Platforma społecznościowa TikTok promuje ekstremistyczne treści, zarabiając na darowiznach z transmisji na żywo – wynika z badań prowadzonych pod kierunkiem naukowców z Amsterdamu. Według ekspertów neonaziści wykorzystują z kolei komunikator Telegram do werbunku nawet 12-letnich dzieci.


TikTok zwiększa zasięgi transmisji na żywo prowadzonych przez skrajnie prawicowych użytkowników i czerpie z tego znaczące zyski – podał holenderski dziennik „NRC” omawiając międzynarodowe badania kierowane przez naukowców z Hogeschool van Amsterdam. Równocześnie z ustaleń rozgłośni BNR wynika, że neonazistowskie grupy wykorzystują Telegram do rekrutowania nieletnich.
Badacze monitorowali latem ponad 300 kont powiązanych z prawicowo-populistyczną Alternatywą dla Niemiec (AfD) lub środowiskami neonazistowskimi. Zauważyli, że TikTok promował ich transmisje w zakładkach „Dla Ciebie” i „Live”, co przyciągało setki tysięcy widzów. Jak wskazano, aplikacja korzysta finansowo z darowizn dokonywanych podczas takich transmisji; połowa wpłat trafia do platformy. Według samego TikToka globalne przychody z darowizn w transmisjach na żywo wynoszą 10 mln dolarów dziennie.
Badacze ostrzegają również, że wyznaczone na 29 października wybory parlamentarne w Holandii mogą stać się celem zagranicznej manipulacji podobnej do tej, jaka miała miejsce podczas wyborów w Rumunii w 2024 r.
Równolegle dziennikarze BNR opisali działalność grupy „Nationale Cultuurverdedigers” („Narodowi Obrońcy Kultury”), której członkowie zostali wcześniej skazani za działalność terrorystyczną. Z ustaleń wynika, że doświadczeni działacze skrajnej prawicy, w tym były polityk zdelegalizowanej w 1998 r. neonazistowskiej Partii Centrum’86 (CP’86) Marcel H. oraz aktywista Tom B., osobiście kontaktują się z nieletnimi użytkownikami komunikatora Telegram, zapraszając ich na spotkania i oferując szkolenia ideologiczne. Najmłodszą osobą, do której zwrócili się neonaziści, była 12-letnia dziewczynka.
Obaj mężczyźni zaprzeczają oskarżeniom, choć – jak podaje BNR – ich konta zostały powiązane z takimi działaniami. Telegram i TikTok utrzymują, że nie zezwalają na mowę nienawiści i deklarują walkę z ekstremizmem. W pierwszym półroczu 2025 r. na Telegramie usunięto ponad 116 tys. grup powiązanych z terroryzmem.
W reakcji na obawy o wpływ dezinformacji na kampanię wyborczą TikTok uruchomił od 1 października w Holandii specjalne Centrum Wyborcze. Użytkownicy mają tam dostęp do oficjalnych informacji o wyborach, do wskazówek, jak rozpoznawać fałszywe treści oraz linków do stron takich jak Rada Wyborcza (kiesraad.nl) czy Gdzie jest mój lokal wyborczy (waarismijnstemlokaal.nl).
Z Amsterdamu Patryk Kulpok (PAP)
pmk/ ap/