Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w Polsce pod koniec 2024 roku emeryturę i rentę pobierało 9,41 mln osób, z czego pracowało 872,6 tys. W dodatku tych osób może być jeszcze więcej, bo planowane są zmiany w prawie. Sprawdziliśmy, gdzie najczęściej znajdują zatrudnienie i ile zarabiają polscy emeryci.
– Gdybym miała liczyć tylko na emeryturę, to wystarczyłoby mi jedynie na opłaty i najtańsze jedzenie – mówi Bankier.pl Krystyna Ratajczak, emerytowana urzędniczka. – Na szczęście zdrowie pozwala mi jeszcze pracować, więc zatrudniłam się na pół etatu w biurze rachunkowym. Dzięki temu udaje mi się wiązać koniec z końcem. Poza tym, lubię być aktywna, więc sprawia mi to przyjemność.
Tylko robótki na drutach, działka i wnuki? Nic podobnego!
Z danych ZUS wynika, że na koniec 2024 roku liczba pracujących emerytów wyniosła 872,6 tys., co oznacza wzrost o 52 proc. w porównaniu z końcem 2015 roku, kiedy było to 575,4 tys.
Jak twierdzi Krzysztof Inglot, założyciel Personnel Service, coraz więcej emerytów decyduje się na kontynuowanie aktywności zawodowej.
– To bardzo dobra informacja, szczególnie w kontekście wyzwań demograficznych oraz rosnącej średniej długości życia – mówi Bankier.pl Krzysztof Inglot. – Praca na emeryturze to nie tylko dodatkowe źródło dochodu, ale również sposób na utrzymanie aktywności społecznej. Warto też podkreślić, że z perspektywy pracodawców doświadczenie emerytów bywa nieocenione, zwłaszcza w kontekście przekazywania wiedzy młodszym pracownikom.
Babcia nie zna się na AI?
Jednak zdaniem Krzysztofa Inglota sytuacja seniorów na rynku pracy niestety nie jest najlepsza
– W naszym Barometrze Polskiego Rynku Pracy z 2023 roku aż 14 proc. pracodawców przyznało, że preferuje zatrudnianie osób poniżej 50. roku życia – twierdzi ekspert Personnel Service.
Potwierdza to również Renata Wozba, prezes Grupy T2S, ekspertka od rynku pracy Business Centre Club.
– Mimo że pokolenie 60+ jest nadal chłonne wiedzy, podejmuje szereg szkoleń, chce być na bieżąco ze zmieniającymi się trendami na rynku, to pracodawcy wciąż chętniej zatrudniają młodsze osoby, rezygnując często z ogromnego doświadczenia osób starszych – mówi Bankier.pl Renata Wozba. – Jest to widocznie zwłaszcza w dobie automatyki, robotyzacji i AI, gdy coraz więcej procesów w firmach zastępuje sztuczna inteligencja. Biegłość technologiczna jest dzisiaj poszukiwaną na rynku pracy umiejętnością, której nie przypisuje się dojrzałym pracownikom.
Gdzie szukać pracy na emeryturze?
Okazuje się, że o pracę łatwiej emerytom w mniejszych miejscowościach, gdzie rotacyjność pracowników jest na bardzo niskim poziomie. Najczęściej wieloletni pracownicy firm mają tam szansę kontynuacji zatrudnienia. Nie najgorzej wygląda też sytuacja w sektorze przemysłowym i logistycznym.
– Wielu pracodawców, obsługujących np. magazyny logistyczne szuka pracowników fizycznych również wśród starszego pokolenia – twierdzi Renata Wozba. – Według nich, doświadczone osoby, które chcą dorobić do emerytury są bardziej lojalne w stosunku do pracodawcy, który im zaufał. Jeśli dodatkowo praca jest dla nich odpowiednia, to szanują swoje miejsce pracy i angażują się w powierzone obowiązki znacznie bardziej, niż młodsza osoba, rotująca w poszukiwaniu lepszych warunków.
Połowa pracuje w najmniejszych firmach
Z kolei Cezary Maciołek, prezes Grupy Progres uważa, że emeryci najczęściej znajdują etat w mikroprzedsiębiorstwach, które zatrudniają aż 47 proc. tej grupy zawodowej. Coraz częściej zdarza się to również w dużych firmach, powyżej 250 pracowników, w których pracuje 19 proc. osób w tym wieku.
– Najwięcej pracujących emerytów można znaleźć w branżach, w których liczy się doświadczenie i wiedza specjalistyczna – mówi Bankier.pl Cezary Maciołek. – Sektor opieki zdrowotnej i pomocy społecznej zatrudnia 11 proc. emerytów, natomiast edukacja - 10 proc. Wynika to zarówno z braków kadrowych, jak i z faktu, że seniorzy często posiadają bogate doświadczenie zawodowe, które jest trudne do zastąpienia przez młodszych pracowników. Jednak zdaniem eksperta Grupy Progres nie wszystkie sektory są otwarte na zatrudnianie pracowników na emeryturze.
– W branży informacyjnej i komunikacyjnej tylko 1 proc. pracowników to osoby powyżej 65. roku życia – twierdzi Cezary Maciołek. – Może to wynikać z konieczności ciągłego aktualizowania umiejętności technologicznych, co dla wielu starszych osób jest wyzwaniem. Podobnie w budownictwie i przemyśle ich udział wynosi zaledwie 3 proc., co można tłumaczyć wymaganiami fizycznymi i bezpieczeństwem pracy.
Emeryt po „czterdziestce”?
Jednak obecnie emerytami są nie tylko seniorzy.
– Gro osób, które udało się na emeryturę jest nadal w wieku produktywnym – twierdzi Renata Wozba. – Są branże takie jak choćby służby mundurowe, gdzie na emeryturę odchodzą osoby już po czterdziestym roku życia. Wówczas bez żadnego problemu znajdują pracę w sektorze prywatnym np. w ochronie jako eksperci od bezpieczeństwa. To specjaliści z uprawnieniami, przeszkoleniem i bogatym doświadczeniu, więc dla pracodawców są bardzo cennym nabytkiem.
Wyżej progu nie podskoczy?
Głównym celem kontynuowania pracy zawodowej w przypadku osób, które osiągnęły wiek emerytalny jest chęć dorobienia.
– Z danych rynkowych wynika, że średnie miesięczne wynagrodzenie emerytów wynosi około 8,5 tys. zł – twierdzi Cezary Maciołek, prezes Grupy Progres. – Jednak ten wynik jest zawyżony przez dobrze opłacanych specjalistów i menedżerów. W rzeczywistości płace wielu emerytów, zwłaszcza zatrudnionych w mikroprzedsiębiorstwach, są znacznie niższe. Zależą one od branży i rodzaju umowy. W zawodach wymagających wysokich kwalifikacji, jak lekarze czy nauczyciele akademiccy, zarobki mogą być bardzo atrakcyjne. Z kolei w przypadku pracy dorywczej, np. w ochronie czy administracji są często bliższe minimalnego wynagrodzenia.
Ile może dorobić emeryt?
Według prezeski Grupy T2S, zarobki aktywnych zawodowo seniorów są w dużej mierze dostosowane do kwoty, której nie mogą oni przekroczyć ze względu na pobierane świadczenie emerytalne. Od 1 marca 2025 r. wynosi ona 5 934,10 zł brutto.
– Jeśli już do tego dojdzie, to trzeba zapłacić duży podatek, co bywa nieopłacalne – tłumaczy Renata Wozba. – Stąd emeryci w porozumieniu z pracodawcami podpisują umowę o pracę lub umowę zlecenia jednak nie w pełnym wymiarze etatu, tylko jego części.
Według ekspertki w zależności od branży i miejsca zatrudnienia zarobki aktywnych zawodowo seniorów mogą wahać się 3 500 zł do 6 500 zł brutto.
– Oczywiście w niektórych firmach, emeryci zajmujący wyższe stanowiska otrzymują znacznie wyższe pensje. Dotyczy to również branży takich jak energetyczna, farmaceutyczna czy zbrojeniowa. Tu często osoby przechodzące na emeryturę nadal pozostają w miejscu pracy jako zewnętrzni eksperci – dodaje prezeska Grupy T2S.
Najkorzystniej pozostać na dawnym stanowisku
Jak twierdzi Krzysztof Inglot, zarobki osoby, która przeszła na emeryturę zależą głównie od tego, czy kontynuuje ona swoją dotychczasową karierę zawodową, czy też podejmuje pracę w zupełnie nowym sektorze.
– Najkorzystniejszym rozwiązaniem jest pozostanie na dotychczasowym stanowisku. Wówczas senior może liczyć na wynagrodzenie zbliżone do tego sprzed przejścia na emeryturę – uważa ekspert Personnel Service. – Jeśli jednak zdecyduje się na pracę w innym zawodzie, często musi się liczyć z niższym wynagrodzeniem – nierzadko na poziomie płacy minimalnej lub tylko nieznacznie ją przekraczającym.
Będzie łatwiej o pracę?
Okazuje się, że już niedługo seniorzy będą chętniej zatrudniani.
– Pracodawcy, którzy zdecydują się na przyjęcia do pracy osób w wieku emerytalnym, wkrótce mogą liczyć na dodatkowe wsparcie finansowe – tłumaczy Cezary Maciołek. – Nowa ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia, która oczekuje na podpis prezydenta, ma na celu zwiększenie ich aktywności zawodowej i dostosowanie przepisów do aktualnych realiów rynku pracy. Jednym z kluczowych elementów reformy jest system dofinansowań dla pracodawców, którzy zatrudnią osoby powyżej 50. roku życia. Firmy mogą uzyskać nawet 50 proc. minimalnego wynagrodzenia przez 12 miesięcy, jeśli zdecydują się zatrudnić bezrobotnych seniorów. W przypadku osób w wieku emerytalnym, czyli kobiet powyżej 60. roku życia i mężczyzn powyżej 65. roku życia, również przewidziano wsparcie – dofinansowanie wypłacane co drugi miesiąc przez rok. Dzięki takim zachętom przedsiębiorcy mogą znacząco obniżyć koszty zatrudnienia starszych pracowników, co może przełożyć się na wzrost ich aktywności zawodowej – dodaje ekspert.
