Dalsze uzależnienie od paliw kopalnych oraz brak dostosowania się do zmian klimatycznych odbija się na życiu i zdrowiu ludzi, zwiększając m.in. ryzyko rozprzestrzeniania się niektórych chorób - wynika z najnowszego raportu czasopisma „The Lancet”.
„Lancet Countdown Report on Health and Climate Change” skupia się na najważniejszych czynnikach wpływu zmiany klimatu na zdrowie i życie ludzi, badając je z podziałem na poszczególne kraje, za pomocą ponad 50 kluczowych wskaźników. Jak wynika z opublikowanego w środę dziewiątego opracowania, 13 z 20 wskaźników śledzących zagrożenia związane ze zdrowiem osiągnęło bezprecedensowy poziom.
W raporcie wskazano, że powracające fale upałów spowodowane zmianami klimatycznymi wpływają nie tylko na komfort życia, ale również na zdrowie i życie ludzi, a także na PKB krajów. Podano, że w wyniku ocieplenia klimatu liczba zgonów na świecie związanych z upałami wzrosła od lat 90. o 23 proc., do 546 tys. rocznie, a w latach 2012–2021 w Polsce odnotowano ich około 2300, czyli ponad dwa razy więcej niż średnia z lat 1990–1999.
Poza tym wzrost temperatur i zmiany w opadach spowodowały zwiększenie ryzyka rozprzestrzeniania się niektórych chorób, w tym niebezpiecznego wirusa denga. Jak wynika z raportu, średni globalny potencjał przenoszenia dengi wzrósł o 49 proc. od lat 50. XX wieku.
Narażenie na upały wpłynęło także na liczbę przepracowanych godzin. W 2024 r. w Polsce wysokie temperatury spowodowały utratę 50,9 mln potencjalnych godzin pracy, czyli o 61 proc. więcej niż w latach 1990–1999.
W opracowaniu podkreślono również, że zanieczyszczenie powietrza wynikające z ciągłego wykorzystywania paliw kopalnych powoduje aż 2,5 miliona zgonów rocznie, z czego w Polsce w samym tylko 2022 roku odnotowano ich 45 tys. Według raportu w 2023 r. wydano łącznie 956 mld USD na dotacje do paliw kopalnych, a Polska w 2023 r. przeznaczyła na ten cel łączną kwotę netto 2,93 mld USD.
Jak wynika z raportu, również rolnictwo i wzorce żywieniowe społeczeństwa mają wpływ na zdrowie, życie oraz klimat. W 2022 r. czerwone mięso i nabiał odpowiadały za 47 proc. wszystkich emisji związanych ze spożyciem produktów rolnych w Polsce.
„Raport potwierdza to, o czym naukowcy i lekarze alarmują od dawna: skutki zmiany klimatu stanowią istotne zagrożenie dla zdrowia publicznego, także w Polsce. Konsekwencje tego procesu generują także olbrzymie straty gospodarcze wynikające z ograniczenia aktywności zawodowej oraz niższej produktywności” – skomentowała Weronika Michalak, dyrektorka organizacji HEAL Polska, analizującej wpływ czynników środowiskowych na zdrowie, cytowana w informacji prasowej. (PAP)
abu/ bar/
