Przez ostatnią dekadę liczba nauczycieli w naszym kraju zwiększyła się o blisko 25 tys. osób, ale nie w każdym województwie. W których? Ile zarabiają dydaktycy? W których szkołach pracuje ich najwięcej? Przedstawiamy 7 ciekawych wykresów o tej grupie zawodowej w Polsce.
Komisja Edukacji Narodowej powstała 249 lat temu. Co roku 14 października obchodzony jest Dzień Edukacji Narodowej upamiętniający to wydarzenie. W Polsce zatrudnionych jest blisko 519 tys. belfrów, z czego większość z nich (70,6 proc.) pracuje w miastach.
1. Ponad połowa belfrów to nauczyciele dyplomowani
Blisko 519 tys. nauczycieli (w przeliczeniu na pełne etaty) pracuje w polskich placówkach oświatowych, wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego za rok szkolny 2020/2021. Ponad połowa pracowników – 52,6 proc. – zatrudniona była na stanowisku nauczyciela dyplomowanego. Nieco inaczej wyglądał podział pomiędzy osobami pracującymi w miastach i na wsi. W tej pierwszej grupie odsetek nauczycieli dyplomowanych wynosił 57,5 proc., a w drugiej 56,1 proc.
Zdecydowana większość nauczycieli w Polsce pracuje w miastach. Z danych GUS za rok szkolny 2020/2021 wynika, że 70,6 proc. wszystkich belfrów zatrudnionych było w miejskich placówkach oświatowych.
2. Najwięcej nauczycieli zatrudnionych jest w podstawówkach
Ponad połowa wszystkich nauczycieli w Polsce pracuje w szkołach podstawowych – 52,63 proc. Dydaktycy mniej więcej w równym odsetku uczą w technikach (9,98 proc.) oraz liceach (9,74 proc.). Zdecydowanie mniej z nich pracuje w szkołach branżowych I i II stopnia – łącznie 2,63 proc.
3. W ciągu dekady liczba nauczycieli wzrosła o 5 proc.
W ciągu ostatniej dekady liczba nauczycieli wzrosła o blisko 24,9 tys. - wynika z danych GUS. Jednak nie we wszystkich województwach w Polsce odnotowano wzrost w poprzednich 10 latach. Na opolszczyźnie liczba belfrów zmniejszyła się o ponad 5,05 proc. - z 12 877 do 12 259 osób. Natomiast w województwie świętokrzyskim był nieco niższy spadek o 4,69 proc. z 16 692 do 15 944 nauczycieli.
Z drugiej strony z danych GUS wynika, iż w ciągu ostatniej dekady największy wzrost liczby nauczycieli odnotowano na Mazowszu (+15,51 proc.), Pomorzu (+10,44 proc.), w Małopolsce (+8,28 proc.) oraz w Wielkopolsce (+6,72 proc.).
4. Ile zarabia nauczyciel?
Zarobki belfrów uzależnione są od rodzaju zajmowanego stanowiska. Przeciętne wynagrodzenie nauczyciela początkującego wynosi 4 432,15 zł brutto miesięcznie (po podwyżce od września br.). To nowy rodzaj posady wprowadzony w tym roku w miejsce stażystów i nauczycieli kontraktowych wynikający z Karty nauczyciela.
5. Wynagrodzenie belfra poniżej średniej
Przeciętne wynagrodzenie nauczycieli w szkołach publicznych utrzymywało się na poziomie około 87-90 proc. względem grupy drugiej w sektorze publicznym, natomiast nauczyciele szkół prywatnych mogli oczekiwać około 54-63 proc. wynagrodzenia pracowników drugiej dużej grupy w sektorze prywatnym, wynika za raportu "Wynagrodzenia Polskich Nauczycieli. Porównanie z krajami UE i zarobkami pracowników o podobnych kwalifikacjach w Polsce".
Nauczyciele pracujący w sektorze prywatnym otrzymują niższe dochody w porównaniu do tych zatrudnionych w sektorze publicznym. Jak wskazują autorzy raportu, "może to być efekt nieobowiązywania tzw. Karty nauczyciela w szkołach prywatnych, jak i zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu. W wielu przypadkach ze względu na liczbę oddziałów w szkołach prywatnych, która jest zasadniczo mniejsza niż w szkołach publicznych, nauczyciele mogą być zatrudniani jedynie na część etatu".
6. Polscy nauczyciele na końcu europejskiego rankingu
Według standardu siły nabywczej wynagrodzenie nauczyciela szkoły podstawowej wzrasta w wartościach absolutnych o 4 533 jednostki. To wartość poniżej średniego poziomu wzrostu w krajach Unii Europejskiej oraz Norwegii, wynika z raportu "Wynagrodzenia Polskich Nauczycieli. Porównanie z krajami UE i zarobkami pracowników o podobnych kwalifikacjach w Polsce".
7. Mniej niż 10 uczniów na jednego nauczyciela
W Polsce na jednego nauczyciela szkoły podstawowej przypadało średnio 9,6 uczniów. Średnia w krajach Unii Europejskiej wynosi 13,5 ucznia – wynika z danych Eurostatu za 2019 r. Najwięcej uczniów na belfra przypadało w Rumunii (19,4), Francji (18,8) oraz Czechach (18,7).
DF
