogą zostać popełnione błędy w trakcie ich wypełniania, które zauważane zostaną później czy to przez podatnika, czy to urzędników skarbowych.
Co jest błędem w zeznaniu podatkowym PIT
Pomyłka bądź błąd w rocznym zeznaniu może nam towarzyszyć od samego początku, gdy podatnik wybierze niewłaściwą deklarację podatkową lub nie zaznaczy, że zamierza rozliczyć się wspólnie z małżonką lub jako rodzic samotnie wychowujący dziecko.
Dalej, już w treści deklaracji, możemy popełnić błędy rachunkowe bądź w niepoprawny sposób naliczyć ulgi podatkowe (więcej o podstawowych błędach na przykładzie zeznania PIT-37). Możemy również zapomnieć deklaracji składanej w tradycyjny sposób po prostu podpisać. Najczęstszymi błędami są te obliczeniowe oraz popełniane z nieuwagi oraz w skutek nieznajomości prawa dotyczącego ulg i zwolnień czy też te spowodowane błędnym wpisywaniem danych obliczeniowych do rubryk deklaracji. Te ostatnie występują zwłaszcza w sytuacji, gdy podatnik osiągał dochody z wielu źródeł i musi je uwzględniać w zeznaniu rocznym.
W zależności od rodzaju pomyłki bądź błędu, a także faktu czy upłynął już termin na złożenie deklaracji, czy też nie, różne mogą być sposoby reagowania podatnika, a także Urzędu Skarbowego.
Korekta zeznania
Przeczytaj także
Najmniej dolegliwe dla podatnika oraz co do zasady nie wywołujące żadnej reakcji urzędu w przypadku zeznań składanych wcześniej jest zidentyfikowanie błędu i pomyłki samemu jeszcze przed upływem terminu na złożenie zeznania rocznego. W takiej sytuacji należy złożyć w US właściwe zeznanie podatkowe lub też korektę zeznania złożonego wcześniej, które zawierało błędy. Podatnicy mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację bądź też roczne zeznanie przez złożenie korygującego zeznania. Korekta służy poprawieniu błędu popełnionego przy poprzednim jego sporządzeniu i co do zasady może dotyczyć każdej jego pozycji (z pewnymi wyjątkami gdy odrębne przepisy stanowią inaczej). Dokonanie korekty następuje przez ponowne, prawidłowe wypełnienie formularza przy zaznaczeniu w rubryce "Cel złożenia formularza" kwadratu "korekta zeznania". Gdy podatnik złożył zeznanie drogą elektroniczną, nie ma obowiązku przesyłać korekty w tej samej formie, może to uczynić również składając ją osobiście bądź nadając przesyłką pocztową (koniecznie poleconą).
Korektę składać można aż do zakończenia okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego, tj. przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.
Korekty warto dokonać samemu i to jak najszybciej, zwłaszcza wtedy, gdy dotyczy ona błędów rachunkowych, które wpłynęły na ustalenie wysokości należnego podatku - szczególnie dlatego, iż możliwe będzie wtedy dokonanie korekty z obniżoną wartością odsetek za zwłokę. Do zaległości podatkowych powstałych od 1 stycznia 2017 r. stosuje się obniżoną stawkę odsetek w wysokości połowy stawki podstawowej, pod warunkiem złożenia samodzielnie, bez udziału organu podatkowego, korekty deklaracji w terminie 6 miesięcy od dnia upływu terminu do złożenia deklaracji oraz zapłaty zaległości podatkowej w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty.
Stawka obniżona o połowę będzie także stosowana w odniesieniu do zaległości podatkowych powstałych przed 1 stycznia 2016 r., po warunkiem złożenia korekty deklaracji w okresie od 1 stycznia do 30 czerwca 2017 r. i zapłaty zaległości podatkowej w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty. Wysokość obniżonej wartości odsetek za zwłokę to 4%.
W przypadku toczącego się w stosunku do podatnika postępowania bądź kontroli podatkowej trzeba pamiętać, że uprawnienie do skorygowania deklaracji:
- ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej w zakresie objętym tym postępowaniem lub kontrolą,
- przysługuje nadal po zakończeniu kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego w zakresie nieobjętym decyzją określającą wysokość zobowiązania podatkowego.
Najczęściej, gdy urząd skarbowy wezwie podatnika do przedstawienia informacji dotyczących zeznania, istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że korekta wtedy złożona będzie już nieskuteczna. Natomiast w przypadku korekty dokonywanej na podstawie błędów odkrytych podczas czynności sprawdzających podatnik opłacić musi podatek z pełną wartością odsetek za zwłokę (8%).
Niezmiernie ważne jest zwrócenie uwagi na fakt, iż chęć skorzystania z preferencyjnego rozliczenia wspólnie z małżonkiem bądź z dzieckiem w przypadku samotnie wychowującego je rodzica musi zostać przedstawiona urzędowi skarbowemu do terminu złożenia rocznego zeznania podatkowego. Jeśli zostanie popełniony błąd i uprawniony nie zaznaczy w deklaracji właściwej rubryki, takiego błędu nie będzie można poprawić poprzez późniejsze złożenie korekty po upływie 30 kwietnia (w tym roku 2 maja). Tym samym prawo do skorzystania z preferencji wygaśnie i konieczne będzie złożenie zeznania rocznego na warunkach ogólnych.
W przypadku gdy podatnik chce skorygować zeznanie w zakresie zadysponowania 1% podatku, trzeba pamiętać, że skuteczne zadysponowanie 1% możliwe jest jedynie, gdy korekta zostanie złożona w terminie miesiąca od upływu terminu na złożenie zeznania, tj. dnia 31 maja. Tylko pod takim warunkiem Urząd Skarbowy przekaże środki wskazanej organizacji.
Brak podpisu pod zeznaniem
Złożenie deklaracji bez jej podpisania traktowanej jest jako brak złożenia terminowego zeznania rocznego. Zeznanie złożone bez podpisu nie stanowi oświadczenia podatnika, a zatem przyjmuje się, że nie może ono zostać korygowane. Zeznanie jest oświadczeniem wiedzy podatnika, które wywołuje określone skutki prawno-finansowe, wskazuje na fakt wywiązania się przez niego z obowiązków prawno-podatkowych i określa kwotę podatku do zapłaty lub wysokość nadpłaty. Podpis ma za zadanie potwierdzić prawdziwość danych zawartych w deklaracji.
Czasem niektóre urzędy skarbowe w ramach wstępnych czynności sprawdzających mogą wezwać podatnika do uzupełnienia brakującego podpisu. Po stwierdzeniu jego braku podatnik powinien samemu bądź na wezwanie urzędnika złożyć jeszcze raz zeznanie roczne lub wybrać się do urzędu i osobiście podpisać deklarację.
Brak podpisu obu małżonków na wspólnym zeznaniu rocznym spowoduje, iż takie zeznanie nie zostanie uznane za złożone, a w konsekwencji małżonkowie stracą prawo do wspólnego rozliczenia w tym roku podatkowym. Po stwierdzonym braku podpisu bądź podpisów urząd skarbowy wezwie każdego z nich do złożenia indywidualnego zeznania podatkowego za dany rok. Z wydawanych interpretacji podatkowych wynika jednoznacznie, że aby skutecznie złożyć wniosek o możliwość preferencyjnego rozliczenia wspólnie z małżonkiem, trzeba zarówno zaznaczyć odpowiedni kwadrat na górze formularza PIT, jak i podpisać oświadczenia przez oboje małżonków lub jednego z nich. Musi to nastąpić do 30 kwietnia roku następnego po roku podatkowym. Brak jednego z wymienionych elementów uniemożliwia skorzystanie z preferencji w postaci wspólnego opodatkowania dochodów.
Niewłaściwe zeznanie roczne
Złożenie niewłaściwego zeznania (np. PIT-36 zamiast PIT-37) skutkuje brakiem uznania, że złożenie zeznania nastąpiło w stosownym terminie. Błąd taki należy niezwłocznie naprawić. Co do zasady korektę deklaracji składa się na takim samym formularzu jak korygowana, niemniej jednak jeżeli zeznanie złożone zostało na niewłaściwym druku, wówczas podatnik powinien złożyć korektę na prawidłowym formularzu wynikającym z przepisów prawa podatkowego. Mimo iż zgodnie z powszechną interpretacją błędny druk traktowany jest jako niebyły, zaleca się jednak, aby składając zeznanie na prawidłowym druku, zaznaczyć jako cel złożenia "korekta zeznania". W takim wypadku, mimo że od 2016 roku nie wymagają tego przepisy, dobrze jest również załączyć do korygowanego zeznania pisemne uzasadnienie przyczyn jego złożenia.
Konsekwencje niezłożenia zeznania rocznego w terminie
Nieterminowe złożenie zeznania rocznego jest wykroczeniem skarbowym, jeżeli kwota uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności publicznoprawnej nie przekracza pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia. W 2017 roku kwota ta wynosi 10 000 zł (5 x 2000 zł). Grzywna za wykroczenie skarbowe wymierzona przez urząd skarbowy mandatem w wysokości od 1/10 do 2-krotności minimalnego wynagrodzenia będzie wynosiła od 200 zł do 4000 zł. Natomiast grzywna wymierzona przez sąd wyrokiem może wynieść od 1/10 do 20-krotności minimalnego wynagrodzenia, a więc mieścić się w kwocie od 200 zł do 40 000 zł.
W sytuacji gdy kwota należności publicznoprawnej przekroczyła 10 000 zł, podatnik może ponieść odpowiedzialność za przestępstwo skarbowe. Wymierzając karę grzywny za przestępstwo skarbowe, sąd określa liczbę stawek oraz wysokość jednej stawki dziennej. Najniższa liczba stawek wynosi 10, a najwyższa 720.
Przy ustalaniu stawki dziennej bierze się pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe. Niemniej jednak stawka dzienna nie może być niższa od 1/30 części minimalnego wynagrodzenia, ani też przekraczać jej 400-krotności.
W 2017 r. stawka dzienna mieści się w przedziale: 66,67 zł – 26 666,66 zł, natomiast kara grzywny może zostać wymierzona od kwoty 666,70 zł do 19 199 995,20 zł.
Jednakże najczęściej stosowaną przez organy podatkowe sankcją w przypadku niezłożenia deklaracji podatkowej przez podatnika jest mandat w kwocie kilkuset złotych.
Adwokat Łukasz Wieszczeczyński, www.adwokaci-twz.pl
