Hossa na giełdzie w 2013 r. oraz kilka dużych, nowych ofert, jak PKP Cargo lub Energa, przyciągnęło wiele osób do rynku kapitałowego. Na koniec roku dochody uzyskane na giełdzie trzeba jednak opodatkować, składając deklarację PIT-38 i uiszczając podatek. Termin na jej złożenie jest taki sam, jak pozostałych deklaracji rocznych, a zatem do końca kwietnia 2014r. Rozliczyć można także stratę z lat ubiegłych.
Co rozliczać w deklaracji ?
Dochody giełdowe to przede wszystkim odpłatne zbycie papierów wartościowych w postaci akcji lub obligacji. Należy pamiętać, że podatek powstanie tylko wówczas, gdy papiery sprzedamy. Jeżeli dokonaliśmy tylko ich zakupu, podatku nie będzie. Ponadto sprzedaż wymagała będzie złożenia deklaracji zarówno, gdy nasza inwestycja przyniosła stratę jak i zysk.
Analogicznie rozliczone będzie zbycie instrumentów pochodnych notowanych na giełdzie. Obecnie oferowany jest ich szeroki wachlarz, z czego najpopularniejsze są kontrakty terminowe na indeks WIG20 i waluty oraz niektóre opcje. Obok zbycia również realizacja praw pochodnych np. w związku z wygaśnięciem opcji podlega opodatkowaniu.
Przepisy wprowadzają zwolnienie przy sprzedaży papierów wartościowych zakupionych przed 1-szym stycznia 2014r. Jeżeli ktoś realizował w roku ubiegłym taką długoterminową inwestycję, powinien sprawdzić, czy zwolnienie to będzie miało zastosowanie do jego transakcji.
Dywidendy i odsetki - też opodatkowane ?
Posiadacz akcji może, a posiadacz obligacji otrzyma odpowiednio dywidendę lub odsetki. Taki przychód również podlega opodatkowaniu, aczkolwiek właściciel papierów wartościowych nie jest samodzielnie zobowiązany do zapłaty podatku. Dokonuje tego emitent, który od wypłacanych środków pobiera 19% podatku. Jest to podatek zryczałtowany, który nie podlega pomniejszeniu o żadne koszty i straty, a inwestor nie wykazuje go w żadnej składanej deklaracji. W praktyce oznacza to, że nie może on być zwrócony, jeżeli np. podatnik sprzedał akcje ze stratą.
| Bankier.pl poleca: | |
|
Naucz się praktycznej analizy makroekonomicznej od ekspertów z najwyższej półk - Krzysztof Kolany, Wojciech Białek. Zagadnienia: Cykl koniunkturalny w gospodarce, Dane makro w warsztacie inwestora, skuteczne filtorwanie informacji Zobacz program [PDF] Szczegóły |
Gdzie znaleźć informacje ?
Inwestor nie musi pamiętać, jakie i kiedy sprzedał papiery wartościowe lub instrumenty pochodne za pośrednictwem biur maklerskich w Polsce. Mają one bowiem obowiązek sporządzenia deklaracji PIT-8C, w której wskazują odpowiednio przychody i koszty zrealizowane przez inwestora. Informacje z takiej deklaracji wpisuje się do zeznania rocznego PIT-38, a jeżeli podatnik ma rachunki inwestycyjne w kilku biurach maklerskich, musi samodzielnie zsumować wartości wykazane w otrzymanych od każdego biura deklaracjach PIT-8C. Warto pamiętać, że deklaracja taka jest wysyłana zarówno do inwestora jak i do urzędu skarbowego. Jeżeli podatnik zapomni złożyć deklarację roczną, organ podatkowy będzie wiedział o uzyskanych dochodach i najprawdopodobniej wezwie podatnika do złożenia wyjaśnień.
 | » Jak wypełnić PIT-37 za 2013? Instrukcja krok po kroku |
A co ze stratą ?
Jeżeli w latach ubiegłych nasze inwestycje przyniosły stratę, złożone wówczas zeznanie PIT-38 pozwoli zmniejszyć podatek dochodowy od dochodu z roku 2013 oraz lat kolejnych. Wykazana w jednym z lat minionych strata może pomniejszać dochód o nie więcej niż 50% wartości tej straty. Zatem każdą stratę rozliczymy przez okres nie krótszy niż dwa lata. Jednocześnie musimy osiągnąć zysk, aby stratę rozliczyć. Mamy na to tylko pięć lat liczone od roku, w którym stratę osiągnęliśmy. Po tym okresie ona przepada. Czasami warto sprzedać akcje lub obligacje przed końcem roku i odkupić je w nowym, aby osiągnięty dochód rozliczyć ze stratą z lat ubiegłych.
A sprzedaż zagranicznych instrumentów finansowych ?
Jeżeli inwestujemy na giełdach zagranicznych, bez pośrednictwa krajowych domów maklerskich, również jesteśmy zobowiązani zapłacić podatek od zysków zrealizowanych ze sprzedaży papierów wartościowych i instrumentów pochodnych. Obowiązek ten powstaje tylko wówczas, gdy jesteśmy krajowym rezydentem podatkowym, czyli mieszkamy w Polsce i tu mamy swoje centrum życiowe.
Realizując zyski na giełdach zagranicznych może tam zostać pobrany podatek przez brokera, za pośrednictwem którego prowadzimy inwestycje. Przepisy polskie pozwalają taki podatek odliczyć od podatku do zapłaty w Polsce, ale odliczenie ma charakter proporcjonalny. Oznacza to, że możemy polski podatek pomniejszyć o podatek zagraniczny tylko w takiej proporcji, w jakiej dochód uzyskany za granicą proporcjonalnie przypada na całość dochodu wykazywanego w deklaracji. Jeżeli inwestujemy zagranicą, warto zawsze w pierwszej kolejności przeanalizować umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania z państwem, gdzie siedzibę ma nasz broker. Pozwoli to zaplanować zasady rozliczenia podatku od takich dochodów w przyszłości.
Informacje o przychodach, kosztach i zapłaconym podatku otrzymamy od naszego zagranicznego domu maklerskiego. Ponieważ do deklaracji wpisać je musimy w złotówkach, przeliczenia dokonujemy po średnim kursie NBP na dzień uzyskania przychodu, poniesienia kosztu lub zapłaty podatku. Tym samym ważne w otrzymanej od zagranicznego brokera informacji są zarówno kwoty, jak również daty ich uzyskania lub wydatkowania.
Czy bitcoin to dochody giełdowe ?
Ostatnie lata przyniosły wiele alternatywnych dla giełdy papierów wartościowych inwestycji. Poza wymienionym bitcoinem i innymi walutami wirtualnymi, można wskazać na crowdfunding w internecie lub społeczne portale pożyczkowe jak np. kokos.pl Czy dochody z takich inwestycji również rozliczamy tak, jak zyski z giełdy?
Niestety, polskie prawo podatkowe nie nadąża za zmianami. W każdym z wymienionych przypadków kwalifikacja opodatkowania zysków będzie różna. Przykładowo, jeżeli nawet nasze inwestycje giełdowe wykonujemy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, to nie wykazujemy ich w deklaracji PIT-38. Crowdfunding może być rozliczany jako zyski giełdowe, jeżeli inwestycja zostanie sfinalizowana poprzez IPO. Natomiast zyski z pożyczek lub obrotu wirtualną walutą nie powinny być kwalifikowane jako zyski giełdowe.
Podsumowując, za każdym razem musimy dokładnie sprawdzić, czy taką inwestycje alternatywną rozliczamy osobno, w deklaracji PIT-38 jako zyski giełdowe.
dr Krzysztof Biernacki
Kancelaria INITIUM Krzysztof Biernacki
