Powstanie rejestru aktywnych rolników, czyli takich, którzy faktycznie ponoszą koszty i czerpią zyski z pracy na roli, przewiduje opublikowany w czwartek projekt przygotowany przez resort rolnictwa. Nowe rozwiązania mają zapewnić lepsze wykorzystanie środków pomocowych na rolnictwo.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wzmocnienia pozycji rolników aktywnych zawodowo proponuje zmianę przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności. Prowadzona przez Agencję Rozwoju i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) ewidencja producentów ma zawierać informację o tym, czy dany producent jest rolnikiem aktywnym zawodowo oraz o roku, za który została wydana ostatnia decyzja w sprawie przyznania pomocy, w której została zamieszczona taka informacja.
Dzięki temu utworzony zostanie swoisty rejestr rolników aktywnych zawodowo, który następnie będzie mógł być wykorzystywany do różnych celów, np. przy udzielaniu pomocy w ramach II filaru Wspólnej Polityki Rolnej czy pomocy krajowej - wskazali autorzy projektu w jego uzasadnieniu.
W ocenie skutków regulacji (OSR) zaznaczono, że wprowadzenie nowych rozwiązań ograniczy praktykę ubiegania się o płatności przez tych właścicieli gruntów, którzy de facto nie prowadzą działalności rolniczej.
„Proponowane przepisy zakładają zmiany w weryfikacji aktywności rolniczej, co ma zapewnić lepsze ukierunkowanie wsparcia w ramach Wspólnej Polityki Rolnej na podmioty faktycznie zajmujące się rolnictwem” - podkreśli autorzy projektu.
Weryfikacja osób ubiegających się o płatności miałaby się odbywać na podstawie minimalnych kosztów ponoszonych na działalność rolniczą lub przychodów z tej działalności, przy czym rolnik miałby możliwość wyboru sposobu udowodnienia prowadzenia tej działalności.
Według proponowanej regulacji rolnicy będą mogli udowodnić prowadzenie działalności rolniczej, przedkładając jeden z wymienionych dokumentów:
- fakturę lub równoważny dowód na zakup nawozów, środków ochrony roślin, materiału siewnego i rozmnożeniowego,
- fakturę lub równoważny dowód na skorzystanie z usługi związaną z zabiegami agrotechnicznymi; potwierdzenie wykupienie ubezpieczenia rolniczego,
- fakturę lub równoważny dowód za sprzedaż płodów rolnych,
- dowód opłacenia czynszu dzierżawnego,
- pracy najemnej,
- umowę kontraktacji,
- umowę dostawy.
Jak wskazano w OSR, wysokość akceptowanych kosztów lub przychodów będzie odnosiła się do wielkości gospodarstwa w roku poprzedzającym rok złożenia wniosku o pomoc i zostanie określona w akcie wykonawczym na podstawie danych dotyczących rzeczywistych kosztów i przychodów ponoszonych przez rolników w Polsce.
„Takie rozwiązanie pozwoli na bardziej elastyczne reagowanie na zmiany, które mogą zachodzić np. na rynku środków do produkcji lub zmieniających się cen produktów rolnych” - zaznaczyło MRiRW.
Rolnik będzie mógł również udowodnić, że prowadzi działalność rolniczą poprzez udokumentowanie, że zrezygnował ze zwolnienia z płacenia podatku VAT.
Przepisy projektowanej ustawy ustalają również listę kryteriów zwalniających rolników z obowiązku dokumentowania prowadzenia działalności rolniczej, a które możliwe są do sprawdzenia z urzędu, bez konieczności angażowania wnioskodawców.
Jednym z kryteriów ma być posiadanie zwierząt zarejestrowanych w systemie identyfikacji w okresie od 1 stycznia do 30 czerwca w roku złożenia wniosku o przyznanie pomocy, przy czym średniookresowa obsada zwierząt w gospodarstwie musi wynosić co najmniej 0,3 DJP (dużej jednostki przeliczeniowej) na hektar.
Rolnik ma być również automatycznie uznany za aktywnego, jeśli spełnia odpowiednie warunki i otrzymuje z tego tytułu dopłaty do produkcji np. w formie ekoschematów.
O aktywności świadczyć też będzie korzystanie przez rolnika z dotacji na rozwój dla małych gospodarstw, premii dla młodych rolników oraz ze wsparcia na inwestycje w gospodarstwach rolnych zwiększające konkurencyjność, bądź uzyskanie pomocy de minimis z tytułu wykorzystania elitarnego, kwalifikowanego lub ekologicznego materiału siewnego.
Za aktywnego uznany zostanie również rolnik uczestniczący w przekazywaniu informacji do unijnej sieci danych dotyczących poziomu zrównoważenia gospodarstw rolnych (FSDN).
Dodatkowo autorzy projektu zaproponowali, aby lista kryteriów mogła zostać uzupełniona o inne przypadki, określone w drodze rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw rozwoju wsi. (PAP)
gkc/ mmu/
