Polska jako jedyne państwo regionu bezpośrednio sąsiadujące z Rosją nie podniosło głównych podatków, by finansować wydatki zbrojeniowe, a jest do tego przestrzeń - oceniają ekonomiści PKO BP. Po pandemii wzrósł udział usług w konsumpcji, a one są objęte niższymi stawkami VAT.
"Polska jako jedyne państwo regionu bezpośrednio sąsiadujące z Rosją nie podniosło głównych podatków, by finansować wydatki zbrojeniowe, a wg nas jest do tego przestrzeń. Po pandemii wzrósł udział usług w konsumpcji, a one są objęte niższymi stawkami VAT" - napisano w raporcie PKO BP.
"Szacujemy, że obniżyło to efektywną stawkę VAT o ok. 1 pkt. proc. względem okresu przedpandemicznego. Podwyżka nominalnej stawki oznaczałaby więc jedynie powrót do wcześniejszego poziomu i zwiększałaby dochody państwa bez istotnego osłabienia koniunktury" - dodano.
Autorzy raportu zaznaczają, że choć resort finansów przygotowuje zmiany wzmacniające stronę dochodową, to wydają się one "kroplą w morzu potrzeb".
"Wzrost akcyzy i innych opłat w 2026 ma dodać do budżetu państwa 3 mld PLN. Ministerstwo planuje podnieść CIT dla banków do 30 proc., co ma zwiększyć dochody o 6,5 mld PLN. Do tego dochodzą mrożenie progów PIT oraz działania redukujące szarą strefę. Jeśli te zmiany wejdą w życie (Prezydent deklarował, że nie zgodzi się na podwyżki podatków), zwiększą dochody w 2026 o ok. 0,6 proc. proc. PKB. To jednak kropla w morzu potrzeb" - napisano w raporcie.
W najnowszym raporcie PKO BP prognozuje, że deficyt sektora finansów publicznych w 2025 r. wyniesie 6,9 proc. PKB, a w 2026 r. obniży się do 6,5 proc. PKB.
"Głębszy deficyt sprawia, że coraz bardziej prawdopodobne jest, że relacja długu do PKB w tym roku przekroczy próg 60 proc., a w 2026 zbliży się do 70 proc. Poza deficytem dług w 2026 będzie podnoszony przez ujęcie w nim części pożyczkowej z KPO (130 mld PLN)" - napisano w raporcie PKO BP.
"Wyższe wydatki i słabsze dochody w tym roku pogłębiają naszą prognozę deficytu. Zakładamy jednak, że w 2026 MF zgodnie z projektem ustawy budżetowej podejmie wysiłek fiskalny i obniży deficyt o 0,4 proc. PKB. Limit deficytu budżetowego na 2026 ustalono na 271,7 mld PLN (6,5 proc. PKB)" - dodano.
Ekonomiści PKO BP wskazują, że ekspansywne plany inwestycyjne państwa powodują, że wydatki poza sektorem centralnym będą redukowane w mniejszej skali.
"Główną inwestycją jest obrona narodowa, na którą rząd planuje wydać ok. 200 mld PLN" - wskazują ekonomiści PKO BP.
"Zaplanowano również inwestycje w infrastrukturę transportową (w tym CPK), energetykę jądrową oraz inne projekty modernizacyjne. Znaczący przyrost wydatków dotyczy świadczeń społecznych i ochrony zdrowia (ok. 25 mld PLN), co wspiera konsumpcję" - dodają.
Główne źródła niepewności dla prognoz fiskalnych, według ekonomistów PKO BP, to skala wydatków militarnych, konflikty polityczne, zmiany stóp proc. i kursów walutowych, a także zmiany podatkowe. (PAP Biznes)
pat/ gor/
