Zgodnie z oczekiwaniami władze Europejskiego Banku Centralnego podjęły decyzję o podniesieniu stóp procentowych o 50 pb., windując koszt pieniądza do najwyższego poziomu od stycznia 2009 r. Rada Prezesów zasygnalizowała chęć kolejnych "znacznych" podwyżek oraz ogłosiła plany zacieśniania ilościowego od marca.
Od 21 grudnia stopa procentowa podstawowych operacji refinansujących wzrośnie do 2,5 proc., stopa kredytu w banku centralnym: do 2,75 proc., a stopa depozytu: do 2 proc.
To czwarta podwyżka kosztu pieniądza w EBC z rzędu. Rada Prezesów rozpoczęła cykl zacieśnienia polityki pieniężnej w lipcu, podnosząc stopy po raz pierwszy od ponad dekady, o 50 pb. We wrześniu zdecydowała się na przyspieszenie tempa podwyżek do 75 pb. Miesiąc później ogłosiła analogiczny ruch. Podobnie jak w przypadku innych banków centralnych w EBC koszt pieniądza rośnie najszybciej od dekad, a zważywszy na stosunkowo krótką historię banku - najszybciej w jego historii.
"Rada Prezesów postanowiła dziś podnieść trzy podstawowe stopy procentowe EBC o 50 punktów bazowych i oczekuje – na podstawie znacznej korekty w górę perspektyw inflacji – że będzie kontynuować ich podnoszenie" - głosi komunikat opublikowany po dzisiejszym posiedzeniu. "W szczególności Rada Prezesów uznała, że stopy procentowe będą musiały w równym tempie jeszcze znacznie wzrosnąć, do poziomów wystarczająco restrykcyjnych dla zapewnienia, żeby inflacja wkrótce powróciła do docelowego poziomu 2% w średnim okresie" - dodają władze banku.
Reklama"Utrzymanie stóp procentowych na restrykcyjnym poziomie z czasem przyczyni się, przez osłabienie popytu, do spadku inflacji i będzie chronić przed ryzykiem stałego wzrostu oczekiwań inflacyjnych" - przekonują. Rada Prezesów ponownie podkreśliła, że kolejne decyzje "nadal będą zależeć od danych i zapadać z posiedzenia na posiedzenie".
Władze EBC ogłosiły również plany zacieśnienia ilościowego (QT). "Począwszy od początku marca 2023 portfel programu skupu aktywów (APP) będzie zmniejszany w określonym i przewidywalnym tempie, w miarę jak Eurosystem nie będzie reinwestować wszystkich spłat kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych" - głosi komunikat. Od marca do czerwca portfel ma być redukowane w tempie 15 mld euro miesięcznie, "a jego późniejsze tempo będzie ustalone z upływem czasu". O szczegółach EBC zamierza informować po posiedzeniu Rady Prezesów w lutym. Do końca lutego 2023 r. EBC zamierza nadal reinwestować w całości spłaty kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych nabytych w ramach programu APP.
Nie zmieniono za to planów wobec aktywów nabytych w ramach programu PEPP - spłaty kapitału z tytułu zapadających papierów mają być reinwestowane co najmniej do końca 2024 r., a wygaszanie w przyszłości portfela PEPP będzie się odbywać w sposób kontrolowany, żeby "nie zaburzać odpowiedniego nastawienia polityki pieniężnej". "Rada Prezesów przy reinwestowaniu spłat kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych z portfela PEPP nadal będzie stosować elastyczność, tak aby przeciwdziałać związanym z pandemią zagrożeniom dla mechanizmu transmisji polityki pieniężnej" - powtórzono przekaz z poprzednich komunikatów. W praktyce oznacza to, że EBC stara się powstrzymać powiększanie się różnic pomiędzy cenami obligacji państw strefy euro.
Rada przypomina również, że ma do dyspozycji "instrument ochrony transmisji (Transmission Protection Instrument, TPI), który ma przeciwdziałać nieuzasadnionej, chaotycznej dynamice na rynku stanowiącej poważne zagrożenie dla transmisji polityki pieniężnej do wszystkich krajów strefy euro, dzięki czemu Rada Prezesów może skuteczniej wypełniać swój mandat do utrzymania stabilności cen".
"Do końca 2023 Rada Prezesów przeprowadzi także przegląd operacyjnych ram sterowania poziomem krótkoterminowych stóp procentowych, dzięki któremu uzyskamy informacje odnoszące się do zakończenia procesu normalizacji bilansu" - dodano.
Rada Prezesów przewiduje "dalsze znaczne podwyżki" stóp procentowych, ponieważ inflacja pozostaje zdecydowanie zbyt wysoka i według projekcji będzie zbyt długo przekraczać docelowy poziom. W listopadzie inflacja w eurozonie nieznacznie zwolniła do 10% wobec 10,6% w październiku. Ale grudniwoa projekcja pokazuje wyraźnie wyższą ścieżkę inflacji niż prognozy z września. Według obecnych projekcji EBC średnia stopa inflacji w 2022 r. osiągnie 8,4% (vs 8,1% w projekcji wrześniowej), a w 2023 r. spadnie do 6,3% (vs 5,5%), przy czym "oczekuje się, że w tym roku inflacja będzie się wyraźnie zmniejszać". W 2024 r. według projekcji wyniesie średnio 3,4% (2,3%), a w 2025 będzie równa 2,3%. Pozostanie zatem powyżej celu banku centralnego wynoszącego "2% w średnim okresie".
EBC przewiduje recesję w strefie euro. Prognozy wzrostu zrewidowane "znacznie w dół"
"W bieżącym i następnym kwartale może nastąpić kurczenie się gospodarki strefy euro, pod wpływem kryzysu energetycznego, dużej niepewności, osłabienia się aktywności gospodarczej na świecie i zacieśnienia warunków finansowania" - ostrzega Rada Prezesów.
"Według najnowszych projekcji ekspertów Eurosystemu ewentualna recesja będzie stosunkowo krótkotrwała i płytka. Wzrost gospodarczy w przyszłym roku będzie jednak niewielki i zrewidowano go znacznie w dół w porównaniu z poprzednimi projekcjami" - zauważają władze EBC. Według bieżących projekcji gospodarka odnotuje wzrost o 3,4% w 2022 r., 0,5% w 2023 r., 1,9% w 2024 r. i 1,8% w 2025 r.
