Sejm w piątek uchwalił nowelę ustawy o wymianie informacji z organami ścigania państw członkowskich Unii Europejskiej, państw trzecich, agencjami Unii Europejskiej oraz organizacjami międzynarodowymi. Ustawa dostosowuje polskie prawo do unijnych przepisów.
Za uchwaleniem ustawy głosowało 231 posłów, przeciw był jeden poseł, a 191 wstrzymało się od głosu. Ustawa trafi teraz do Senatu.
Podczas drugiego czytania przedstawiciele większości klubów i kół zgodziła się, że procedowane przepisy należy uchwalić. Poseł Konfederacji Witold Tumanowicz przekazał, że jego ugrupowanie podczas głosowania wstrzyma się od głosu.
Wiceminister spraw wewnętrznych i administracji Czesław Mroczek podkreślił, że przyjęcie tej ustawy służy bezpieczeństwu Polski. Przypomniał, że wymiana informacji działa w Polsce na podstawie ustawy z 2011 r.
– Ten projekt ustawy (...) nie jest wynikiem jedynie zmiany przepisów unijnych. On jest pilną potrzebą naszego państwa. Wszystkie państwa członkowskie doszły do zgodnego przekonania, że skuteczna walka z przestępczością transgraniczną, w szczególności zorganizowaną, z przestępczością terrorystyczną, nie jest możliwa tak naprawdę bez skutecznej, szybkiej wymiany informacji – zaznaczył.
Przypomniał ostatnie akty sabotażu dokonywane w Polsce.
– Przy współpracy kilku państw Unii Europejskiej udało się doprowadzić do wykrycia i zatrzymania sprawców – podkreślił.
Nowela ustawy o wymianie informacji z organami ścigania państw członkowskich Unii Europejskiej, państw trzecich, agencjami Unii Europejskiej oraz organizacjami międzynarodowymi ma na celu wdrożenie do polskiego porządku prawnego przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z 10 maja 2023 r. w sprawie wymiany informacji między organami ścigania państw członkowskich.
Unijna dyrektywa ustanawia zasady wymiany informacji między właściwymi organami ścigania w celu zapobiegania przestępstwom, ich wykrywania lub prowadzenia postępowań przygotowawczych w ich sprawie.
Nowe przepisy przewidują, że poza punktem kontaktowym (komórka organizacyjna Komendy Głównej Policji) również upoważniony podmiot uprawniony (np. Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Straż Graniczna czy Krajowa Administracja Skarbowa) będzie mógł składać wnioski o udzielenie informacji do punktu kontaktowego innego państwa członkowskiego UE lub bezpośrednio do wyznaczonego organu ścigania państwa członkowskiego UE.
Poza przedstawicielami uprawnionych podmiotów w skład punktu kontaktowego wchodzić będą też przedstawiciel Jednostki Krajowej Europolu, Biura SIRENE i krajowego biura Interpolu.
Ponadto wprowadzony zostaje obowiązek odbywania szkoleń przez osoby wykonujące obowiązki w punkcie kontaktowym, w tym w zakresie korzystania z narzędzi przetwarzania danych, w szczególności aplikacji SIENA i systemu zarządzania sprawami, znajomości i stosowania prawa UE i prawa krajowego istotnego dla działania punktu, w tym z zakresu ochrony danych osobowych i znajomości języka angielskiego na poziomie niezbędnym do wykonywania zadań.
Regulacja określa elementy, jakie musi zawierać wniosek o informacje. Proponowane zmiany dotyczą również wskazania, że w przypadku, gdy na przekazanie informacji organowi ścigania państwa członkowskiego UE jest wymagana zgoda organu prowadzącego postępowanie karne, zasadność wydania zgody na przekazanie informacji rozpatrywana jest zgodnie z prawem krajowym, a organ właściwy do wydania zgody jest dostępny dla podmiotu uprawnionego całodobowo, siedem dni w tygodniu.
Określone zostają także szczegółowe przesłanki odmowy udzielania informacji.
Nowelizacja zakłada również wprowadzenie obowiązku określenia przez państwo członkowskie języka wymiany informacji, przy czym wykaz ten musi obejmować język angielski. Zmiany dotyczą też określenia docelowo jednego kanału wymiany informacji – aplikacji sieci bezpiecznej wymiany informacji (SIENA) Europolu, przy czym projekt określa wyjątki w tym zakresie, zgodne z rozwiązaniami przewidzianymi w dyrektywie.
Wprowadzony zostaje także obowiązek stosowania przez punkt kontaktowy jednolitego elektronicznego systemu zarządzania sprawami jako repozytorium, które umożliwia wykonywanie zadań wynikających z dyrektywy.
Nowe przepisy mają wejść w życie zasadniczo po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. (PAP)
ak/ joz/
