W 2024 r. odnotowano o 7,4 proc. samobójstw mniej niż rok wcześniej; to największy spadek od 10 lat - zaznaczono w przedstawionym w poniedziałek raporcie „Samobójstwa i próby samobójcze w Polsce w latach 2020-2024 na podstawie danych KGP”.
Z raportu wynika, że w 2024 r. 4845 osób odebrało sobie życie - 4088 mężczyzn i 757 kobiet. W porównaniu do 2023 r. to mniej o 388 samobójstw, czyli o 7,4 proc.
„To największy spadek od 10 lat. To ogromny sukces osób zaangażowanych w pracę z osobami w kryzysie” - powiedziała wiceprezes Polskiego Towarzystwa Suicydologicznego dr Halszka Witkowska.
W ocenie ekspertki za spadek liczby samobójstw odpowiada bardziej dostępna pierwsza pomoc emocjonalna i oddalenie się w negatywnych wpływów pandemii Covid-19.
Osoby poniżej 19. roku życia jedyną grupą, gdzie liczba samobójstw jest porównywalna dla obu płci
W raporcie podkreślono, że w analizowanym okresie liczba samobójstw nieznacznie się zmieniała. Można mówić o spadkach i wzrostach na poziomie maksymalnie 2,4 proc. - zauważono w raporcie. W 2014 r. liczba samobójstw wyniosła 6165.
W grupie wiekowej poniżej 19 lat samobójstwo popełniło 127 osób, w tym 72 chłopców i 55 dziewcząt. To mniej o 12,4 proc. samobójstw w stosunku do 2023 r. (145), a w stosunku do 2022 r., gdy nastąpił szczyt samobójstw to mniej o 18,6 proc. (156).
W raporcie podkreślono, że wyraźnie rysuje się tu utrzymujący się trend malejący.
Witkowska zwróciła uwagę na to, że osoby poniżej 19. roku życia to jedyna grupa wiekowa, w której różnica między płciami dotycząca liczby popełnianych samobójstw nie jest aż tak widoczna. Z danych dotyczących ogółu populacji wynika bowiem, że mężczyźni odbierają sobie życie pięć razy częściej niż kobiety.
W grupie wiekowej mężczyzn i kobiet w wieku 19-64 lata odnotowano 3714 samobójstwa, w tym 3211 w śród mężczyzn i 503 wśród kobiet. To mniej o 8,9 proc. w porównaniu do 2023 r.
W grupie wiekowej powyżej 65. roku życia życie odebrało sobie 996 osób, w tym 797 mężczyzn i 199 kobiet. W 2023 r. było to 1008 samobójstw: 814 wśród mężczyzn i 194 wśród kobiet.
Samobójstw mniej, ale prób odebrania sobie życia więcej
Wzrosła liczba odnotowanych prób samobójczych. W odniesieniu do całej populacji to 10 154 prób (wzrost o 5,9 proc. w stosunku do roku 2023). W tym 5402 podjętych przez mężczyzn i 4752 podjętych przez kobiety.
„To jest wycinek rzeczywistości” - zaznaczyła Witkowska. Podkreśliła, że wiele prób nie jest zgłaszana, a czasem wiedzą o nich tylko rodziny lub tylko osoby, które taką próbę podejmują.
Witkowska podkreśliła, że wzrost liczby odnotowanych prób może wynikać z większej ich zgłaszalności. „Nauczyciele, rodzice nie boją się zareagować. Więcej jest zgłoszeń w internecie. Jesteśmy czujni jako otoczenie” - dodała.
W grupie wiekowej poniżej 19 lat odnotowano 2054 próby samobójcze, w tym 455 podjęte przez chłopców i 1599 podjętych przez dziewczęta. W stosunku do roku 2023 to więcej o 3 proc.
Witkowska podkreśliła, że to drugi rok, gdy wzrost w tej grupie wiekowej wyhamowuje. Zwróciła uwagę na wysoką liczbę prób samobójczych wśród dziewcząt. W latach 2020-2023 to 315 proc., a wśród chłopców ten wzrost w analogicznym okresie to 178 proc. - podkreślono w raporcie.
Między rokiem 2020 a 2021 wzrost prób wyniósł w tej grupie 86 proc., między rokiem 2021 i 2022 - 41 proc., a między rokiem 2023 i 2022 - 3 proc.
W grupie wiekowej 19-64 lata odnotowano 7560 prób samobójczych, w tym 4643 podjęte przez mężczyzn i 2917 podjętych przez kobiety. To więcej o 6,67 proc.
Seniorzy przodują w statystyce popełnianych samobójstw
W grupie wiekowej osób powyżej 65. roku życia odnotowano 540 prób samobójczych, w tym 304 podjęte przez mężczyzn i 236 przez kobiety. To wzrost w stosunku do 2023 r. o 7,1 proc.
Ekspertka podkreśliła, że to jedyna grupa wiekowa, w której samobójstw jest więcej niż podejmowanych prób. W ocenie Witkowskie wynika to samotności i opuszczenia seniorów.
Najnowsze dane dotyczące liczby samobójstw i prób samobójczych w Polsce w 2024 r. przedstawiono na konferencji prasowej Biura ds. Zapobiegania Zachowaniem Samobójczym w ranach zadania realizowanego ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata 2021-2025. Osoby potrzebujące wsparcia mogą skorzystać siedem dni w tygodniu z całodobowego telefonu 800-70-22-22 w Centrum Wsparcia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym. Podobnie działa Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka – całodobowo, siedem dni w tygodniu, tel. 800-12-12-12. Jeśli ktoś ma informacje dotyczące zagrożenia życia lub zdrowia, może zadzwonić też pod numer alarmowy 112.(PAP)
kno/ mark/
