Czym różnią się osoby posiadające kryptowaluty od tych, którzy nie inwestują w takie aktywa? Takie pytanie postawili sobie badacze z University of Miami i University of Toronto. Wyniki tylko częściowo wpisują się w stereotypy rodem z internetowych memów.
Kryptowaluty mają za sobą już 15-letnią historię. Najpierw stanowiły domeną nielicznej grupki entuzjastów, a dopiero względnie niedawno trafiły do finansowego mainstreamu. Chociaż powstają instrumenty pozwalające inwestować w krypto nawet osobom o zerowej wiedzy na temat technologii (np. ETF-y), to nadal większość „Kowalskich” nie ma cyfrowych aktywów w swoim portfelu.
Czym zatem różnią się posiadacze kryptowalut od trzymających się z dala od blockchainowej rewolucji? Problemowi przyjrzeli się autorzy artykułu „The political, psychological, and social correlates of cryptocurrency ownership”, który został opublikowany na początku lipca 2024 r. w modelu Open Access. Badanie oparto na analizie odpowiedzi reprezentatywnej próbki 2001 dorosłych Amerykanów. Autorzy podkreślają, że wyniki pozwalają na zidentyfikowanie korelacji, a nie zależności przyczynowo-skutkowych.
Mroczna triada i social media
Psychologicznym rysom posiadaczy kryptowalut poświęcono już sporo wycinkowych badań. Niektóre z nich koncentrowały się na przekonaniach politycznych, inne na postawach wobec nauki czy zachowaniach online. Littrell, Klofstad i Uscinski wykorzystali wcześniejsze wyniki, ale zbadali także inne pola, bliższe psychologii niż psychologii społecznej.
W analizowanej przez autorów próbce ok. 30 proc. stanowili posiadacze kryptowalut. Do zmiennych, które najsilniej skorelowane były z taką formą inwestowania, należały:
- bycie mężczyzną,
- postrzeganie siebie jako ofiary (victimhood mindset),
- oraz oparcie się na social mediach i mediach spoza głównego nurtu jako głównym źródle informacji.
„Posiadanie kryptowalut jest pozytywnie powiązane z kilkoma tzw. mrocznymi charakterystykami osobowości, wliczając w to narcyzm, makiawelizm, psychopatię oraz sadyzm” – wskazują naukowcy w prezentacji wyników.
Badacze wskazali na brak znaczących korelacji pomiędzy posiadaniem kryptoaktywów a orientacją polityczną. Niewielki przechył odnotowano w stronę poglądów liberalnych i poparcia dla Partii Demokratycznej.
Bardziej interesujące okazały się powiązania z poglądami niemieszczącymi się na skali lewica-prawica. Inwestowanie w kryptowaluty jest stosunkowo mocno skorelowane z wiarą w wyjątkowość Ameryki, przekonaniem o tym, że Ameryka powinna być bardziej „męska” (gendered nationalism) i oparta na chrześcijańskich wartościach.
Szczególnie wysokie współczynniki korelacji pojawiają się w prezentacji wyników dotyczących korzystania z mediów. Zwolennicy krypto znacznie chętniej niż pozostali korzystają z serwisów Telegram, Reddit i blogów, czyli kategorii alternatywnych mediów społecznościowych.
„Uzyskane przez nas wyniki wskazują, że posiadacze kryptowalut współdzielą eklektyczną mieszankę postaw politycznych, tożsamości i predyspozycji. Stoi to w sprzeczności z wnioskami z przeszłości, gdzie kryptowaluty uznawano za finansowy element charakterystyczny dla skrajnej prawicy (far right)” – podkreślają badacze. Autorzy podkreślają również, że w przyszłości nie należałoby wrzucać do jednego koszyka posiadaczy krypto, a raczej stosować w badaniach bardziej zróżnicowane podejście, wyróżniające różne style inwestowania i preferowane aktywa.
