Z ostatnich danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto mężczyzn było o 17,6 proc. wyższe od pensji kobiet. W dodatku dotyczy to niemal wszystkich grup zawodowych. Zarobki wynoszące ponad 7,5 tys. zł netto miesięcznie otrzymuje 10 proc. mężczyzn i ponad trzy razy mniej kobiet (3 proc.), natomiast na wynagrodzenie przekraczające 10 tys. zł netto może liczyć już tylko jedna na 100 pań.
Z danych GUS wynika, że w październiku 2022 roku luka płacowa między kobietami a mężczyznami wynosiła 7,9 proc. Oznacza to, że o tyle procent przeciętne godzinowe wynagrodzenie kobiet było niższe od przeciętnego godzinowego wynagrodzenia mężczyzn. W dodatku prawie we wszystkich wielkich grupach zawodów wynagrodzenia godzinowe mężczyzn były wyższe od wynagrodzeń kobiet.
Kobiety nie tylko zarabiają mniej niż mężczyźni, ale też rzadziej upominają się o podwyżkę. Z „Barometru Polskiego Rynku Pracy” Personnel Service wynika, że w tym roku 26 proc. pań poprosi swojego aktualnego pracodawcę o podwyżkę. Taki plan w tym samym czasie ma już co trzeci mężczyzna.
Panie zarabiają średnio o 800 zł mniej
Jak wynika z danych Personnel Service zarobki wynoszące ponad 7,5 tys. zł netto miesięcznie otrzymuje 10 proc. mężczyzn i ponad trzy razy mniej kobiet (3 proc.). Kiedy odwrócimy skalę i spojrzymy na pensje, które nie przekraczają 4 tys. zł netto miesięcznie, może na nie liczyć co druga kobieta i tylko co trzeci mężczyzna.
Z kolei zarobki poniżej 4 tys. zł netto miesięcznie otrzymuje więcej niż co druga kobieta w Polsce (52 proc.). W przypadku mężczyzn ten odsetek jest dużo mniejszy i wynosi 36 proc. Okazuje się też, że granica 4 tys. zł netto miesięcznie jest symboliczna – do tego momentu więcej kobiet otrzymuje odpowiednie widełki. Gdy stawki rosną, statystyka się odwraca i to mężczyźni częściej mogą liczyć na dane wynagrodzenie. Zarobki od 4 do 5 tys. zł netto miesięcznie otrzymuje 14 proc. kobiet, ale już co piąty mężczyzna. Pensję od 5 do 6 tys. zł netto miesięcznie otrzymuje 7 proc. kobiet i co dziesiąty mężczyzna. Od 6 do 7,5 tys. zł miesięcznie zarabia zaledwie 2 proc. kobiet. Mężczyzn w tych widełkach jest cztery razy więcej (8 proc.).
Lukę płacową widać również w statystykach VeloBanku, z których wynika, że Polki otrzymują średnio o blisko 800 zł niższe wynagrodzenia niż Polacy. Największe dysproporcje, bo wynoszące ok. 1200 zł, pojawiają się wśród najstarszych badanych grup – 56-65 i powyżej 66 lat. Mniejsze różnice, bo średnio nieco ponad 600 zł, występują wśród młodszych grup.
Tylko 15,5 proc. kobiet w zarządach i radach nadzorczych spółek giełdowych
Z kolei analizując rozkład wynagrodzeń przekraczających 7,5 tys. zł netto miesięcznie również widać przewagę mężczyzn. Łącznie co dziesiąty w porównaniu do zaledwie 3 proc. kobiet otrzymuje taką pensję. W najwyższym pułapie zarobków powyżej 10 tys. zł miesięcznie mamy 5 proc. mężczyzn i tylko 1 proc. kobiet.
Jak wynika z raportu „Kobiety w spółkach giełdowych. Indeks Fundacji Liderek Biznesu” pod koniec 2022 roku kobiety stanowiły zaledwie 15,5 proc. członków zarządów i rad nadzorczych spółek giełdowych w Polsce. Aż 74,2 proc. przedsiębiorstw spoza największych indeksów GPW w ogóle nie ma kobiet w zarządzie, a 46,9 proc. w radzie nadzorczej.
Panie, aby zapewnić sobie zarówno wyższe zarobki, jak i niezależność, często decydują się na freelancing. Według danych platformy dla freelancerów i zleceniodawców Useme, są branże, w których niezależne specjalistki zarabiają więcej od mężczyzn.
– To hosting i reklama, webdeveloping, czyli tworzenie i modernizacja stron i sklepów online, a także programowanie i IT – mówi Bankier.pl Żaneta Siwik, Product Marketing Lead w Useme. – Choć tylko około 7 proc. freelancerek zajmuje się programowaniem, to wśród webdeveloperów co piąta osoba to kobieta.
Luka płacowa powyżej średniej
Według Marty Szymańskiej, eksperta rynku pracy, specialisations lead w Manpower, szacunki luki płacowej różnią się w zależności od źródła i rodzaju danych, a także od metodologii szacunku. Jednak według Eurostatu w 2021 r. średnia luka płacowa wynosiła 4,5 proc. Jeśli jednak do porównania wykorzystamy badanie skorygowanej luki płacowej w UE-27 zrealizowane przez Eurostat, to jej poziom jest ponad dwukrotnie wyższy (12,2 proc). Oznacza to, że Polska znajduje się w grupie krajów o luce płacowej powyżej średniej dla UE-27 (miejsce 13 na 27 krajów).
– Istnieje pewne zróżnicowanie płacowe między różnymi zawodami, ale trudno jest ogólnikowo stwierdzić, że kobiety zarabiają więcej w jakichkolwiek konkretnych zawodach – mówi Bankier.pl Marta Szymańska. – Różnice w wynagrodzeniu mogą wynikać z różnych czynników, takich jak stopień zaawansowania kariery, rodzaj pracy, poziom wykształcenia czy doświadczenie zawodowe. Istnieją jednak pewne badania sugerujące, że w niektórych sektorach, takich jak np. technologia czy finanse, kobiety mogą zarabiać zbliżone lub nawet nieco więcej niż ich koledzy, choć wciąż stanowią one mniejszość w tych branżach. Niestety, żaden zawód nie jest gwarancją najwyższych zarobków dla kobiet. Jednakże warto zauważyć, że firmy coraz częściej promują aktywność zawodową kobiet i ich rozwój zawodowy na stanowiska kierownicze. To daje pewną nadzieję na możliwość wyrównania luki płacowej. Wciąż jednak dynamika tych zmian jest zbyt wolna, abyśmy mogli zobaczyć ich efekty w najbliższej przyszłości.
Mniejsze wpływy, większa rozwaga
Polki na co dzień dysponują mniejszymi kwotami i dlatego wielkość ich depozytów jest niższa średnio o 16 proc. - wynika z danych VeloBanku. Mimo to chętniej budują swoją stabilność finansową. Gromadzą środki finansowe na rachunkach bankowych, częściej utrzymują saldo powyżej 1 tys. zł na koncie oszczędnościowym (39 proc. kobiet i 35 proc. mężczyzn) oraz na lokacie (18 proc. kobiet i 16 proc. mężczyzn). Mniej chętnie też sięgają po produkty kredytowe, takie jak pożyczki, karty kredytowe czy limity na kontach. Mężczyźni częściej posiłkują się kredytami gotówkowymi (8,9 proc. wobec 7,2 proc.), posiadają karty kredytowe (5,3 proc. vs. 4,3 proc.) i limity w ROR (9,3 proc. oraz 8,1 proc.).
