Jeszcze na początku roku majątek Gautama Adaniego dawał mu pozycję trzeciego najbogatszego człowieka na świecie. Jednak raport Hindenburg Research wystraszył inwestorów spółek z Adani Group, przez co ich założyciel i prezes wypadł z pierwszej 20 rankingu miliarderów Bloomberga, a straty inwestycyjne liczą także takie fundusze jak BlackRock czy Vanguard z Wall Street.
Przecena konglomeratu spółek należących do indyjskiego miliardera Gutama Adaniego wydaje się nie mieć końca. Tylko w ubiegły piątek wycena jego majątku skurczyła się o kolejne 2,34 mld dolarów, wobec czego do niedawna jeszcze najbogatszy Azjata i trzeci najbogatszy człowiek na świecie jest wyceniany na mniej niż 60 mld dolarów. W tym roku wycena jego aktywów spadła już o ponad 61,6 mld dolarów.
Skąd te spadki?
To efekt publikacji raportu inwestycyjnej firmy Hindenburg Research (HR) z Nowego Jorku, która specjalizuje się w badaniu finansowych i korporacyjnych aspektów działania firm i spółek notowanych na giełdzie. Wcześniej publikowali już opracowania o takich firmach jak producent elektrycznych ciężarówek Nikola, internetowy bukmacher DraftKings czy działający w branży opieki medycznej Clover Health.
ReklamaHindenburg Research co jakiś czas pojawia się na pierwszych stronach gazet, pokazując swoje odkrycia, przeważnie zawierające oskarżenia i zarzuty, wobec podmiotów, na których zarabia poprzez "krótką sprzedaż". Spółka liczy, że niepochlebny raport i odkryte rewelacje spowodują spadek ceny akcji, dzięki czemu będzie mogła zarobić na przecenie.
Tym razem przedmiotem dwuletniego "badania", którego efekty zostały opublikowane 24 stycznia 2023 r., jest konglomerat spółek kontrolowanych przez Guantama Adaniego, indyjskiego miliardera, którego majątek na początku tego roku przekraczał 120 mld dolarów, a we wrześniu ubiegłego roku zbliżał się nawet do 150 mld, czyniąc go w tamtym czasie drugim najbogatszym człowiekiem na świecie.
Konglomerat Adani
Adani Group ma swoją siedzibę w piątym najludniejszym mieście Indii – Ahmedabadzie. Konglomerat tworzy kilka dużych firm, które działają w branży energetycznej, transportowej, budowy infrastruktury, ale także w sektorze nieruchomości i przemysłu spożywczego. Jest największym operatorem portowym w Indiach i zarządza niektórymi z największych lotnisk w kraju.
Wśród czołowych spółek z grupy można wymienić Adani Enterprise, zajmujące się wydobyciem węgla i rud żelaza, Adani Green Energy z branży OZE, Adani Transmission zarządzającego energetycznymi sieciami przesyłowymi, dystrybuujący błękitne paliwo Adani Total Gas, operator największych hinduskich portów Adani Ports czy Adani Power – największy prywatny wytwórca energii z węgla w Indiach.
Największe spółki zyskały na wartości w ciągu poprzdnich trzech lat (do końca 2022 r.) ponad 100 mld dolarów, a ich ceny akcji rosły po kilkaset procent, sprawiając, że wskażniki giełdowe były oderwane od jakichkolwiek zdroworozsądkowych liczb. W przypadku Adani Total Gas współczynnik C/Z wynosił aż 831. Najniższy był w Adani Power i wynosił "tylko" 29. To zresztą jeden z czynników ryzyka podnoszonych przez raport Amerykanów.
Oskarżenia i odpowiedź
Według raportu Hindenburg Research w Adani Group dochodziło do licznych oszustw księgowych i podatkowych. Autorzy wskazują m.in. na niewłaściwą kontrolę finansową w grupie, w której miejsce miała „stała rotacja na stanowiskach dyrektorów finansowych”. Jako przykład wskazują Adani Enterprise, gdzie w ciągu 8 lat było 5 takich menadżerów. Także audyty finansowe spółek budzą wiele wątpliwości, jakoby miały być prowadzane przez małą firmę audytorską, a audytorami podpisującymi się pod raportami spółek z grupy mieli być świeżo upieczeni absolwenci bez doświadczenia.
To jednak te "lżejsze" oskarżenia. Te najcięższe dotyczą oszustw księgowych, ukrywania dochodów w rajach podatkowych, manipulacji cenami akcji oraz nadmiernego zadłużenie, których zabezpieczenie nie ma oparcia w kondycji finansowej spółek.
Te będące na giełdzie w Bombaju od czasu publikacji raportu Hindenburg Research notują ogromną przecenę, a ich łączna kapitalizacja skurczyła się o przeszło 100 mld dolarów od czasu publikacji raportu. Najbardziej przeceniono akcje Adani Enterprise, których kurs spadł o 60 proc., co oznacza spadek kapitalizacji o ponad 30 mld dolarów.
Chociaż Adani Group zaprzeczyło wszystkim „rewelacjom” amerykańskiej firmy, to podkopane zaufanie inwestorów będzie bardzo trudno odbudować. Mimo że Adani wydało ponad 400- stronicowe oświadczenie odnoszące się do zarzutów Hindenburg Research i 86 pytań i wątpliwości, jakie podniósł raport, akcje ciągle są pod presją podaży i na zakończonej w poniedziałek sesji papiery 6 spółek dalej traciły na wartości.
„To niezwykle niepokojące, że raport podmiotu odległego o tysiące mil dalej, pozbawionego wiarygodności i etyki, spowodował poważny i bezprecedensowy negatywny wpływ na naszych inwestorów” – wskazuje komunikat Adani Group.
Odbiły m.in. akcje Adani Ports, wobec którego Adani Group poinformowało, że dokona wcześniejszych spłat pożyczek, które były zabezpieczone akcjami pod zastaw. Takie deklaracje konglomeratu pojawiały się już wcześniej w stosunku do innych spółek, by uspokoić inwestorów zagranicznych i pokazać, że sytuacja finansowa jest stabilna i zdrowa. Zapewniał o tym sam założyciel w specjalnym nagraniu skierowanym do akcjonariuszy i inwestorów.
Należą do nich między innymi największe fundusze inwestycyjne z Wall Street. Na liście największych akcjonariuszy Adani Enterprises znajdują się m.in. fundusze Vanguard (0,75 proc. akcji), BlackRock Fund Advisors (0,57 proc.) i BlackRock Advisors (0,17 proc.) z Wielkiej Brytanii. Z kolei francuski TotalEnergis określił swoją ekspozycję na Adani Group na 3,1 miliarda dolarów, poprzez wspólne inwestycje w Indiach.
Biznes i polityka
Brytyjskich wątków jest nieco więcej. Jeden wynika z raportu Hindenburg Research i jest związany z Jo Johnsonem, bratem Borisa Johnsona, byłego premiera Wielkiej Brytanii. Wspomniany Jo Johnoson był dyrektorem w największym instytucjonalnym udziałowcu Adani Enterprises (AE), funduszu Elara Capital, zarejestrowanym na Mauritiusie. Jak podaje portal CNBC, w ubiegłym tygodniu Johnson złożył rezygnację z pełnionej funkcji. Sama Elara wyprzedaje akcje AE po tym, jak została oskarżona w raporcie HR o współudział w manipulowaniu cenami akcji.
Załamanie cen akcji Adani Group odbiło się szerokim echem nie tylko w świecie finansów, ale także zaczyna być sprawą polityczną dla hinduskiego społeczeństwa. Gautam Adani urodził się w tej samej indyjskiej prowincji co obecny premier państwa – Narendra Modi. To dopiero początek punktów stycznych wielkiego biznesu i polityki, bowiem biznesy Adaniego były ściśle związane z działaniami Modiego na rzecz rozwoju indyjskiej gospodarki. Kiedy Modi obiecał zapewnić więcej niezawodnej energii elektrycznej, Adani podwoił jej produkcję z węgla. Przykładów realizacji rządowych projektów przez firmy Adaniego jest według obserwatorów więcej – donosi Bloomberg.
Eskpozycję na spółki z Grupy Adani mają też państwowe firmy, w tym banki, a partie opozycyjne w Indach, podnoszą wątpliwości o niejasnych powiązaniach premiera i miliardera, chcą wykorzystać je do własnych celów politycznych. Zaplanowane prace indyjskiego parlamentu zostały przełożone w poniedziałek, trzeci dzień z rzędu, a wśród haseł i żądań opozycji pojawiają te dotyczące wszczęcia śledztwa.
Władze indyjskie zabrały głos w weekend, aby uspokoić napiętą atmosferę, oświadczając, że ekspozycja banków na Grupę Adani mieści się w granicach ryzyka. Póki co spadek cen akcji spółek z konglomeratu zwrócił uwagę światowych inwestorów na Indie i kondycję tamtejszej gospodarki. Zwłaszcza aspekt pozyskiwaniu kapitału przez hinduskie firmy, po mocnym spadku zaufania do jednej z najwięszych grup kapitałowych w kraju, jest teraz mocno dyskutowany.
Indyjski giełdowy indeks Sensex mimo odreagowania z ostatnich dni jest i tak o 1 proc. pod kreską od początku roku, Nifty-50 traci w tym roku już 2,4 proc., mimo że akcyjne indeksy na świecie zanotowały dobry styczeń i początek lutego i są na wyraźnych plusach.
Pytania o kondycję imperium Adaniego zaciemniają perspektywy dla Indii, które zaledwie kilka tygodni temu promowały się na Światowym Forum Ekonomicznym w Davos w Szwajcarii, zachwalając możliwości dla inwestorów zagranicznych - podsumowuje CNN Busines.
Przedstawiciele kraju opierali się na solidnych perspektywach gospodarczych. Bank Światowy przewidywał w zeszłym miesiącu, że Indie odnotują w tym roku najsilniejszy wzrost gospodarczy ze wszystkich głównych gospodarek.
„Saga Adani otworzyła wielką puszkę robaków” – powiedział Manish Chowdhury, szef badań w domu maklerskim Stoxbox. Dodał, że „historia Indii wygląda teraz słabo dla inwestorów zagranicznych" - cytuje analityka portal CNN.
Michał Kubicki
