Moment, w którym program zostaje ukończony i zyskuje postać umożliwiającą korzystanie z niego, jest zarazem momentem powstania praw autorskich do tego programu. Przeważnie przysługują one programiście, który program przygotował. Co jednak w sytuacji, gdy program stworzono w ramach przedsiębiorstwa informatycznego? Kiedy przedsiębiorca, który prowadzi firmę informatyczną, będzie miał prawa autorskie do programu komputerowego?
Podział praw autorskich
Prawa autorskie dzielą się na autorskie prawa osobiste i autorskie prawa majątkowe. Pierwsza kategoria praw ściśle związane jest z osobą programisty, który dany program komputerowy napisał. Obejmują one np. prawo do oznaczania przez programistę programu swoim imieniem i nazwiskiem. Prawa te nie mogą być przeniesione na inną osobę, a zatem na zawsze pozostają przy twórcy. Drugą kategorią są prawa majątkowe, obejmujące prawo do korzystania z programu, rozporządzania nim (zbywania) oraz do wynagrodzenia za korzystanie z niego. W przeciwieństwie do praw osobistych, autorskie prawa majątkowe mogą podlegać przeniesieniu na osoby trzecie.
Prawa majątkowe dla pracodawcy
![]() | Potrzebujesz więcej firmowych informacji? Chcesz rozwiązać swoje wątpliwości? Wejdź na zakładkę Firma |
Umowa o pracę zabezpieczy prawa majątkowe firmy informatycznej
Przedsiębiorca prowadzący firmę informatyczną, chcąc zabezpieczyć swoje interesy w możliwie najszerszym zakresie, powinien podpisać umowy o pracę z osobami tworzącymi oprogramowanie. Jednocześnie, przygotowywanie programów komputerowych powinno być objęte zakresem obowiązków pracowniczych danego programisty. Nie ma przeszkód by w umowie o pracę, w celu uniknięcia wątpliwości, strony wyraźnie wskazały, iż to pracodawca będzie podmiotem autorskich praw majątkowych do stworzonych programów.
Większe ryzyko dla przedsiębiorcy informatycznego rodzi umowa cywilnoprawna. Tworzenie programów komputerowych przez programistę współpracującego z danym przedsiębiorcą na podstawie takiej umowy, przy braku odpowiednich postanowień umownych, spowoduje, iż autorskie prawa majątkowe pozostaną przy programiście. Zawierając umowę cywilnoprawną, której przedmiotem jest tworzenie programów przez programistę na rzecz przedsiębiorcy informatycznego, należy więc zadbać o to, aby umowa ta regulowała przeniesienie na przedsiębiorcę autorskich praw majątkowych do programów po ich stworzeniu.
Niezależnie jednak od formy umowy, jaka zostanie zawarta przez strony, przedsiębiorca prowadzący firmę komputerową nie nabędzie autorskich praw osobistych do programu. Jak bowiem wskazano wyżej, prawa te nie są zbywalne i programista zawsze będzie mógł z nich skorzystać. Mimo niezbywalnego charakteru tych praw, strony umowy mogą jednakże uzgodnić, że programista nie będzie z nich korzystał przez okres wskazany w umowie.
Prowadzenie przedsiębiorstwa informatycznego, w ramach którego tworzone jest oprogramowanie, wymaga więc szczegółowego uregulowania kwestii prawnoautorskich. Przedsiębiorca ma pełną swobodę w doborze rodzaju umowy, jaką zamierza zawrzeć z danym programistą. Mimo regulacji zawartych w prawie autorskim, zawierając umowę należy jednak pamiętać, aby określała ona precyzyjnie komu będą przysługiwać autorskie prawa majątkowe do programu komputerowego, który na podstawie tej umowy zostanie wykonany.
Marcin Berlak
Radca prawny w Kancelarii PrawniczejWłodzimierz Głowacki i Wspólnicy sp.k. z siedzibą w Poznaniu
Źródło:Informacja prasowa