Ministerstwo Finansów przygotowało pakiet zmian w stawkach podatku od towarów i usług (VAT). Wśród nowości znajdziemy obniżenie stawki VAT na dostawy kubeczków menstruacyjnych oraz wprowadzenie wyższej stawki od sprzedaży wyborów z konopi siewnej.
Zmiany mają wejść w życie do 1 stycznia 2025 roku. Nowe zaproponowane przez resort przepisy w obszarze systemu stawek obniżonych VAT obejmują następujące zmiany:
- objęcie 0 proc. stawką VAT statków ratowniczych i łodzi ratunkowych, które są wykorzystywane na morzu, a nie są statkami i łodziami pełnomorskimi,
- utrzymanie stosowania stawki VAT 8 proc. dla wyrobów medycznych dopuszczonych do obrotu na podstawie poprzednio obowiązującej ustawy o wyrobach medycznych,
- likwidację stawki obniżonej VAT dla tzw. żywych koniowatych (konie, osły, muły i osłomuły),
- objęcie podstawową stawką podatku VAT dostawy wyrobów z konopi siewnej – do palenia lub do wdychania bez spalania,
- obniżenie stawki VAT na dostawy kubeczków menstruacyjnych z 23 proc. do 5 proc.
- doprecyzowanie brzmienia definicji "nawozy i środki ochrony roślin".
0 proc. stawka VAT dla statków ratowniczych i łodzi ratunkowych
Jedną ze zmian jest ujednolicenie sposobu opodatkowania statków ratowniczych oraz łodzi ratunkowych. Obecnie przepisy ustawy o VAT przewidują stosowanie stawki 0 proc. wyłącznie dla pełnomorskich statków ratowniczych i pełnomorskich łodzi ratunkowych. Jak podaje resort finansów, proponowana zmiana ma umożliwić objęcie zerową stawką również statków ratowniczych i łodzi ratunkowych, które są wykorzystywane na morzu, a nie są statkami i łodziami pełnomorskimi.
Stawka 8 proc. dla wyrobów medycznych bezterminowo
Projekt zmian zakłada utrzymanie stawki VAT w wysokości 8 proc. bezterminowo dla wyrobów medycznych dopuszczonych do obrotu na podstawie przepisów ustawy obowiązującej przed ustawą o wyrobach medycznych. Obecne przepisy VAT dopuszczają stosowanie stawki obniżonej VAT jedynie do 27 maja 2025 r.
Ministerstwo Finansów podkreśla, że wyroby medyczne dopuszczone do obrotu na podstawie poprzednich przepisów o wyrobach medycznych mogą jeszcze być użytkowane i mogą być przedmiotem obrotu, nie ma zatem uzasadnienia, aby były opodatkowane stawką wyższą VAT niż analogiczne produkty dopuszczone do obrotu na podstawie nowej ustawy o wyrobach medycznych (o ile spełnią określone szczegółowo w przepisach wymagania).
Koniec obniżonej stawki VAT dla koni, osłów i mułów
Kolejna zmiana w zakresie podatku od towarów i usług dotyczy likwidacji obniżonej stawki VAT dla tzw. żywych koniowatych, do grupy tej zaliczają się konie, osły, muły i osłomuły.
"Zmiana ma na celu dostosowanie krajowych przepisów o VAT do dyrektywy Rady (UE) 2022/542 z dnia 5 kwietnia 2022 r. w sprawie zmiany dyrektyw 2006/112/WE i (UE) 2020/285 w zakresie stawek podatku od wartości dodanej, która m.in. ustanowiła limity kategorii towarów/usług, do których mogą być stosowane stawki obniżone, w tym maksymalnie 24 kategorie z wymienionych w załączniku III do dyrektywy VAT dla stawek nie niższych niż 5 proc. W celu dostosowania do ww. limitu 24 kategorii proponuje się (...) podwyższenie stawki VAT (z 8 proc. do 23 proc.) dla zwierząt żywych - koni, osłów, mułów i osłomułów (tzw. żywych koniowatych) - wymienionych w poz. 11a załącznika III do dyrektywy VAT" - czytamy w uzasadnieniu projektu.
Wyższa stawka od sprzedaży wyrobów z konopi siewnej
Następna zmiana w przepisach dotyczy objęcia podstawową stawką podatku VAT dostawy wyrobów z konopi siewnej (Cannabis sativa) - do palenia lub do wdychania bez spalania. W praktyce objęcie podstawową stawką podatku VAT dostawy wyrobów z konopi siewnej oznacza podwyżkę stawki z 8 proc. do 23 proc. Ministerstwo Finansów uzasadnia, że obecnie konopie siewne (w tym susz) są opodatkowane stawką VAT w wysokości 8 proc., przy czym brakuje uzasadnienia do stosowania w odniesieniu do tego typu towarów preferencji w VAT, zasadnym jest podwyższenie stawki tego podatku dla dostawy takich towarów do 23 proc.
Należy podkreślić, że w Polsce legalne są wyłącznie produkty konopne, w których stężenie THC jest niższe niż 0,3 proc. Posiadanie konopi o wyższym stężeniu może grozić karą nawet 10 lat pozbawienia wolności.
Obniżenie stawki VAT na dostawy kubeczków menstruacyjnych
Projekt ustawy przygotowany przez Ministerstwo Finansów dotyczący zmiany ustawy o podatku od towarów i usług, ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw przewiduje ujednolicenie stawki VAT na produkty higieniczne dla kobiet. W związku z tym resort planuje obniżenie stawki VAT z 23 proc. do 5 proc. dla kubeczków menstruacyjnych. W rezultacie będą one opodatkowane tą samą stawką co pozostałe produkty tego rodzaju, takie jak podpaski higieniczne i tampony.
Resort chce rozwiać wątpliwości
W opracowanym przez resort finansów dokumencie znalazło się także doprecyzowanie brzmienia pojęć takich jak "nawóz", "środek ochrony roślin" i "pasza". Obecnie pojawiają się wątpliwości co do zakresu rozumienia pojęć nawozu, środka ochrony roślin oraz paszy w związku z brakiem odwołania wprost w przepisie ustawy o VAT do definicji tych produktów, co ma swoje konsekwencje również w orzecznictwie krajowym. Ministerstwo podkreśla, że projektowana zmiana wyeliminuje niejednoznaczne rozumienie i interpretowanie przepisów prawa oraz niepewność podatników, ale również zakłócenia konkurencji na rynku.
"Zmiana ma na celu doprecyzowanie brzmienia poz. 10 złącznika nr 3 do ustawy o VAT „Nawozy i środki ochrony roślin – zwykle przeznaczone do wykorzystania w produkcji rolnej, oraz pasze i karmy dla zwierząt gospodarskich i domowych” poprzez odwołanie do definicji tych produktów określonych w przepisach branżowych" - podają autorzy projektu zmiany przepisów.
