Rząd przyjął we wtorek projekt umożliwiający dwustronną komunikację elektroniczną między sądem a stronami procesu cywilnego. Dotychczas możliwe było tylko doręczanie tą drogą pism przez sąd. Nowe rozwiązanie miałoby być obowiązkowe dla prawników 12 miesięcy po wejściu ustawy w życie.
Propozycję nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego przygotowano w resorcie sprawiedliwości. Stanowi ona kolejny z kroków zapowiadanej przez resort informatyzacji wymiaru sprawiedliwości. W planie posiedzenia wtorkowego rządu projekt został ujęty w pakiecie propozycji deregulacyjnych.
Już w zeszłym tygodniu rząd zajmował się zbliżonym projektem - poszerzającym elektroniczny obieg pism między stronami a sądem w sprawach karnych. Zgodnie z tamtym projektem prokurator, obrońca, Prokuratoria Generalna Rzeczypospolitej Polskiej oraz pełnomocnik będący adwokatem lub radcą prawnym będą mogli wnosić do sądu niektóre pisma za pośrednictwem kont w portalu informacyjnym. Ma to być na przykład możliwe w odniesieniu do wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku, środków odwoławczych i odpowiedzi na środek odwoławczy.
Z kolei we wtorek rząd przyjął projekt zakładający m.in. zobowiązanie do wnoszenia pism procesowych do sądu za pośrednictwem portalu informacyjnego w sprawach cywilnych - adwokatów, radców prawnych, rzeczników patentowych, Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej oraz prokuratorów. Będzie to także dotyczyło określonych pism - w projekcie wymieniono m.in.: zawiadomienie o wypowiedzeniu pełnomocnictwa procesowego; zawiadomienia o zmianie miejsca zamieszkania; oświadczenie w sprawie zgody na mediację; wniosek o przeprowadzenie posiedzenia zdalnego oraz apelację, zażalenie, skargę na orzeczenie referendarza sądowego.
Przez portal nie będzie jednak można składać pism procesowych do Sądu Najwyższego, a także w postępowaniu wieczystoksięgowym i rejestrowym.
"Przyjęte rozwiązanie przyczyni się do przyspieszenia obiegu dokumentów, zmniejszenia kosztów oraz zwiększenia dostępności wymiaru sprawiedliwości" - czytamy na stronie rządu.
Przewidziany w projekcie obowiązek z wykorzystaniem sądowego portalu informacyjnego ma być poprzedzony okresem przejściowym. Rozwiązanie ma być obowiązkowe po 12 miesiącach od wejścia w życie projektowanej ustawy.
W uzasadnieniu do projektu podkreślono, że obligatoryjność wnoszenia pism przez portal informacyjny dotyczyć będzie "wyłącznie profesjonalnych pełnomocników, radców i referendarzy Prokuratorii Generalnej i prokuratorów, którzy z racji wykonywanych zawodów posiadają odpowiednie kompetencje oraz zaplecze techniczne do korzystania z rozwiązań cyfrowych".
Jednocześnie w projekcie - w celu zabezpieczenie interesów stron w przypadku awarii portalu informacyjnego - zapisano, że jeśli w ostatnim dniu terminu do złożenia pisma wystąpią ograniczenia w dostępności portalu informacyjnego leżące po stronie sądu, pismo to wnosi się najpóźniej w następnym dniu roboczym po dniu, w którym przywrócono dostępność portalu.
Rozszerzenie funkcjonalności portalu informacyjnego dla sądów i umożliwienie wnoszenia pism procesowych poprzez ten portal było jedną z zapowiedzi przedstawionych w listopadzie zeszłego roku przez ministra Adama Bodnara w ramach 10 filarów programu usprawnienia sądów.
Inną z zapowiedzi przedstawionych w ramach tych 10 filarów był też rozwój mediacji. Projekt, którym rząd zajął się we wtorek dotyczy też tych kwestii. "Mediacja stanowi skuteczne narzędzie odciążenia sądów poprzez ograniczenie liczby spraw wymagających rozstrzygnięcia w postępowaniu sądowym" - zaznaczono w uzasadnieniu.
Wśród zaproponowanych przepisów przewidziano na przykład obowiązek kierowania stron do mediacji przed pierwszą rozprawą w sprawach gospodarczych, wynikających z umów o roboty budowlane oraz ze ściśle związanych z procesem budowlanym umów służących wykonaniu robót budowlanych.
Jak argumentuje MS wybór tego rodzaju spraw "wynika z charakteru sporów budowlanych – ich skali i złożoności, konieczności korzystania w toku procesu z licznych opinii biegłych celem wykazania zasady odpowiedzialności i wysokości żądania oraz z wysokich kosztów postępowania sądowego w tego rodzaju sprawach". "Postępowanie mediacyjne pozwala uniknąć lub znacząco obniżyć te koszty, oferując stronom szybsze i mniej sformalizowane rozwiązanie sporu" - uważa resort sprawiedliwości. (PAP)
nl/ mja/ itm/
