Sejmowa komisja edukacji i nauki rekomenduje Sejmowi przyjęcie projektu noweli ustawy Karta nauczyciela w sprawie godzin ponadwymiarowych z przyjętymi we wtorek poprawkami. Propozycje zakładają wypłatę wynagrodzeń za niezrealizowane godziny ponadwymiarowe od 1 września do 31 grudnia 2025 r.
Na wtorkowej sejmowej komisji edukacji i nauki odbyło się pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela. Zakłada on, by wynagrodzenie za niezrealizowane godziny ponadwymiarowe przysługiwało w każdym przypadku, gdy niewykonanie przez nauczyciela przydzielonych mu godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych nastąpiło z przyczyn niezależnych od nauczyciela, który był gotów je wykonać.
Kiedy nauczyciele dostaną pieniądze?
Nowelizacja ma wejść w życie 1 stycznia 2026 r. W projekcie zapisano, że nowe przepisy będą miały zastosowanie do ustalania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe przypadające do realizacji począwszy od dnia wejścia w życie ustawy - oznacza to, że nauczyciele nie dostaną wyrównania za okres od 1 września do 31 grudnia 2025 r.
Stąd poprawka złożona we wtorek przez posła Adama Krzemińskiego (KO), która nadaje projektowanemu przepisowi moc wsteczną. „Przepis ten będzie miał zastosowanie do ustalania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe przypadające do realizacji począwszy od dnia 1 września 2025 r. Wynagrodzenie za niezrealizowane godziny ponadwymiarowe w okresie od 1 września 2025 r. do 31 grudnia 2025 r. (...) będzie wypłacane do 6 lutego 2026 r.” - głosi uzasadnienie poprawki.
Przewodnicząca Krystyna Szumilas poinformowała, że komisja rekomenduje Sejmowi przyjęcie całości projektu z przyjętymi we wtorek poprawkami. Na posła sprawozdawcę wyznaczono Elżbietę Gapińską (KO).
Co z oddawaniem krwi i szkoleniami?
Komisja odrzuciła natomiast wszystkie poprawki posła niezrzeszonego Marcina Józefaciuka, które biuro legislacyjne oceniło jako wadliwe. Przewidywały one m.in. uzupełnienie katalogu przypadków, w których nauczyciel zachowuje prawo do wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe o sytuację przewidzianą w przepisach, m.in. oddanie krwi, udział w egzaminie na kolejny stopień awansu zawodowego, czy udział w szkoleniach i kursach.
Choć po burzliwej dyskusji Józefaciuk podczas dziesięciominutowej przerwy przygotował poprawioną wersję propozycji, to ostatecznie posłowie głosowali nad ich pierwszą wersją. Przewodnicząca komisji Krystyna Szumilas zwróciła uwagę, że może on w drugim czytaniu złożyć poprawioną wersję.
Z kolei MEN podkreśliło, że kwestie poruszone w poprawkach są już legislacyjnie uregulowane, ale w inny sposób.
Dlaczego przepisy trzeba było naprawić?
Godziny ponadwymiarowe to godziny zajęć lub lekcji przydzielone nauczycielowi ponad obowiązkowe pensum. Zrobiło się o nich głośno w ostatnim czasie w związku z nowelizacją Karty nauczyciela, która weszła w życie z początkiem roku szkolnego 2025/2026. Chodzi o tzw. dużą nowelizację Karty. Uszczegółowiono w niej przepisy, m.in. dotyczące warunków obliczania wynagrodzenia nauczycieli za godziny ponadwymiarowe i godziny zastępstw doraźnych. Określono m.in. przypadki, w których nauczyciel zachowuje albo traci prawo do wynagrodzenia za przydzielone, ale niezrealizowane godziny ponadwymiarowe.
Po wejściu w życie tej nowelizacji związki zawodowe podnosiły, że nauczyciel, który jest w szkole i jest gotowy do pracy zgodnie z przydzielonymi mu godzinami ponadwymiarowymi, nie otrzymuje wynagrodzenia za nie, gdy nie ma w szkole klasy, bo np. jest ona na wycieczce. Związek Nauczycielstwa Polskiego podał, że ma sygnały z poszczególnych szkół, że nauczyciele lub też całe grona pedagogiczne w ramach solidarności zawodowej wstrzymują wyjścia klasowe z powodu zmian w rozliczaniu godzin ponadwymiarowych.
Poselski projekt nowelizacji Karty nauczyciela to skutek interwencji premiera, który zapowiedział złożenie go w trybie poselskim po spotkaniu z nauczycielkami z Legionowa. Zaznaczył, że tryb poselski przyspieszy procedurę. Projekt złożyła grupa posłów Koalicji Obywatelskiej.
O szybką nowelizację Karty nauczyciela w sprawie godzin ponadwymiarowych zaapelował pod koniec października Związek Nauczycielstwa Polskiego. Zaznaczył, że chce powrotu do zapisu obowiązującego do 1992 r. Zgodnie z nim nauczycielowi należy się wynagrodzenie za takie godziny także wtedy, gdy zajęcia się nie odbyły nie z jego winy. (PAP)
pak/ jann/
