Firma doradcza Deloitte już po raz 13 przeprowadziła badanie pokazujące świąteczne zwyczaje zakupowe. W 19 krajach internauci odpowiedzieli na pytania dotyczące prezentów świątecznych, wydatków na nie oraz ogólnej kondycji gospodarczej kraju. Raport pokazuje dlaczego kupujemy w sieci, jak poszukujemy informacji o produktach oraz... odpowiada na pytanie "Czy Św. Mikołaj kupi prezenty w sieci?"
Ogólna ocena sytuacji gospodarczej kraju
Polacy nie są ani przesadnymi optymistami (tylko 12% z nas uważa, że gospodarka jest w fazie wzrostu) ani pesymistami (37% wierzy że jesteśmy w recesji). Kraje europejskie w tym badaniu podzieliły się na trzy grupy. Kraje takie jak Grecja, gdzie recesja jest najmocniej odczuwalna (86% Greków ocenia, że gospodarka znajduje się w tym stanie) – to pierwsza grupa. Kolejna stanowią kraje, w których recesja jest poważnym problemem, ale nie jest już tak mocno odczuwalna jak to miało miejsce w poprzednim roku. Wielka Brytania (57%) czy Francja (59%) to kraje gdzie recesja jest zauważalna a przytoczone wskaźniki znacznie odbiegają od średniej europejskiej (37%). Trzecia grupa to kraje, których obywatele nie dali się przekonać co do istniea kryzysu i recesja jest odczuwalna przez znacznie mniejszą część niż średnia unijna. Są to: Czechy (29%), Polska (25%), Słowacja (28%), Niemcy (3%). Niemców, jak pokazuja dane, można by nazwać skrajnymi optymistami. Optymizm Niemców wykazują również dane pokazujące prognozę stanu gospodarki na rok 2011 - jako jedni z nielicznych spodziewają się wzrostu wskaźników ekonomicznych.
Polacy nie patrzą tak różowo na swój portfel. Ponad 70% rodaków twierdzi, że siła nabywcza ich gospodarstw domowych się nie poprawiła a jedynie 23% z nich wierzy, że ich sytuacja finansowa może się poprawić w przyszłym roku. Jeszcze rok temu byliśmy większymi optymistami – 29% Polaków wierzyło że 2010 rok będzie lepszy niż 2009.
Strategie zakupowe
Sytuacja gospodarcza musi wpływać na to jak robimy zakupy. Sezon zakupów przedświątecznych jest idealny do badania przyzwyczajeń konsumenckich. W końcu to najgorętszy okres w handlu. W tym roku Polacy planują prezenty tańsze i praktyczne. Zakup praktycznego prezentu deklaruje 73% badanych, jednocześnie jednak ponad połowa ankietowanych stwierdziła, że postara się zakupić rzeczy markowe. Europejczycy również koncentrują się na praktycznych prezentach (79%) ale, inaczej niż Polacy, deklarują raczej zakup produktów sprzedawanych pod marką własną sklepów dyskontowych i detalicznych kosztem mniejszej ilości produktów markowych (64%).
„W okresie świątecznym największym zainteresowaniem będą się cieszyć artykuły użytkowe oraz marki własne sieci detalicznych. Ponadto Polacy deklarują, że świąteczne potrawy w znacznym stopniu zostaną przygotowane z produktów dostępnych w sieciach dyskontowych. W porównaniu ze średnią europejską, która wynosi 37 % , zainteresowanie tego typu towarami jest w Polsce wyższe i sięga 44%.” – zaznacza Magdalena Jończak, Starszy Menedżer w dziale Konsultingu Deloitte.
Świąteczny stół
Świąteczny stół to tradycja. Odpowiednia ilość i rodzaj potraw, sianko pod obrusem etc. ale gdzie my to wszystko kupujemy? Okazuje się, że pod tym względem nie odbiegamy specjalnie od statystycznych europejczyków.
Ta struktura zakupów pokazuje również różnice w zamożności społeczeństw. Tym też należało by tłumaczyć większy udział zakupów w sieciach dyskontowych w naszym kraju niż u statystycznego europejczyka. Odchylenie Francuzów od „rozkładu europejskiego” wynika ze specyfiki rynku, natomiast dane dotyczące Grecji pokazują jak bardzo kryzys dał się we znaki Hellenom.
Finansowanie świąt odbywa się wbrew obiegowej opinii nie z kredytów a dzięki gotówce. Chociaż 57% badanych wskazało, że za zakupy zapłaci kartą kredytową to należałoby uwzględnić, że jednocześnie 52% badanych zadeklarowało, że pod koniec każdego miesiąca korzysta z karty kredytowej. W Europie te wskaźniki nie różnią się znacząco. Popularne staje się wykorzystywanie punktów z kart lojalnościowych. W Polsce 62% badanych zadeklarowało, że będzie to jeden ze sposobów zdobycia prezentów świątecznych (w Europie 70%). Wzrost znaczenia programów lojalnościowych pokazuje, że sprzedawcy detaliczni powinni kłaść większy nacisk na promocję i rozwój swoich programów partnerskich. Zwłaszcza w branżach skierowanych do kobiet, ponieważ jak pokazują badania to panie chętniej wymieniają punkty na prezenty.
Święta w Polsce są trochę droższe niż na Słowacji ale zdecydowanie tańsze niż u Czechów czy Anglików. Planowany średni koszt tegorocznych świąt w Polsce to 445 euro. Do średniej europejskiej (590 euro) jeszcze trochę a do Brytyjczykow (750 euro) jeszcze długa droga.
Co ciekawe jako jedni z nielicznych wydamy więcej niż w poprzednim roku z okazji świat. Zamożniejsi od nas, zdawałoby się, Niemcy czy Francuzi zaczęli oszczędzać i nieznacznie ale jednak ograniczyli świąteczne szaleństwo zakupowe. Polacy w tym roku wydadzą blisko 19% więcej niż na poprzednie święta. Bogatsze święta szykują się również na Ukrainie (+36.59%) i w Wielkiej Brytanii (+25%).
Najpopularniejsze prezenty świąteczne
Najbardziej pożądanymi prezentami są kosmetyki i perfumy (54%), gotówka (49%) i książki (47%). Natomiast jeśli chodzi o prezenty, które najczęściej kupujemy to czołowe pozycje zajmują kosmetyki (67%), słodycze (53%) oraz książki (50%). tak bardzo pożądana gotówka jest prezentem tylko w co piątym (22%) przypadku. Książki i kosmetyki wydają się być równie często pożądane co i kupowane na prezent.
A prezenty kupisz w internecie
Co roku mamy ten sam problem – co kupić? Gdzie szukać pomysłów? Trzech na czterech respondentów nadal uprawia maraton sklepowy z nadzieją, że bieganie po sklepach pozwoli znaleźć „to coś”. Jednak również dużo ankietowanych używa do tego celu internetu oszczędzając nogi na przyjemniejsze spacery. Do szukania inspiracji w internecie przyznało się 74% pytanych. 2/3 polskich internautów korzysta z porównywarek cenowych (67%) oraz poszukuje opinii o towarach w sieci (66%). Serwisów społecznościowych jako pomocy przy zakupie prezentów używa 37% ankietopwanych. Co ciekawe stosunkowo niewielki odsetek zadeklarował poszukiwanie inspiracji prezentowych w telewizyjnych czy radiowych reklamach.
Platformy aukcyjne (Allegro, e-bay) będą miejscem zakupu 16% prezentów. Większy udział zdobyły tylko hipermarkety (22%). Ze sklepów internetowych skorzysta jedynie 7% ankietowanych. Co ciekawe wypadliśmy tutaj znacznie lepiej niż europejczycy, którzy nadal kupują raczej tradycyjnie a ze sklepów internetowych korzysta jedynie 12% a z platform aukcyjnych 4% respondentów.
„Raport pokazuje, że Internet staje się takim miejscem dokonywania zakupów jak konwencjonalne sklepy. W tym roku 30% Polaków planuje zarobić zakupy świąteczne on-line. Statystyki te wzrosły w porównaniu z ubiegłym rokiem. Wtedy niewiele ponad 20% respondentów deklarowało, ze zrobi zakupy w sieci. Klienci przyzwyczajają się do kupowania w ten sposób oraz nabierają zaufania do bezpieczeństwa płatności i dostaw. Polscy konsumenci szukają prezentów równie często w tradycyjnych sklepach jak i sklepach internetowych – odpowiednio 75% i 74%.” – mówi Adam Chróścielewski z Deloitte.
Nie są niespodzianką powody dla których decydujemy się na zakupy przez internet. Podstawowymi parametrami na jakie zwracamy uwagę są cena, wygoda, dostępność i oszczędność czasu. Ponad połowa (55%) ankietowanych rodaków ceni sobie również brak kolejek w sklepach internetowych.
W poszukiwaniu informacji o produktach najczęściej odwiedzamy stronę internetową sklepu (65%), strony do porównywania opinii (Ceneo, CoKupić) (64%) oraz korzystamy z wyszukiwarek internetowych (62%). Jak widać możliwość porównania cen jest nadal bardzo ważnym elementem poszukiwania informacji w sieci.
Jak pokazują badanie Deloitte internet sprawdza się praktycznie na każdym etapie zakupów świątecznych. Jest to najpopularniejszy kanał w 8 z 19 ankietowanych krajów! Badanie pokazuje również konieczność prowadzenia sprzedaży wielokanałowej co winny wziąć sobie do serca przede wszystkim tradycyjne sklepy detaliczne. Jeden na trzech Polaków przeznaczy jedną trzecią budżetu świątecznego na zakupy on-line, więc jest o co walczyć. Zwłaszcza, że sprzedaż internetowa wedle wszelkich danych będzie rosnąć a Polacy już co raz chętniej kupują przez internet.
